Ngihlathululela i-Bitcoin Ngathi Ngineminyaka Emihlanu

ngo Nik Custodio 2013/12/12open in new window

Nangabe nanje awazi bonyana i-Bitcoin yini โ€ฆ

Sihlezi phezu kwebhanga ephageni. Ilanga lihle.

Ngiphethe i-abhula linye. Ngikunikela lona.

Nje une-abhula linye mina anginalutho.

Lokhu bekulula, angitjho?

Asihlole ngelihlo elibukhali ukuthi kwenzakaleni:

I-abhula lami libekwe esandleni sakho.

Uyazi ukuthi lokho kwenzekile. Bengokhona. Bengikhona. Ulithintile.

Zange sidinge umuntu wesithathu ukuthi asirhelebhe ukunikelana.

Zange sidinge ukuthi sibize umalume u-Tommy (ongumehluleli odumileko) ukuthi ahlale nathi ebhangeni aqinisekise ukuthi i-abhula lisuke kimi laya kuwe.

I-abhula ngelakho. Angeke ngikghone ukukunikela elinye i-abhula ngombana anginalo elinye eliseleko. Angisakghoni ukulilawula. Angise nguye umnikazi we-abhula. Unelawulo eligqweleko le-abhula. Ungalinikela umngani wakho nawufunako, naye umngani wakho angalinikela umngani wakhe. Njalo njalo.

Ngakho ke itjhintjhiswano la mathupa linjalo. Ngicabanga ukuthi kuyafana, nofana ngikunikela i-bhanana, incwadi, nofana asithi ikota, nofana i-dollar bill โ€ฆ

Kodwana ngiyazikhohlisa

Buyela ema-abhuleni!

Asithi, ngine-abhula linye le-dijithi. Lapha, ngizokunikela i-abhula lami le-dijithi.

Ah! Nje ithoma ukukarisa.

Wazi njani ukuthi lela i-abhula le-dijithi ebekungelami, nje ngelakho, lakho wedwa?

Thatha umzuzwana ucabange ngayo.

Irarene ngokudluleleko, angitjho? Wazi njani ukuthu zange ngithumele i-abhula lela ku-malume u-Tommy nge-imeyili kokuthoma? Nanyana umngani wakho u-Joe? Nanyna umngani wami u-Lisa?

Mhlambe ngenze amakhophi ambalwa we-abhula lela le-dijithi ku-khomphyutha yami. Mhlambe ngilifake ku-internet bese abantu abasigidi bali-dawunuloda.

Njengoba nawe ubona, ukutjhintjhelana kwe-dijithi kumraro. Ukuthumela ama-abhula we-dijithi akufani nokuthumela ama-abhula abonakalako (okghona ukuwathinta namkha ukuwabona).

Abososayensi bekhomphyutha abambadlwana banalo igama lo mraro lo. Ubizwa ngokuthi yi double-spending problem (mraro wokuthumela okuphindwe kabili). Kodwana ungatshwenyeki ngawo. Okumele ukwazi ngawo ukuthi ubarare isikhathi eside, zange bawurarulule.

Kufikela nje.

Kodwana asizame ukucabanga ipendulo yethu.

Amaleja

Mhlambe umkhondo wama-abhula wedijithi ufuna ukulandelwa ku-leja. Ngokwesisekelo (ileja) yincwadi lapho ulandela umkhondo wokuthengiselana โ€“ incwadi yeemali.

Ileja le, ngombana ngeledijithi, kudingeka ukuthi lihlale emhlabeni walo lodwa kube nomuntu olilawulako.

Asithi, nje nge World of Warcraft. i-Blizzard, abantu abakha umdlalo we-Internet, bane leja ledijithi lazo zoke iinsabula eziphuma umlilo ongakavami ezitholakla ehlelweni labo. Kuhle, umuntu ofana nabo angalandela umkhondo wama-abhula wedijithi. Kuhle โ€“ siwurarululile (umraro)!

Imiraro

Kodwana kukhona umraro omncani:

  1. Kwenzekalani nangabe omunye umuntu e-Blizzare wenza amanje ama-abhula wedijithi angezelelweko godu? Angafak ama-abhula wedijithi ambalwa esilinganisweni sakhe ngesikhathi afuna ngaso.

  2. Akufani ngqo nalokha sisebhangeni ngalela langa. Bekungimi nawe kwaphela mhlokha. Ukuberegisa i-Blizzard kufana nokubiza umalume u-Tonny (isandla sesithathu) ngaphandle kwekhotho (khengatjho ukuthi ngumehluleli odumileko?) malungana nokuthengiselana kwethu kwebhangeni lephaga. Ngingalidlulisela kuwe njani i-abhula lami ledijithi, nje nge, uyazi โ€“ ngendlela ejwayelekileko?

Ikhona indlela yedijithi yokuphinda ukuthengiselana kwethu kwebhangeni lephaga? Kubonakala ngathi kubudisi โ€ฆ

Ipendulo

Kungenzeka ini nasinganikela woke umuntu ileja le? Esikhundleni sokuthi ileja lihlale ekhomphyutheni ye-Blizzard, lizokuhlala ngaphakathi kwekhomphyutha yawo woke umuntu. Yoke imininingwana yokuthengiselana ama-abhula wedijithi izokubulungwa emakhomphyutheni wawo woke umuntu.

Angeke wayidlelezela. Angikghoni ukukuthumela ama-abhula wedijithi enginganawo ngombana ngeke ikhambelane nehlelo lawo woke umuntu. Kuzokuba lihlelo elibudisi ukulidlelezela. Khulukhulu nalingaba likhulu. Ngaphezulu kokuthi alilawulwa mumuntu munyeยธ ngalokho ngiyazi ukuthi akekho ozokuthatha isiqunto sokuzifakela ama-abhula wedijithi angezelelweko. Imithetho yehlelo ihlathululwe wekuthomeni. Godu ikhowudi nemithetho zisebaleni (open source). Yenzelwe ukuthi abantu abahlakaniphileko bangezelele, bagcine, benze ngcono, godu bahlole.

Nawe ungahlangenyela kulethungelelwano godu ufake ilwazi lamva uqinisekise ukuthi koke kukhamba ngehlelo. Ngokwenza koke lokhu, ungathola umtlomelo wama-abhula wedijithi amatjhumi amabili nahlanu. Kuhle kuhle, le ngiyo yodwa indlela yokwenza ama-abhula wedijithi angezelelweko ehlelweni.

Ngiyenze yaba lula kancani

โ€ฆ kodwana ihlelo leli engilihlathulileko likhona. Libizwa ngokuthi yincwadi ephathelene nekambiso ye-Bitcoin (Bitcoin protocol). Ama-abhula lawa wedijithi โ€œziincezu zemhlamvu yemali (bitcoins)โ€

Manje, ubonile ukuthi kwenzeke ini? Ileja lomuntu woke likghonisa ini?

  1. Lisebaleni uyakhumbula? Inomboro epheleleko yama-abhula wedijithi kuleja lawo woke umuntu lihlathululwe ekuthomeni. Ngiyazi ngqo inomboro (yawo ama-abhula) akhona. Ngaphakathi kwehlelo, ngiyazi ukuthi akhawukile (ayindlala).

  2. Nasenza itjhintjhiswano nje ngiyazi ngesiqiniseko ukuthi lelo abhula ledijithi lisukile kimi godu nje sekungelakho loke. Bengingakwazi ukutjho lokhu ngezinto zedijithi. Izokungezelelwa ngelwazi lamva godu iqinisekiswe lileja lawo woke umuntu.

  3. Ngombana lileja lawo woke umuntu, azange ngidinge umalume u-Tommy (isandla sesithathu) ukuthi aqinisekise ukuthi azange ngidlelezele, nofana ngizenzele amakhophi angezelelweko, nofanna ngithumele ama-abhula kabili, nofan kantathu โ€ฆ

Ngaphakathi kwehlelo, itjhintjhinswano le-abhula ledijithi (se)lifana netjhintjhinswano le-abhula lela elibonakalako (okghona ukulithinta). Nje kufana nalokha ubona i-abhula lisuka esandleni sami lingena esikhwanyeni sakho. Godu nje nge bhangeni lephaga leli itjhintjhiswano libandakanye abantu ababili kwaphela. Mina nawe โ€“ zange siding umalume u-Tommy ukuthi alenze libe liqiniso.

Ngamanye amagama, liziphatha nje nge nto okghona ukuyibona nokuyithinta.

Kodwana uyakwazi okukarisako? Lisese li-abhula ledijithi. Nje singakwazi ukurhweba ngama-abhula ayi-kulungwane, nofana ama-abhula asigidi, nofana ama-abhula ayi-0000001. Ngingalithumela (i-abhula) ngokutlhorha ikunubhe yekhomphyutha, godu ngingaliphosela ngaphakathi kwesikhwama sakho se-dijithi nangise-Nicaragua wena use-New York. Ngingakwazi nokuthi ngenze ezinye izinto zedijithi phezu kwama-abhula la wedijtihi! Yi-dijithi ekugqineni. Mhlambe ngingafaka namagama atloliweko phezulu โ€“ umtlolo wedijithi. Nofana mhlambe ngifake into ebalulekileko; asithi nje nge sivumelwano, nofana nje nge sitifikedi sestoko, nofana ikarada lencwadi yokuzazisa โ€ฆ Lokhu kuhle. Singawatjheja njani nofana siwaphathele phezulu njani โ€œama-abhula wedijithiโ€ la? Alisizo, akusinjalo?

Kodwana abantu abanengi baphikisana ngayo nje. Kunekulumo phikiswano hlangana kweenkolo zomnotho. Hlangana kwabosopolotiki. Hlangana kwabaphrogremu. Kodwana ungabaphi indlebe boke. Abanye abantu bahlakaniphile. Abanye banelwazi elingakalungi. Abanye bathi ihlelo leli li nenzuzo enengi, abanye bathi alinanzuzo. Omuye umuntu wabeka inomboro enembako: $1ย 300 nge abhula. Abanye bathi li-golide ledijithi, abanye (bathi) yi-currency. Abanye bathi afana (ama-abhula) namathuthumbo abizwa ngokuthi ma-tulip, abanye bath yi-fad nje.

Mina nginawo wami umbono ngayo.

Kodwana keyo yindaba yangesinye isikhathi. Kodwana mntwana, nje wazi ncono nge-Bitcoin ukudlula abanye.

Umtlolo Ophakanyisweko (Ungezelelwe ngo-2017)

โ€œYou Donโ€™t Understand Bitcoin Because You Think Money is Realโ€open in new window by Maria Bustillosopen in new window yincwadi ehle yokungezelela ilwazi lakho.

Ungafunda kabanzi nge Ethereum and Smart Contracts hereopen in new window. Thaba!

Translators
Happy Mahlangu