Tabaka za Pesa

Kutoka Dhahabu na Dola hadi Bitcoin na Sarafu za Kidijitali za Benki Kuu

na Nik Bhatia 2021/01/18open in new window

• 🇬🇧 English
• 🇪🇬 العربية
• 🇰🇪 Kiswahili
• 🇿🇦 IsiZulu
• 🇿🇼 Shona

Kitabu hiki kimetolewa kwa ajili ya mke wangu na mshirika wa maisha Chandni na binti yetu mpendwa Ria Tara.

Yaliyomo

• Kutoka Dhahabu na Dola hadi Bitcoin na Sarafu za Kidijitali za Benki Kuu
• Dibaji
  • Maonyesho ya Tabaka ya Pesa
• Sura ya 1: Fiorino d’Oro (Dhahabu ya Florin )
  • Sarafu za Kwanza
  • Ushawishi wa Serikali Juu ya Pesa
  • Florin
  • Wingi wa Sarafu
  • Hatari za Uhamisho wa Kimwili
• Sura ya 2: Kuibuka kwa Tabaka za Pesa
  • Hierarkia ya Pesa
  • Kizuizi cha Nidhamu
  • Tatizo la Kibali
  • Maonyesho Endelevu
  • Thamani ya Wakati wa Pesa
• Sura ya 3: Benki Kuu
  • Malipo ya Papo hapo
  • Ukopeshaji wa Upendeleo
  • Benki ya Uingereza
  • Kiwango cha Dhahabu
  • Tabaka ya Tatu ya Pesa
  • Unyumbufu na udhaifu
  • Mkopeshaji wa Chaguo la Mwisho
• Sura ya 4: Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho
  • Pesa za mapema za Amerika
  • Mchanganyiko wa Fedha
  • Akiba
  • Hifadhi Ya Shirikisho (Fed)
• Sura ya 5: Dhahabu Inayostaafu
  • Hakuna Dhahabu Kwako
  • Bima ya Amana
  • Mfalme Dola
  • Imekusudiwa Kushindwa
  • Dola za Nje ya Nchi
  • Kustaafu kwa Dhahabu
• Sura ya 6: Dola katika Uharibifu
  • Kalamu ya Mtunza hesabu
  • Orodha ya Viwango vya Marejeleo ya Dola
  • Fedha za Soko la Pesa
  • Wakati uaminifu kati ya mabenki ulishindwa
  • Kuanguka katika Uharibifu
  • Mkopeshaji wa Mapumziko wa Kipekee
• Sura ya 7: Ufufuo wa Pesa
  • Satoshi Nakamoto na Karatasi Nyeupe ya Bitcoin
  • Kufafanua Bitcoin
  • Sayansi ya Kompyuta
  • Analogia Muhimu ya Bitcoin
  • Blockchain na Uchimbaji wa Bitcoin
  • Tuma na Upokee
  • Dhehebu Jipya
  • Kununua Kahawa na Bitcoin
  • Kusudi la Satoshi
  • Maono ya Tabaka ya Bitcoin
• Sura ya 8: Bitcoin Yenye Tabaka
  • Umiliki Halisi
  • BTC/USD
  • Uhalali
  • Maua Ya Tulip
  • Mtandao wa Radi
  • Sarafu Mbadala
  • Sarafu Thabiti
  • Biashara ya Baadaye
  • Tabaka ya Bitcoin
• Sura ya 9: Sarafu za Kidijitali za Benki Kuu
  • Badilisha Mchezo
  • Pesa ya Helikopta
  • Ubunifu wa CBDC
  • China
  • Euro ya Kidijitali
  • Fedcoin
  • Uhusiano wa Bei ya BTC na CBDC
  • Ubadilishaji wa Atomiki
• Sura ya 10: Uhuru wa Madhehebu ya Fedha
  • Maono ya Wakati Ujao
  • Pesa ya Chaguo
• Shukrani
• Marejeleo
• Notes

Dibaji

Tunasimama leo kukabiliana na mfumo wa fedha wa kimataifa ulio kwenye kilele cha ukarabati, kitu ambacho hutokea mara chache. Kitabu hiki kiliandikwa ili kutoa topografia ya pesa katika njia panda hizi zisizo na uhakika. Ramani hutusaidia kuvinjari jiografia na ardhi,lakini mpaka sasa haijawahi kuhusishwa na pesa. Kitabu hiki kinatoa ramani ya mfumo wetu wa kifedha kwa muda wote, na hakikisho la jinsi ramani ya pesa ya kidijitali itakuwa katika siku zijazo. Inampa msomaji mfumo mpya unaoitwa pesa zilizopangwa kuelezea mfumo wetu wa fedha unaoendelea, tusaidie kuabiri jiomofolojia ya pesa, na kueleza jinsi aina tofauti za pesa zinavyohusiana.

Kwa kufuatilia mageuzi ya pesa za tabaka, tunapata mtazamo wa kuvutia kuhusu jinsi na kwa nini wanadamu huingiliana na sarafu walizochagua. Pamoja na kuchambua ukuaji wa sarafu, kitabu hiki kinashughulikia swali kuu: mustakabali wa pesa inahusu nini? Wengi watasema "ni dijiti," lakini kwa wengi wetu, pesa tayari inaonekana ya kidijitali. Tunatumia programu za simu mahiri kudhibiti akaunti za ukaguzi na kufanya malipo ya kielektroniki na wanazidi kujisalimisha kwa maisha yasiyo na pesa. Lakini sasa kwa kuwa Bitcoin imevutia mawazo ya kifedha ya ulimwengu, pesa za kidijitali zimechukua maana mpya kabisa.

Sehemu ya sababu ya utata huu ni kwamba sayansi ya fedha, au utafiti wa fedha, haina mfumo sahihi wa kienyeji na kinadharia wa kuingiza Bitcoin.; inahitaji sasisho mpya ili kujumuisha aina hii mpya ya pesa. Sasisho za sayansi ya fedha ni nadra sana, na ili kuelezea ile inayokaribia kutokea, inabidi tuangalie siku zake za nyuma ili kuweka vyema muktadha wa athari za Bitcoin kwenye mustakabali wa pesa. Na sasisho linafaa; Bitcoin na marudio yake mengi hutoa mwanzo mpya katika uwazi na chaguo ambalo ulimwengu unahitaji tunapokabiliwa na marudio ya pesa..

Kitabu hiki ni jaribio la kuelewa na kueleza jinsi ushirikiano huu wa Bitcoin utatokea, na jinsi itabadilisha hatima ya mfumo wetu wa fedha.Ili kufanya hivyo, tunahitaji njia inayoweza kufikiwa zaidi ya kuelewa sayansi ya fedha yenyewe, ambayo kihistoria imegubikwa na nadharia ya uchumi ya kiwango cha udaktari -ni wachache sana wanaoelewa pesa hutoka wapi, au mfumo wa fedha ni upi.Lengo la kitabu hiki ni kuweka upya mfumo wetu wa fedha kwa wasiojua na kuelezea tangu mwanzo.

Muhimu zaidi, wasomaji wataondoka na ufahamu kwamba pesa ni mfumo wa tabaka. Kwa kutumia istilahi asilia za tabaka, kitabu hiki kitaeleza kwa nini wanadamu walianza kutumia mifumo ya fedha badala ya sarafu, jinsi mifumo hii ilivyobadilika, na jinsi ilivyo ngumu kuelewa na yenye tabaka nyingi leo. Wasomaji wanapaswa kutumia kitabu hiki kuelewa ni tabaka gani ya pesa ambayo mali zao ziko na kuvinjari kati ya tabaka za pesa. Katika ulimwengu ujao wa uchaguzi wa sarafu, kuwa na uwezo wa kutumia ramani ya fedha kutawezesha.

Maonyesho ya Tabaka ya Pesa

Kabla ya kuanza sakata la tabaka ya pesa, ni bora kumpa msomaji mfano mfupi na kielelezo cha mfumo. Mfano wa msingi zaidi wa istilahi hii mpya unaweza kuonyeshwa kwa kuchunguza uhusiano kati ya sarafu ya dhahabu na cheti cha dhahabu kutoka 1928 huko Marekani.** **Katika mfano huu, cheti cha dhahabu kina maneno yafuatayo yaliyoandikwa juu yake:

Hii inathibitisha kuwa zimewekwa kwenye Hazina ya Marekani dola kumi katika sarafu ya dhahabu inayolipwa kwa mhusika inapohitajika.

Hebu tufasiri kauli hii kwa kutumia istilahi zilizowekwa tabaka. Tabaka ya kwanza ya pesa, sarafu ya dhahabu, inashikiliwa kwenye kuba. Tabaka ya pili ya pesa, cheti cha dhahabu, huchapishwa na kusambazwa badala ya sarafu ya dhahabu. Karatasi ina thamani kwa yeyote anayeshikilia kipande cha karatasi yenyewe, anayeitwa mtoaji. Sarafu na cheti ni aina za pesa, lakini ni tofauti kimaelezo kutoka kwa kila mmoja. Uhusiano huu kati ya tabaka mbili za pesa (Kielelezo cha 2) ni njia nyingine ya kuelezea mizania ya mali na madeni. (Kielelezo cha 1).

Kielelezo cha 1

Kielelezo cha 2

Karatasi ya Mizani ya Hazina ya Marekani (iliyowekwa mtindo wa piramidi ya tabaka)

Ikiwa tutatumia kwa bidii mfumo huu mpya kwa sayansi ya fedha na kuifuata nyuma hadi mwanzo wake, uzi unaofunguka ni historia kamili ya pesa. Wadau wakuu katika mfumo wa fedha wa kimataifa wanapoanza kutangaza sarafu zao za kidijitali zinazokuja, tunahitaji kwa haraka njia madhubuti ya kuchanganua mabadiliko yanayokuja, lakini hatuwezi kufanya hivyo kwa urahisi ndani ya istilahi kuu za sasa za kifedha. Kitabu hiki kinaweka pesa kama mfumo wa tabaka kwa sababu ni njia iliyo wazi zaidi ya kufikiria mabadiliko yanayokuja kwenye mfumo wetu wa kifedha, mfumo ambao hulipuka kwa muda katika machafuko kila baada ya miaka michache tu ili kutulizwa kwa kuongezeka kwa uingiliaji kati wa serikali na benki kuu.

Kuna njia thabiti zaidi ya siku zijazo; kitabu hiki kinaeleza kile ambacho kinategemea sana uvumbuzi wa kiteknolojia ambao umeunganisha sayansi ya fedha na sayansi nyingine ambayo haikuhusiana hapo awali.: kriptografia. Pamoja na kuenea kwake katika akili na masoko kote ulimwenguni tangu 2009, sayansi ya kriptografia inalazimisha ulimwengu wa kifedha kuachana na mifumo ya zamani kwa mpya, kama vile mtandao umefanya kwa tasnia nyingi tangu mwanzo wa milenia hii. Mifumo hii mipya inahitaji kufikiriwa kwa uangalifu, na tutatumia mfumo huu mpya wa tabaka kueleza jinsi yote yanaweza kutokea.Je! ni jukumu gani la sarafu zisizo za serikali katika siku zetu zijazo? Je, Bitcoin itaishi pamoja na sarafu za serikali au kuzibadilisha? Majibu yanaamuru utafiti wa pesa zilizopangwa. Inaanza na sarafu ya dhahabu iliyoundwa mnamo 1252

Sura ya 1: Fiorino d’Oro (Dhahabu ya Florin )

Mimi na wenzangu tunaugua ugonjwa wa moyo ambao unaweza kuponywa tu na_dhahabu._

—Hernán Cortés

Kabla ya pesa ya tabaka, kulikuwa na pesa tu. Kwa spishi zetu, pesa ni zana ambayo ilituruhusu kuendelea kutoka kwa usawa wa kujitolea, ambapo wanyama hubadilishana upendeleo,kama vile nyani hutunzana.^[1] Wengine wanapendelea kuita pesa udanganyifu wa pamoja, ingawa neno udanganyifu linamaanisha kwamba aina zote za pesa hazina msingi wa ukweli. Ni bora kusema, badala yake, kwamba aina fulani za pesa ni udanganyifu wa pamoja, na wengine wanaweza kuthibitisha kuwa halisi kwa muda mrefu wa kutosha..

Wanadamu walitumia ganda la bahari, meno ya wanyama, vito, mifugo, na zana za chuma kama ishara za kubadilishana kwa makumi ya maelfu ya miaka, lakini hatimaye wakatulia kwa dhahabu na fedha katika milenia chache zilizopita kama aina za sarafu zinazokubalika kimataifa. Kitu fulani kuhusu vipengele hivi viwili vya kemikali kilizidisha thamani, na wanadamu wakavitia mafuta kama pesa muhimu sana. Upako huu uliwajibika kwa maendeleo makubwa katika utandawazi wa ustaarabu wa mwanadamu,kwani madini ya thamani yalitoa njia zilizoboreshwa za kuhifadhi utajiri wa vizazi na kuwezesha biashara kati ya wageni kabisa katika pembe tofauti za dunia.

Kuchagua kile ambacho kitatumika kama pesa haikuwa rahisi kila wakati. Magamba yanaweza kuwa yanafaa kwa biashara maili elfu moja kutoka baharini lakini yalikuwa mengi kando ya ufuo wa bahari kwa wengine na hivyo si zana bora ya kuhifadhi thamani katika vizazi na mabara. Zana za chuma zilikuwa za thamani sana kwa uwindaji na silaha na zingeweza kuhifadhi thamani kwa karne nyingi lakini hazikuwa njia bora zaidi ya kusambaza kwa sababu zilikosa kubebeka na kugawanyika, tofauti na mkombora. Metali za thamani zilifanya kazi vizuri katika uwezo wote na polepole zikakubaliwa ulimwenguni kote kama aina bora ya pesa.

Pesa haitumiki tu kama njia ya kubadilishana na hifadhi ya thamani; pia ni mfumo wa kuhesabu. Ni njia ya kuorodhesha bei, kujumlisha mapato, kuhesabu faida, na kuleta safu nzima ya shughuli za kiuchumi chini ya dhehebu moja la uhasibu.Asili ya Kilatini ya neno dhehebu ni nomin, au jina. Madhehebu ya kidini ni njia ya watu kutaja imani zao za kidini, kama vile madhehebu ya uhasibu ni njia ya watu kutaja mapato yao, gharama na faida.Watu wanapokutana ili kukubaliana juu ya madhehebu ya uhasibu ya umoja, bei ya bidhaa na huduma inakuwa rahisi kwa sababu kila mtu yuko kwenye ukurasa mmoja wa kile kinachochukuliwa kuwa pesa.Wakati kila mtu anaweza kutaja bei yake kwa maneno sawa, shughuli za kiuchumi hustawi.

Kuweka madhehebu kwa dhahabu tu hakukutosha. Biashara kwa kutumia vito vya dhahabu, baa, na vijiti ilibainisha kipimo cha mara kwa mara cha uzito na usafi, hivyo kufanya madhehebu ya dhahabu ambayo hayajabainishwa yasiwe na manufaa sana. Sura hii itaonyesha jinsi sarafu zilivyotatua tatizo hili kwa kuanzisha uzani, usafi, na uaminifu.

Sarafu za Kwanza

Baba wa historia, mwanahistoria wa Kigiriki Herodotus, alifuatilia ishara za kwanza za sarafu za dhahabu na fedha hadi Lydia, Uturuki ya kisasa, karibu 700 BC. Ushahidi wa vito vya dhahabu na fedha kutumika kama pesa unarudi nyuma makumi ya maelfu ya miaka, lakini kuwasili kwa sarafu kulibadilisha madini haya ya thamani kuwa madhehebu sahihi ya uhasibu.Sarafu za Lydia zilipambwa kwa sanamu ya simba anayenguruma na uzito wa nafaka 126, ambayo ni takriban gramu 8. Kwa sababu sarafu zote zilikuwa na kiasi hususa cha dhahabu, basi zingeweza kutumika kama kitengo cha hesabu. Leo, sarafu zenye uzani sawa zinaweza kuonekana kama aina ya wazi ya fedha za dhahabu na fedha, lakini madini ya thamani yalibeba faraja ya kimataifa ya sarafu kwa maelfu ya miaka kabla ya sarafu ya kwanza ya Lydian kuundwa. Kwa uzani thabiti, sarafu zilikuwa mapinduzi katika unyenyekevu na zilibadilisha pesa milele.Waliondoa hitaji la kupima na kupima usafi wa kila kipande cha chuma kabla ya pande mbili kufanya shughuli, na urekebishaji huu ulioonekana kuwa wa moja kwa moja hatimaye ulibadilisha ulimwengu wa biashara.

Ni zipi baadhi ya sifa muhimu zaidi za sarafu, na kwa nini zilikuwa za kimapinduzi sana kama namna ya pesa? Kwanza na muhimu zaidi, sarafu zilitengenezwa kwa metali ambazo zilizingatiwa kuwa za thamani, za kudumu, na adimu.Dhahabu na fedha zilikuwa na rekodi iliyothibitishwa ya maelfu ya miaka kama pesa, kwa hivyo kuwa na sarafu kutoka kwa metali hizi mbili ilihakikisha kwamba zingekuwa na mahitaji ya asili. Ikiwa sarafu zilifanywa kwa mawe, kwa mfano, hazingekuwa na mahitaji hayo, kwa sababu mawe ya kawaida sio thamani au adimu.

Sifa iliyofuata ya sarafu ambayo ilileta msisimko wa kweli katika pesa na ustaarabu wa mwanadamu ilikuwa wazo la pesa zinazoweza kubadilika, au kubadilishana. Wakati vitu viwili vinaweza kubadilishwa, huwa na thamani sawa na isiyotofautishwa kati yao, kama vile tunavyofikiria bili ya dola moja kuwa sawa na bili bili nyingine yoyote ya dola moja .Sarafu zinazotoka kwenye mchimbaji wa sarafu mmoja zote zilifanana, hivyo basi kuondoa mchakato mzito wa kupima kutoka kwa shughuli za kila siku.Sarafu zilikuwa maendeleo makubwa katika upimaji wa pesa, haswa zikilinganishwa na matofali ya dhahabu ya uzani usio sare na vito vya dhahabu vilivyo na usafi usiojulikana. Usawa wa sarafu na kugundulika kuliwafanya kuwa madhehebu kamili ya uhasibu, na kuruhusu jamii chombo chenye uwezo wa kupima kila kitu katika kitengo kimoja.

Pesa inapaswa pia kugawanywa: kwa mfano, mifugo inayotumika kama sarafu ilianza maelfu ya miaka, lakini ng'ombe hawawezi kugawanywa na kwa hivyo hawana maana katika shughuli ndogo. Sarafu zilikuwa kamili kwa mgawanyiko: kila moja iliwakilisha kiwango kidogo cha thamani na iliweza kutumika katika shughuli ndogo zaidi huku pia kukusanywa kwa urahisi kwa zilizo kubwa.

Mwishowe, sarafu bora zaidi ndizo ambazo zilikuwa ngumu kughushi. Kughushi kunaweza kudhoofisha sana thamani ya sarafu, kwa hivyo minti ililazimika kuunda sarafu zenye michoro ngumu kuiga. Ikiwa sarafu zinazozunguka zilifikiriwa kuwa halisi, na watu waliamini kuwa bandia haziwezekani kuwepo, hii ingewawezesha watu kufanya miamala na kila mmoja bila mzigo wa kukagua kila sarafu kwa uhalisi.

Ushawishi wa Serikali Juu ya Pesa

Uhitaji wa sarafu ulimwenguni kote uliongezeka kwa sababu ya uenezaji wao wa maendeleo yao ya kiuchumi, na serikali zikawa wasambazaji wakubwa zaidi.Watawala waliona haja ya kudumisha uhai, kwa hivyo walitengeneza sarafu katika majina yao yaliyochongwa na nyuso zao ili kuzunguka kama pesa ndani ya mipaka yao.Hii haikuwa, hata hivyo, aina tu ya ubatili wa kifalme. Sarafu zilizipa serikali uwezo wa kutumia pesa kwa manufaa yao wenyewe, na kusababisha athari ya kudumu ya kijamii na kuinuka na kuanguka kwa himaya.

Milki ya Kirumi inatupa mfano kamili wa jinsi sarafu zilivyosababisha ushawishi wa serikali juu ya sarafu. Katika karne ya kwanza BK, muda mfupi baada ya kuanza kwa Milki ya Roma, sarafu zilizoitwa dinari (wingi kwa dinari)zilitengenezwa na serikali huko Roma, na kwa sababu ya anga ya ulimwengu ya milki ilitumiwa kote Ulaya, Asia, na Afrika. Kwa mara ya kwanza, viwango vya fedha duniani vilibadilika kulingana na sarafu za thamani za chuma zilizotengenezwa na chombo kimoja. Ushawishi wa madhehebu ya sarafu yenye nguvu ya Milki ya Roma ulitokana kutoka kwa utawala wake wa kifalme na kusikika kote ulimwenguni. Sarafu zinazoitwa dinari zingepatikana kutoka India hadi Misri hadi Uhispania kwa karne nyingi baada ya hapo.

Katika karne ya pili chini ya utawala wa Marcus Aurelius, sarafu ya dinari ilikuwa na uzito wa gramu 3.4 na ilikuwa na 80% ya fedha, ambayo tayari ilikuwa imepunguzwa kutoka kwa usafi wake wa 98% wakati Augustus Kaisari alipojitangaza kuwa Mfalme wa kwanza wa Rumi karne tatu kabla. Kwa muda mrefu, sarafu zimeacha kuwepo kwa sababu ya ukweli mmoja wa msingi: serikali haziwezi kupinga kishawishi cha kujitengenezea pesa za bure. Kesi ya kushuka kwa thamani ya sarafu ya Kirumi haikuwa ubaguzi. Milki ya Kirumi ilipopunguza kiwango cha madini ya thamani ya dinari huku ikiacha jina na thamani yake bila kubadilika, kimsingi ilikuwa imejitengenezea pesa; kila dinari ilikuwa na usafi wa hali ya juu kuliko mrithi wake.Kitendo hiki cha kufifisha pesa na serikali hupunguza uaminifu katika sarafu na kusababisha bei zisizobadilika na kuathirika kwa jamii. Kufikia mwisho wa karne ya tatu, dinari ilikuwa imepunguzwa thamani mara kwa mara hivi kwamba usafi wake ulikuwa chini ya 5% tu ya fedha, inayolingana na Msukosuko wa Karne ya Tatu, kipindi ambacho Wafalme kadhaa waliuawa na Milki ya Kirumi karibu ianguke.Kushuka kwa thamani ya sarafu ilikuwa mtindo ambao uliendelea ulimwenguni kote, na kufanya kile kilichotokea katika karne ya kumi na tatu Florence kuwa ya kushangaza sana.

Florin

Miji ya kaskazini mwa Italia ya Florence, Venice, Genoa, na Pisa ilijiimarisha yenyewe kuwa jamhuri za jiji baada ya kujikomboa kutoka kwa watawala wao wa kijeshi wakati wa karne ya kumi na moja, na uhuru wao mpya ulifuatiwa baadaye na sarafu ya pesa zao wenyewe. Katika mwaka wa 1252, wakati mchimbaji sarafu wa Florentine alipogundua Fiorino d'Oro ya kwanza, au maua ya dhahabu, hakuna mafanikio yoyote ambayo ilikuwa imetimizwa. Ilikuwa ni sarafu nyingine tu. Hata hivyo, miongo na karne zilipopita bila mabadiliko katika uzito na usafi wa sarafu ya dhahabu, maua ya florin yalipata sifa ambayo hatimaye iliwavutia wale wote walioizunguka kwenye madhehebu yake. Kihistoria, sarafu za thamani za chuma zilikuwa za kudumu, kugawanywa, na kubebeka, lakini pamoja na serikali kupunguza mara kwa mara usafi wa sarafu zao, hakuna sarafu iliyokuwepo na uaminifu wa vizazi vingi. Minti ya Florentine ilibadilisha hiyo. Florin ilidumisha uzito na usafi usiobadilika, karibu gramu 3.5 za dhahabu safi, iliyochukua karne nne.Kufikia wakati dhehebu la florin lilikuwa na umri wa miaka mia moja, lilikuwa limebadilika kuwa kiwango cha fedha cha kimataifa cha Pan-Ulaya. Mishahara ya juu, vito, mali isiyohamishika, na uwekezaji wa mtaji yote yaliuzwa katika florin.^[2] Pia ilipata umaarufu miongoni mwa watu wanaofanya kazi kama njia ya kubeba akiba ya maisha yao yote mfukoni.Florin ilithibitika kuwa dhamana ya kupigiwa mfano na ingeweza kuwekwa kwa urahisi ili kukopa sarafu za fedha kwa miamala midogo.Florin kama kitengo cha akaunti ilisambazwa kote Ulaya na kwingineko kama dhehebu la kifedha linaloaminika na thabiti zaidi ulimwenguni. Utulivu wa ajabu wa florin pekee haukuendesha uvumbuzi wa kifedha wakati wa kipindi cha ufufuo, lakini umaarufu wake wa karne nyingi uliambatana na maendeleo ya wakati mmoja katika hisabati, uhasibu, na benki ambayo yalisababisha mabadiliko ya kuajabisha katika uzoefu wa mwanadamu na pesa. Kabla ya kuelezea maendeleo haya, kwanza tunapaswa kuelewa dosari katika pesa za sarafu walizoshughulikia.

Wingi wa Sarafu

Sarafu pekee haikutengeneza mfumo wa fedha.Pesa ya sarafu iliwasilisha matatizo mawili makubwa kwa uchumi wa dunia, ambao katika kipindi hicho ulikuwa na miji ya Ulaya, kaskazini mwa Afrika, na Mashariki ya Kati iliyounganishwa na Bahari ya Mediterania.Kulikuwa na sarafu nyingi tofauti, na tatizo hili la wingi wa sarafu lilitatiza sana kasi ya pesa.

_Kasi ya pesa _hupimwa na jinsi pesa inavyobadilisha mikono haraka. Sarafu za dhahabu na fedha ziliongeza kasi ya pesa ikilinganishwa na enzi za zamani wakati pau ya chuma za thamani na vijiti vya uzani usio na viwango vilitumiwa kama njia za kubadilishana.Lakini ulimwengu wa wingi wa sarafu ambapo maelfu ya sarafu zinazoshindana zilitumiwa ilimaanisha kwamba ubadilishaji wa usawa ulipaswa kutokea katika kila shughuli moja kati ya watu wa jiografia tofauti.Hili liliwasilisha changamoto kuu za kufungua viwango vifuatavyo vya kasi ya pesa na biashara ya kimataifa, kwa sababu viwango vya uzani na usafi vilitofautiana sana kote ulimwenguni.

Wabadilishaji pesa walibobea katika ubadilishaji huu unaohitajika na wakawa muhimu kwa biashara zote.Walipewa jukumu la kusafirisha kati ya mamia au hata maelfu ya sarafu tofauti ili kuwezesha kila aina ya ubadilishaji wa kimataifa.Ukosefu wa usawa wa sarafu ulimwenguni kote uliwaruhusu wabadilishaji pesa kufaidika na hali yoyote ambayo mfanyabiashara au mteja alihitaji ubadilishaji kutoka sarafu moja hadi nyingine.Taaluma hii bado ipo leo katika mfumo wa mawakala wa kubadilisha fedha za kigeni, au wale wanaobadilisha, kwa mfano, peso ya Meksiko kuwa Brazili real.

Tatizo la kuongezeka kwa sarafu lilikuwa suala la hali ya vyuma viwili, ambayo inaruhusu metali mbili tofauti kutumika kama pesa. Fedha ni metali iliyo nyingi zaidi katika ukoko wa Dunia kuliko dhahabu na imetumika kihistoria kama pesa za watu wa kawaida na shughuli za kila siku. Kinyume chake,dhahabu, ni chuma cha thamani kinachohitajika zaidi kama aina ya utajiri, lakini haikutosha kwa matumizi ya kila siku: florin moja ilikuwa na thamani ya zaidi ya wiki ya kazi kutoka kwa mfanyakazi wa kawaida. Dichotomia ya dhahabu na fedha ilichanganya uundaji wa mfumo wa fedha wa umoja hadi mwisho wa karne ya kumi na tisa.

Hatari za Uhamisho wa Kimwili

Changamoto kuu ya pili ya mfumo wa sarafu kama fedha ilikuwa hatari inayohusishwa na uhamisho wa kimwili wa sarafu. Kutuma sarafu katika nchi kavu na baharini ilikuwa hatari na yenye jinamizi ya kimantiki wakati wa enzi ya kati. Ajali za meli mara nyingi zilikuwa na uharibifu wa dhamana usio wa kirafiki unapojaribu kulipa madeni ya kimataifa. Sehemu ya sababu ya madini ya thamani kuonekana kuwa ya thamani ni kutoweza kuharibika, hii inaonekana kwa kuwepo na tasnia nzima ya uwindaji wa ajali ya meli ili kupata sarafu za dhahabu na fedha ambazo zilipotea wakati wa enzi hii.

Suluhisho la matatizo haya lilikuwa ni wazo la kuahirishwa kwa malipo. Kama mbadala wa uhamishaji wa chuma, malipo ulioahirishwa hufanyika wakati upande mmoja unaahidi kulipa mwingine baadaye. Wakati huo, utatuzi wa mwisho hutokea, na mhusika anayedaiwa hupokea malipo ya mwisho, dhahabu na fedha kihistoria.Ahadi hizi, au mikopo, zilitolewa kama njia kwa wafanyabiashara kupunguza hatari ya uhamisho wa sarafu ya kimataifa.Aina hizi za mipango ya malipo iliyoahirishwa ilikuwepo muda mrefu kabla ya karne ya kumi na tatu lakini haikuwa na sifa zozote za kimfumo.Ahadi za kifedha zilikosa usawa, na mfumo rasmi wa mikopo haukuwepo. Florin thabiti ilikuwa jengo kubwa, lakini kuunda mfumo wa fedha iliowajibika ilikuwa zaidi ya usafi wa sarafu na isioyumba tu. Ilidai utamaduni wa ahadi.

Sura ya 2: Kuibuka kwa Tabaka za Pesa

Siku zote na kila mahali, mifumo ya fedha ni ya kidaraja.

— Perry Mehrling, Profesa wa Uchumi, Chuo Kikuu cha Boston

Mnamo 1202, mfanyabiashara mmoja anayeitwa Leonardo da Pisa, anayejulikana kama Fibonacci, alichapisha kitabu kinachoitwa _Liber abaci _(Kitabu cha Hesabu) ambacho kiliboresha taaluma ya hesabu huko Uropa. Fibonacci alikulia katika soko la Algeria ambako alijifunza juu ya uvumbuzi wa kale wa hisabati, na baadaye akachapisha kitabu kilicholeta mfumo wa nambari wa Kihindu-Kiarabu Ulaya, akaweka msingi wa kutolewa kwa mfumo uliokuwa haujakomaa wa nambari za Kirumi. Alieleza maendeleo ya kina katika hesabu ambayo yalikuwa mageni kwa Wazungu wakati huo, pamoja na mbinu za uhasibu zinazoakisi mbinu zilizotumiwa na wafanyabiashara kutoka India na vyuo vikuu kutoka Uhispania ya Kiislamu.^[3] Mbinu hizi za uhasibu zilikuwa msingi wa kile tunachozingatia leo kama uhasibu wa kuingiza mara mbili , mfumo unaoenea wa mali, dhima, usawa na faida.. Urithi wa Liber abaci’s ulionekana mara moja nchini Italia kwani mawazo ya Fibonacci yalizaa aina mpya ya tabaka la mfanyabiashara,aliye na nguvu zake zisizotokana na bidhaa au huduma bali kutoka kwa mizania: benki.

Kutangulia kitabu cha Fibonacci cha uvumbuzi wa hisabati kilikuwa chombo cha fedha kinachoitwa muswada wa ubadilishaji. Miswada za fedha zilikuwa njia ya kutuma pesa kutoka sehemu moja hadi nyingine na kuzibadilisha kwa wakati mmoja hadi sarafu anayotaka mpokeaji. Zilikuwa barua zilizoandikwa na mabenki wakiahidi malipo.Miswada za fedha hizo hazikulipiwa mapema kila wakati na kwa hivyo zilikuwa aina ya ukopeshaji na upanuzi wa mkopo na mtoaji, na kufanya mswada za kubadilishana kuwa chombo cha kwanza cha mikopo kinachotumiwa sana duniani.Asili yao ni ngumu kwa wanahistoria kubainisha, lakini tunajua walikuwepo katika ulimwengu wa Kiarabu karne nyingi kabla ya kufika Ulaya. Kufikia karne ya kumi na mbili, miswada zikawa za kawaida kaskazini mwa Italia.Kufikia karne ya kumi na nne, watoza huduma za miswada walijumuisha angalau kila shughuli ya miswada katika dhahabu florin.Huku florin ikihusika katika shughuli zote kuu za bara, mfumo wa fedha ulianza kujitokeza katika dhehebu hili. Ingawa mamia ya sarafu ilikuwa ikizunguka Ulaya, kila mtu alihasibu kutumia florin. Ilikuwa dhehebu la chaguo la mizania ya biashara ya kimataifa na sarafu ya kwanza ya hifadhi ya ulimwengu. Kati ya florin na miswada za fedha za kubadilishana, pamoja na uvumbuzi muhimu wa Fibonacci, mfumo wa pesa ya tabaka mbili ulianza kuibuka.

Katika karne ya kumi na tano, mfumo wa fedha wa kimataifa hatimaye ulikuwa ukijinasua kutoka kwa minyororo yake ya metali(ya thamani).Mwanahisabati Luca Pacioli aliharakisha mchakato huu. Pacioli alimfundisha Leonardo da Vinci hisabati na akatunga naye kitabu kiitwacho Divina proportione (uwiano wa Kimungu) kuhusu hisabati ya usanifu, lakini hii haikuwa madai ya Pacioli ya umaarufu. Kabla ya Divina proportione, alichapisha _Summa de arithmetica, geometria, proportioni et proportionalita _(Muhtasari wa hesabu, jiometri, uwiano na uwiano) mnamo 1494 ambayo ilimpa Pacioli jina la utani "baba wa uhasibu na uwekaji hesabu." Uhasibu kwa kweli lilikuwa ni moja tu ya mafundisho kutoka kwa muhtasari wake bora wa hesabu, aljebra, jiometri, biashara, na miswada za fedha, lakini iliweka msingi ya kisasa ya mizani.Alirasimisha katika maandiko kile kilichokuwa "Njia ya Venetian" ya uhasibu wa kuingia mara mbili, mfumo ambao bado unatumiwa na kila taasisi kuu ya biashara duniani kote leo. Ndani ya mfumo wa uhasibu wa kuingia mara mbili kulikuwa na siri za jinsi mabenki wangeweza kuunda pesa sio kwa kutengeneza sarafu, lakini kutoka kwa mizania yao. Tangu Summa, ulimwengu wetu wa kifedha unatazamwa kupitia lenzi ya laha za mizani, lakini kitabu hiki kinalenga kukieleza upya kwa tabaka.

Hierarkia ya Pesa

Wacha tuanze kufafanua rasmi tabaka za pesa. Kukumbuka mfano wa sarafu ya dhahabu na cheti cha dhahabu kutoka kwa Utangulizi, hebu tuangalie mfano kutoka kwa Renaissance Florence na nasaba maarufu ya benki ya Medici. Tunaanza mbinu hii ya tabaka kwa kufikiria tofauti kati ya sarafu ya dhahabu na kipande cha karatasi kinachosema, "Familia ya benki ya Medici italipa sarafu moja ya dhahabu kwa mbebaji inapohitajika." Sarafu ya dhahabu ni tabaka ya kwanza ya pesa na aina ya malipo ya mwisho. Kipande cha karatasi kipo tu kwa sababu ya dhahabu inayowakilisha; ni tabaka ya pili ya pesa, iliyoundwa kama dhima kwenye mizania ya mtu fulani. Pesa zote za tabaka ya pili ni IOUs (nakudai) au ahadi za kulipa pesa za tabaka ya kwanza.Wote wana kitu kinachoitwa hatari ya mshirika, au hatari inayokuja na kushikilia ahadi iliyotolewa na mwenza. Hatari ya mshirika ni dhana muhimu katika sayansi ya fedha, haswa kwa sababu aina zote za pesa katika mfumo wa kisasa wa kifedha zina kiwango chake.Kuamini washirika kunahitajika ili mfumo wetu wa kifedha ufanye kazi, au sivyo sote bado tungekuwa tunatumia sarafu za dhahabu na fedha kwa kila shughuli ya ununuzi. Tabaka za pesa zilikuja kuwepo kwa sababu watu waliamini aina za pesa ambazo zilibeba hatari ya mshirika wa mtoaji.Ni njia ya kuonyesha jinsi vyombo vya fedha vinavyohusiana kwa kuzingatia uhusiano kati ya mizania ya taasisi za fedha.Angalia Kielelezo 3 na 4, ambacho kinaakisi kwa karibu mfano wa dibaji ya tabaka za pesa.

Kielelezo cha 3

Kielelezo cha 4

Tabaka huwa njia ya kufikiria juu ya hierarkia ya Pesa ambapo vyombo vya fedha vinawekwa katika mpangilio wa ubora kutoka juu hadi chini, badala ya kuwekwa kando ya kila mmoja kwenye jedwali la uhasibu.^[4] Kila tabaka inawakilisha upande wa mizania ya mtu fulani, na kwa hivyo ni lazima pia tutambue wahusika waliopo kati ya tabaka la pesa.Kwa kielelezo 4, Medici Banking Family ndiye muigizaji kati ya tabaka ya kwanza na ya pili. Inatoa tabaka ya pili ya pesa - miswada za fedha, ambazo ni ahadi za kulipa tabaka ya kwanza ya pesa - sarafu za dhahabu na fedha. Neno muhimu: ahadi, na hatari ya kuvunjwa.

Miswada zilibeba hatari ya chaguo-msingi na mtoaji kwa sababu zilikuwa ni aina ya malipo iliyoahirishwa. _Hatari chaguo-msingi_ni hatari ambayo mwigizaji kati ya tabaka la pesa hawezi au hatatimiza kwa ahadi ya kulipa. _Mtoza mswada yeyote anaweza kughairi, na kumwacha mwenye pesa za tabaka ya pili na kipande cha karatasi kisicho na thamani. Licha ya hatari ya chaguo-msingi, miswada zilitumika kama chombo cha kubadilishana fedha na kuongeza kasi cha pesa. Miswada pia iliongeza sana elasticity ya pesa; sarafu haziwezi kutengenezwa kwa hewa nyembamba, lakini miswada zinaweza. Bendi za mpira ni yenye unyumbufu (elastic): zinaweza kupanua wakati wa kunyoosha. Pesa pia inaweza kuwa _nyumbufu _: inaweza kupanuliwa lakini tu wakati haifai kuhifadhiwa kikamilifu na sarafu za dhahabu kwenye kuba. Kwa wafanyabiashara na mabenki wao, unyumbufu ulipunguza hatari ya chaguo-msingi, na miswada zikawa chombo kinachopendelewa zaidi cha sarafu.Wale walio tayari kukubali miswada na aina nyingine za malipo yaliyoahirishwa hutuonyesha kwamba pesa kimsingi ni za hierarkia. Ikiwa mfanyabiashara alitaka malipo ya dhahabu mapema kwa ajili ya utoaji wa bidhaa, ilikuwa haki yake kufanya hivyo. Lakini ikiwa mfanyabiashara mwingine alikubali muswada ambao uliwakilisha ahadi ya kulipa dhahabu baadaye, nia yake ya kuahirisha malipo la mwisho ni dhibitisho pekee kwamba tabaka za pesa si muundo wa mabenki lakini ni wa kawaida katika mwelekeo wa kibinadamu wa kuweka vichupo kati yao. Tulianza kuona mfumo ambao tabaka tofauti za pesa zilitumika katika nafasi tofauti. Pesa za tabaka ya kwanza ziliibuka kama njia bora ya kuhifadhi thamani kwa muda mrefu, na pesa za tabaka ya pili ziliibuka kama njia bora ya kufanya miamala kwa sababu ilikuwa rahisi kutumia kuliko sarafu

Kizuizi cha Nidhamu

Tabia muhimu zaidi ya tabaka ya kwanza ya pesa ni kizuizi cha nidhamu kinachotumika kwa tabaka zilizo chini yake. Hapa kuna mfano. Wafua dhahabu katika karne ya kumi na tano Uingereza hawakuwa mafundi duni. Pia walitimiza jukumu la benki kwa sababu ya uwezo wao wa kuhifadhi madini ya thamani kwa usalama kuliko mtu mwingine yeyote. Hebu tuseme kwamba mfua dhahabu Mwingereza hutoa kipande cha karatasi kinachoitwa amana kwa kila sarafu ya dhahabu anayokubali kuhifadhi. Ikiwa wenye amana wote wataomba kurudishiwa sarafu zao za dhahabu kwa ghafla, atatosheleza maombi ya ukombozi kwa urahisi kwa sababu amana zake zimehifadhiwa kikamilifu, kumaanisha kuwa kuna uhusiano wa moja kwa moja kati ya sarafu za dhahabu na amana za dhahabu

Tuchukue fursa hii kutambulisha neno pesa taslimu. Vyombo vya fedha kama vile amana za dhahabu zilizotolewa na wahunzi wa dhahabu wanaoaminika na wanaotambulika, mara nyingi zilifanya kazi kama pesa taslimu. Pesa taslimu hufafanuliwa na kitu chochote tunachotumia kama aina ya pesa ambayo wengine hukubali kwa thamani halisi, hata ikiwa ni karatasi tupu yenye hatari ya mshirika mwingine na hakuna hakikisho la malipo ya mwisho. Ili kitu kifanye kazi kama pesa taslimu, watu wanapaswa kumwamini mtoaji, au yeyote ambaye ameahidi kulipa.

Turudi kwa mfua dhahabu. Wacha tuseme amana zake zipate uaminifu na kuanza kuzunguka kama pesa taslimu kwa sababu watu wanaamini kuwa zinaweza kukombolewa kwa dhahabu. Anakuwa mchoyo na anaamua kufaidika kutokana na uaminifu wake mpya. Anajitolea amana za dhahabu bila kuweka sawa sawa dhahabu inayolingana kwenye kabati lake na hutumia amana hizi kama pesa taslimu katika mzunguko. Kisha mfua dhahabu atakuwa chaguo-msingi ikiwa atakabiliwa na ombi kamili la ukombozi. Aina hii ya shughuli inaitwa benki ya hifadhi ya sehemu (fractional reserve banking), kinyume na akiba kamili ya benki (full reserve banking) wakati amana zote zina dhahabu inayolingana kwenye ghala.Dhahabu ipo kama kikwazo cha nidhamu cha mfua dhahabu, kinachotumika kama motisha ya kutotumia vibaya uwezo wa kuunda pesa unaokuja na imani ya umma katika amana zake kama aina ya pesa taslimu. Pesa za tabaka ya pili kwa hivyo hazina uthabiti, kwa vile uwezo wa kuziunda zitakuwa chini ya unyanyasaji wa kibinadamu kila wakati, sawa na mfano wetu wa mfanyabiashara wa dhahabu wa Kiingereza ambaye alitumia vibaya imani ya umma katika kustahili kwake kupewa miko

Utawala wa pesa ni wa nguvu, kumaanisha kuwa ni seti ya mahusiano katika mabadiliko ya mara kwa mara. Wakati mikopo inapanuka, piramidi ya pesa hupanuka kadiri tabaka ya pili inavyokua kwa ukubwa.Wakati kujiamini kunaongezeka, sarafu ya dhahabu na amana ya dhahabu karibu hakuna tofauti inayoonekana. Watu hukubali vyeti vya dhahabu kama pesa kwa hiari kwa sababu wanaamini uwezo wa mtoaji wa kukidhi ukombozi.Vyeti husababisha urahisi, kwani malipo ya mwisho ya sarafu na vito vya dhahabu yanaweza kuwa magumu, ya kutatanisha na yanayoweza kuwa hatari. Hii inageuka wakati piramidi ya pesa inapoingia mkataba na tofauti ya lengo kati ya fedha na vyombo vinavyofanana na pesa hutamkwa ghafla.Vyombo ambavyo hapo awali vilikuwa na kiwango cha juu cha kuaminiwa havitakiwi tena, na wamiliki wao huvitupa kwa ajili ya zana za juu katika hierarkia, kama vile sarafu za dhahabu. Mikataba inaweza kusababisha maombi ya ukombozi, yanayoitwa uendeshaji wa benki(bank runs), na hatimaye matatizo ya misukosuko wa kifedha. Migogoro hii inaweza kufikiriwa kwa urahisi zaidi kama majaribio ya kupanda piramidi ya pesa, kama wamiliki wa tabaka la chini la pesa wanang'ang'ania kupata pesa ya hali ya juu, ya tabaka la juu.

Tatizo la Kibali

Kadiri pesa za tabaka zilivyobadilika kutatua shida na pesa-sarafu, shida mpya ziliibuka. Aina za pesa za tabaka ya pili zilikuwa tofauti kutoka kwa kila moja. Walakini, kilichotokea katika karne ya kumi na sita huko Antwerp kilibadilisha hii milele: soko lililojitolea kabisa kufanya biashara ya pesa za tabaka ya pili lilizaliwa.Pesa za safu ziliongeza kasi yake kwa kuleta maendeleo makubwa katika usalama wa uhamishaji wake: pesa hazingeweza kupotea au kuibiwa wakati zilihamishwa kupitia mtandao wa benki. Ulaghai na ufilisi licha ya kupungua kwa kiasi kikubwa kwa usafirishaji wa sarafu ilikuwa ushindi mkubwa kwa biashara ya kimataifa. Wafanyabiashara wa benki walituma pesa bara kwa urahisi kwa kutumia mizania yao na mtandao wa kitaalamu badala ya kusafirisha sarafu halisi za dhahabu na fedha.Kiasi cha hatari ya moja kwa moja ambayo mmiliki wa biashara alichukua katika kutuma chuma halisi wakati huu haiwezi kudharauliwa. Uharamia ulikuwa umekithiri, na vifaa vya bima ya baharini vilikuwa vichanga.Kuongezeka kwa matumizi ya malipo yaliyoahirishwa iliongeza kasi ya pesa, kwani malipo ya mwisho yanaweza kuahirishwa kwa muda usiojulikana kwa kusawazisha tu madeni na mikopo.

Mafuriko ya madeni mapya ya benki na fedha za tabaka ya pili yalianzisha suala la kibali, mchakato wa kusuluhisha miamala.Bado hakuna mfumo wa kibali wa miswada ya kubadilishana fedha. Miswada hayakuchukuliwa kama pesa taslimu kwa sababu ya ukosefu wao wa viwango. Yalikuwa ahadi ya kulipa dhahabu na fedha, lakini hayakuwa na ubadilishaji na kila mmoja. Sarafu na tarehe za ukomavu zilizobinafsishwa zilifanya kila muswada kuwa chombo tuli ambacho hakifanani na pesa taslimu; hakuna miswada mawili yaliyofanana. Watu hawakuwa tayari kubadilishana barua za nia kwa sababu masharti ya barua hayakuwa sawa. Utamaduni wa uaminifu wa washirika ulikuwa bado haujabadilika.

Polepole lakini kwa hakika, tarehe za ukomavu wa muswada wa kubadilisha fedha zilianza kupata usawa katika karne ya kumi na tano. Tarehe ambazo zinalingana na kalenda ya maonyesho ya wauzaji wa Ulaya zilichaguliwa kwa sababu benki zilifuata wafanyabiashara ili kuwapa huduma za kifedha. Maonyesho haya yalifanyika kote Ulaya—kutoka Ufaransa hadi Flanders. Wafanyabiashara wa nguo na hariri, pilipili na viungo, na sarafu na miswada walikusanyika pamoja kwa msimu kufanya biashara. Maonyesho hayo yalikuwa fursa nzuri kwa wafanyabiashara wa benki kutoka kote Ulaya kuja na kufuta vichupo wao kwa wao, au kuweka wazi (kama ilivyo katika kibali) kulipa madeni na mikopo. Mifumo ya msimu wa maonyesho, hata hivyo, iliipatia muswada ya ubadilishanaji kikomo wa takriban vikao vinne kwa mwaka. Hiyo ilimaanisha tabaka ya pili ya pesa iliuzwa takriban mara nne kwa mwaka, kiwango cha mauzo kisichokuwa cha mauzo

Mwishoni, tabaka ya pili ya pesa ilikosa ukwasi: haikuweza kutolewa kwa urahisi na kubadilishwa na pesa taslimu. Katika kipindi hiki, pesa taslimu na sarafu zilikuwa sawa, ilimaanisha kwamba aina pekee ya pesa iliyochukuliwa kuwa pesa taslimu ilikuwa sarafu za chuma zenye thamani zenyewe. Miswada za ubadilishanaji hazikubadilishwa kwa urahisi kuwa chuma cha thamani isipokuwa ziwasilishwe kwa waandishi wa chini katika tarehe yao ya ukomavu. Soko ambalo miswada yanaweza kubadilisha mikono kwa bei, iliyoamuliwa na wanunuzi na wauzaji, haikuwepo. Haya yote yangebadilika wakati soko la pesa za tabaka ya pili lilipoacha maisha ya kibali cha kila robo mwaka katika maonyesho ya kusafiri kutoka nyumba yake ya kwanza ya mwaka mzima huko Antwerp.

\

Maonyesho Endelevu

Kuundwa kwa Antwerp Bourse mnamo 1531 kulifanya mapinduzi ya pesa kwa sababu ilizaa soko la pesa.Wakati huo, soko la pesa lilielezea soko la vyombo vya fedha vya tabaka ya pili kama vile miswada, amana za dhahabu, na ahadi zingine za kulipa madini ya thamani. Neno_ bourse_ lilitoka karibu na Bruges, ambayo hapo awali ilitumika kama kitovu cha biashara ya kaskazini mwa Ulaya kabla ya kupoteza taji lake wakati wafanyabiashara wa nguo kutoka Uingereza waliamua kuweka biashara yao katikati ya Antwerp mnamo 1421.Bruges Bourse palikuwa pahali tulivu pa kukutania kwa kibali cha kifedha, lakini Antwerp Bourse ilikuwa mahali pa wafanyabiashara wenye kelele na ikawa biashara ya kwanza ya kisasa ya kifedha ulimwenguni. Bourse iliendelea kuwa sawa na vituo vya kubadilishana fedha duniani kote; neno la soko la hisa (stock exchange) ni bourse kwa Kifaransa na börse kwa Kijerumani.

Vituo vya ubadilishaji wa fedha, kama vile Antwerp Bourse asili, ni maeneo ya biashara ambapo ugunduzi wa bei hutokea. Ugunduzi wa bei ndivyo inavyojulikana: mchakato ambao mali hugundua bei yake kwa kununuliwa na kuuzwa sokoni. Bei ya mali hujitokeza, au hugunduliwa, wakati wa kuangalia shughuli kati ya wanunuzi na wauzaji. Ikiwa biashara inaruhusiwa kutokea kwa uhuru, bei ya chochote kinaweza kugunduliwa. Antwerp ilijivunia katika mazingira yake yasiyo na udhibiti, ambapo biashara kati ya sarafu za tabaka ya kwanza na miswada za tabaka ya pili, na kati ya miswada yenyewe, haikuhitaji leseni na haikutozwa kodi. Ilikuwa kimbilio la wafanyabiashara kutoka kila nchi kote Uropa na ilizingatiwa kitovu cha uchumi wa ulimwengu wakati wa karne ya kumi na sita.Wafanyabiashara kutoka Ureno, Uhispania, Uingereza, na Ujerumani walifika kwenye kitovu cha biashara cha kimataifa.Maonyesho ya majira ya kuchipua na majira ya vuli ya Antwerp yalionyesha nguo za Kiingereza, pilipili ya India Mashariki iliyouzwa na Wareno, fedha ya Kiamerika iliyouzwa na Wahispania, na biashara nyingine za Kijerumani, Kiitaliano, na Kifaransa. Biashara hii yote ilivutia wafanyabiashara wa benki na litani ya utoaji wa pesa wa tabaka ya pili. Wakati Bourse ya Antwerp ilipofunguliwa, ilijulikana kama "Maonyesho Endelevu," inayoonyesha mabadiliko ya kibali cha kifedha kutoka kwa msimu hadi wakati halisi.

Ndani ya kumbi za Antwerp Bourse soko la pesa lilizaliwa, soko ambalo lilibadilisha maono yetu ya pesa kutoka chuma hadi karatasi. Mabenki yalifanikisha hili kwa kurasimisha uvumbuzi kuu mbili katika mageuzi ya fedha za tabaka: punguzo na utoaji wa noti. Wenye benki katika Bourse mpya hawakutembea wakiuza mamia ya sarafu siku nzima. Sarafu zilikuwa na madhara kwa kasi ya pesa, na ni mchanganyiko tu wa malipo yaliyoahirishwa, uhasibu na karatasi ndio ulikuwa na uwezo wa kuiimarisha.Hapo awali, biashara ya soko la fedha katika Bourse ya Antwerp ilitokea katika miswada ya kubadilishana pekee. Wafanyabiashara wa soko la fedha walipea miswada ukwasi, kitu ambacho hawakuwahi kuwa nacho hapo awali. Hii iliongeza kasi ya pesa kwa kiasi kikubwa. Kabla ya ufunguzi wa Bourse, pesa za tabaka ya pili zilitolewa kwa nyongeza za robo mwaka na ziliundwa ili kupunguza madeni hadi maonyesho yajayo. Lakini huko Antwerp, pesa za tabaka ya pili zilianza kukuza sifa kama pesa.

Thamani ya Wakati wa Pesa

Wafanyabiashara wa benki za Antwerp waliona haraka jinsi kutumia tabaka za pesa, na kwa ubunifu, kunaweza boresha pesa kama teknolojia ya maendeleo ya mwanadamu. Siri yao hasa ilikuwa nini? Jibu liko katika mojawapo ya dhana za msingi za fedha za kisasa: punguzo. Hebu tuchunguze mfano wa kimsingi wa kupunguza bei ili kuonyesha thamani ya wakati ya pesa na kuona haswa kile ambacho wanabenki huko Antwerp waliongeza kwenye mfumo wetu wa fedha.

Unanunua bili kutoka kwa benki leo kwa $98 ambayo inaweza kubadilishwa kwa $100 kwa mwezi. Unafanya hivi kwa sababu $2 unazokusanya kwa mwezi zinafaa muda unaopaswa kusubiri.Hii kwa kawaida huitwa _thamani ya muda ya pesa _kwa sababu muda unaosubiri una thamani inayohusishwa nao: unalipwa ili kusubiri.Kabla ya kuanza kwa soko la fedha katika karne ya kumi na sita Antwerp, ulilazimika kusubiri mwezi mmoja kabla ya kuwasilisha muswada wa kukusanya fedha zako. Kwa muda, una kipande cha karatasi kilicho na kiasi kikuu na tarehe ya ukomavu.Ingawa ina tarehe ya ukomavu katika siku zijazo, kipande hiki cha karatasi bado kina thamani inayohusishwa nacho. Ikiwa, baada ya wiki mbili, unahitaji ukwasi kutoka kwa muswada huu na lazima uibadilishe kuwa pesa taslimu, unakwenda wapi? Unahitaji mwenye benki aliye tayari kununua bili kwa pesa taslimu kabla haijakomaa. Mwenye benki angegawanya tofauti kati ya bei yako ya ununuzi ($98) na thamani ya uso ($100) na kukulipa $99. Utaratibu huu wa benki kununua bili kwa bei ya $99, ambayo "hupunguzwa" kutoka kwa thamani ya $100 baada ya kukomaa, inaitwa punguzo.Unaondoka na pesa taslimu leo, na mwenye benki atakusanya $100 mwishoni mwa mwezi. Aina hii ya punguzo ya wafanyabiashara wa soko la pesa huko Antwerp ilileta hai thamani ya muda ya pesa kila siku. Pesa za karatasi hatimaye zilikuwa na bei ya ulimwengu kuona. Kwa kweli, kuzaliwa kwa vyombo vya habari vya kifedha kulitokea Antwerp katika kipindi hiki, sio kwa sababu ya soko la hisa au dhamana ya serikali, lakini kwa kueleza undani mabadiliko ya bei ya kila siku kati ya bidhaa zinazouzwa na wafanyabiashara na pesa za tabaka ya pili zinazouzwa na mabenki.

Sehemu ya mwisho ya fumbo ya mafanikio ya Antwerp katika kuzindua soko la fedha la kisasa ilikuwa uvumbuzi wa noti za ahadi. Vidokezo vya ahadi vilileta mzunguko kamili ya mpito wa soko la pesa kutoka kwa hali mbaya na ya robo mwaka hadi hali endelevu.Katika Bourse, ili kulipa salio lolote lililosalia mwisho wa siku, mabenki yalitoa aina nyingine ya mkopo, pesa mpya ya tabaka ya pili inayoitwa noti za ahadi au noti. Noti hizi zilikuwa ni ahadi za kumlipa mshikaji, ikimaanisha kuwa aliyeshika karatasi alipaswa kupewa ahadi. Vyombo hivi vilikuwa tangulizi la moja kwa moja kwa kile tunachozingatia pesa taslimu leo, noti za sarafu. Yalikuwa msingi katika ukosefu wao wa maalum; matoleo ya awali ya fedha za tabaka ya pili daima yalikuwa na majina ya watu juu yao. Noti, kama pesa taslimu leo, hazikuwa na muundo huu kabisa. Zilitumiwa kama zana ya usuluhishi lakini zilibadilika kuwa jukumu lao la asili kama pesa taslimu na zikawa muhimu sana kama njia za kubadilishana. Kielelezo cha 5 kinaonyesha tabaka za pesa huko Antwerp katika karne ya kumi na sita.

Kielelezo cha 5

Huko Antwerp, msuluhishi wa viwango vya riba alikuwa amefika. Usuluhishi(Arbitrage) ni wakati unanunua tufaha kwa $1 katika mji mmoja kwa sababu unajua unaweza kuziuza katika mji unaofuata kwa $2. Sanaa ya usuluhishi ni ya zamani kama biashara yenyewe, na wabadilishaji pesa wa enzi za kati ambao walibadilisha sarafu moja kuwa nyingine walijishughulisha katika muundo wake. Lakini fursa za usuluhishi hazikuwepo katika pesa za tabaka ya pili hadi Antwerp Bourse.Wafanyabiashara walipokuwa wakipunguza na kuuza miswada mwaka mzima katika Bourse, pesa za karatasi zilipata ukwasi wakati wowote, zikihamisha mfumo wa fedha wa kimataifa polepole kutoka kwa utegemezi zaidi wa chuma. Tabaka ya pili ya pesa yenyewe ikawa darasa la mali na bei zilizonukuliwa na magazeti ya kwanza ya kifedha duniani.Njia ya kulinganisha zana zote za tabaka ya pili haikuwa kulingana na bei zao za kibinafsi lakini kulingana na kiwango cha riba ambacho mtu angeweza kupata kwa kushikilia karatasi hiyo. Viwango vya riba vilikuwa njia ya ziada ya kueleza bei ya pesa, na njia iliyowaruhusu wafanyabiashara kutumia tofauti iliyo katika thamani ya karata.Kila kipande cha karatasi katika Bourse kilikuwa na kiwango cha riba, kikiwasilisha fursa za usuluhishi kwa mabenki. Uboreshaji huu wa ukwasi hatimaye ulibadilisha mtazamo wa msingi wa pesa kutoka kwa chuma hadi karatasi.Metali ya thamani haikuweza kutimiza wingi wa mali zilizoamriwa kutoka kwa mfumo wa fedha. Uhasibu, karatasi, na mtandao wa mabenki unaweza.

Sura ya 3: Benki Kuu

Baada ya tabaka ya pili ya pesa kuibuka, serikali zilihamia kuchukua udhibiti wa nafasi muhimu kati ya tabaka ya kwanza na ya pili. Katika karne ya kumi na saba na kumi na nane, Benki ya Amsterdam na Benki ya Uingereza walijiingiza kwenye piramidi ya pesa, na kuzipa serikali zao uwezo usio na kifani juu ya maswala ya pesa ya watu.Kwa kuamuru matumizi ya fedha zao za tabaka ya pili, serikali na hati zao mpya za benki kuu ziliondoa uwezo wa watu kuwa na uhuru wa madhehebu ya sarafu. Serikali na sarafu zimeunganishwa kwa njia isiyoweza kutenganishwa leo kwa sababu serikali zilianzisha ukiritimba wa fedha za tabaka ya pili na kuzitumia kwa manufaa yao wenyewe, kuanzia na Benki ya Amsterdam mnamo 1609. Wakati wa kuchunguza benki hizi kuu mbili ambazo zilivumbua kivitendo kila kipengele cha kile tunachofikiria leo kama benki kuu, ni muhimu kuzingatia ni kwa kiwango gani ubunifu wao wa kifedha ulitumika kuendeleza ajenda ya serikali zao tu. Mabenki haya pia yalitupa kuangalia nini maana ya kutoa kile ambacho ulimwengu wote unaona kuwa sarafu yake ya akiba. Benki kuu, sarafu za hifadhi ya dunia, na ujio wa pesa za tabaka ya tatu zitachunguzwa zaidi katika sura hii.

Malipo ya Papo hapo

Benki ya Amsterdam (BoA) iliundwa tu kwa shukrani ya kampuni ya kwanza ya hisa ya pamoja duniani, Kampuni ya Uholanzi ya Uhindi Mashariki (Vereenigde Oostindische Compagnie, au VOC). Hadithi ya VOC inaanza mnamo 1585 wakati Waholanzi walimaliza haraka nafasi ya Antwerp kama kitovu cha biashara ya kimataifa kwa kufunga Mto Scheldt na kuzuia ufikiaji wa bahari. Vizuizi hivyo vilitokea wakati wa Uasi wa Uholanzi, mapambano ya miaka themanini ya uhuru wa Uholanzi kutoka kwa ufalme wa Uhispania. Kwa kuchochewa kisiasa, Uasi wa Uholanzi unasifiwa kwa kuchochea kuhama kutoka kwa utawala wa kifalme kuelekea aina zaidi za uwakilishi wa serikali nchini Uingereza, Ufaransa, na Marekani.Uasi huo ulitokeza kufanyizwa kwa Majimbo ya Muungano ya Uholanzi, ambayo kwa kawaida huitwa Jamhuri ya Uholanzi. Kuanzishwa kwa jamhuri hii mpya kulitangulia ujumuishaji wa kifedha ambao ulibadilisha sura ya pesa na biashara milele. Karne iliyofuata ya soko la pesa na fedha zote zilijilimbikizia Amsterdam.

Mwanzoni mwa karne ya kumi na saba, wafanyabiashara wa Uholanzi walikuwa wakiagiza meli kwenye kisiwa cha Java cha Indonesia ili kununua viungo na kuviuza huko Uropa kwa faida nzuri. Faida ilivutia wajasiriamali wa ziada, na hivi karibuni kundi la wafanyabiashara wa kimataifa walianza kutambuana.Shughuli za baadaye za mdalasini na tangawizi zilisababisha faida kubwa zaidi, na hivi karibuni wafanyabiashara hawa waligundua kuwa juhudi zao zingeweza kuongezeka sana kwa kuunganisha nguvu na kuvutia mtaji kama shirika moja. Matokeo yake yalikuwa kampuni ya kwanza kabisa ya hisa iliyoanzishwa mnamo 1602, VOC. Tunaichukulia kama kawaida leo, lakini VOC ilikuwa mfano wa kwanza wa wawekezaji wa usawa kutoa mtaji uliobadilishwa na sehemu ya umiliki kwa njia ya cheti cha karatasi. Serikali ya Uholanzi iliipa VOC ukiritimba wa biashara barani Asia na pia mamlaka ya kuajiri wanajeshi na kupigana vita dhidi ya misheni yake ili kupata faida kutoka kwa biashara ya nje. The company’s ability to pool capital gave it leverage to compound on its trading success. Shares in the VOC were extremely sought-after assets. As the shares increased in value, original investors wanted to realize gains by selling them for cash to new investors, and that is how the first stock market was born.Amsterdam Bourse, iliyopewa jina la mtangulizi wake huko Antwerp, ilianzishwa muda mfupi baada ya ishara za kwanza za soko la hisa za VOC. Iliundwa na VOC yenyewe ili kuwezesha ubadilishanaji wa hisa zake kwenye soko la sekondari, na kwa hiyo ulikuja uwezo wa kufuatilia shughuli zote za biashara. Kuunda Bourse kuliruhusu VOC kuchunguza, chini ya paa lake, usafirishaji wa hisa zake.

Kuanzishwa kwa soko la hisa kulisababisha ongezeko kubwa la miamala ya kifedha, ambayo ilihitaji utaratibu wa utatuzi bora kuliko kitu chochote kilichokuwepo wakati huo. Kadiri nia ya jumla katika hisa za VOC ilivyoongezeka, biashara iliongezeka. Mauzo yote ya hisa yalikuwa ununuzi wa pesa kwa wakati mmoja, lakini wanahisa wangekubali pesa gani kama malipo? Wangedai pesa taslimu, lakini kukubali mfuko uliojaa sarafu za dhahabu na fedha nasibu haingefaa kwa ubadilishanaji rahisi. Hadi aina elfu tofauti za sarafu zilisambazwa katika kitovu kipya cha biashara cha kimataifa cha Amsterdam, hali ya kifedha ni ngumu sana kwa jiji lenye soko la kwanza la hisa duniani. Chombo cha fedha kilihitajika sana kwa malipo na miamala hii yote ya biashara.Mnamo 1609, Benki ya Amsterdam, au Wisselbank, ilianzishwa kama maendeleo ya kikaboni ya taasisi za kifedha kufuatia kuongezeka kwa Bourse ya Amsterdam; mzunguko wa hisa za VOC ulilazimu kuendeleza katika ulipaji wa fedha. Kwa kutumia kitengo cha akaunti, pia huitwa florin ya Uholanzi, Benki ya Amsterdam ilizindua jukwaa la malipo ya bure na ya papo hapo kwa wawekaji wake wote.Jamhuri mpya ya Uholanzi iliyoanzishwa ilihitaji fedha zake za tabaka ya pili kusaidia mradi wake wa kikoloni uliofanikiwa kwa kasi.

Agizo la kwanza la biashara la BoA lilikuwa kuharamisha waweka fedha na noti zao na kuamuru sarafu zote za dhahabu na fedha katika jiji zima kuwekwa kwenye benki. Watumishi wa fedha, hadi shughuli zao zilipofanywa kuwa haramu, walikuwa wabadili pesa wa Amsterdam. Walishikilia sarafu za dhahabu na fedha na wakatoa madai ya karatasi dhidi yake. Washika fedha walikuwa wahusika wakuu kati ya pesa za tabaka ya kwanza na ya pili huko Amsterdam, kwa hivyo ili BoA ivutie mtaji, ilibidi kufanya hivyo kwa amri.Washika fedha wote walilazimishwa kusalimisha madini ya thamani kwa Benki ya Amsterdam na walipewa amana za BoA kama malipo. Keshia waliruhusiwa kufungua tena biashara miaka kadhaa baada ya marufuku yao lakini waliruhusiwa tu kuwa na sarafu kwa siku moja kabla ya kutakiwa kuziweka katika Benki ya Amsterdam.BoA iliweza kuhodhi kwa ufanisi utoaji wa fedha za tabaka ya pili kwa kuondoa ufikivu wa umma kwa fedha za tabaka ya kwanza..

Amana za BoA zikawa pesa inayopendelewa kote Ulaya, haswa kutokana na hadhi ya Amsterdam kama kitovu cha kimataifa cha biashara. Ushindi wa bidhaa za VOC huko Asia na umaarufu uliofuata wa muundo wake wa ushirika wa hisa uliibua mafuriko ya mtaji ndani ya jiji.Hii iliwezesha uvumbuzi wa kwanza wa kweli wa Benki ya Amsterdam: uwezo wake wa kutekeleza uhamisho wa papo hapo kati ya wawekaji wake. Kwa shughuli ndogo na kubwa, uhamishaji kati ya waweka amana wa BoA haukuwa na msuguano kabisa. Ili kuongeza uwezekano wa matumizi, BoA haikutoza ada kwa uhamisho wa ndani. Uhamisho pia haukuhitaji ubadilishaji wowote wa sarafu au karatasi. Yalikuwa tu marekebisho ya leja ya uhasibu ya Benki ya Amsterdam. Haya yote yalimaanisha kwamba kutokana na kuongezeka kwa idadi ya waliojisajili kutoka ndani na nje ya Uholanzi, uhamishaji wa pesa ulikuwa rahisi sana ukilinganisha na kutumia sarafu au hata karatasi.Kwa sababu ya uvumbuzi wa malipo ya papo hapo kwenye tabaka ya pili ya pesa, Benki ya Amsterdam ilikuwa benki kuu ya kwanza, kwa sababu kwa sheria benki ilikuwa msingi wa shughuli zote za pesa. Kazi ya kibali, au kusuluhisha uhamisho kati ya wenye amana, ilikuwa msingi wa benki kuu. Benki ya Amsterdam ilikuwa majibu ya udhibiti wa biashara ya hisa na njia ya serikali kufuatilia kila shughuli moja inayofanyika kati ya wawekaji wake. Ilikuwa na uchunguzi kamili wa kifedha ya uchumi kwa sababu ilipitisha shughuli zake zote na kupata muhtasari wa uhusiano wa kifedha kati ya walinzi wake.

Mahitaji ya dhehebu la BoA yalikua kutoka kote Ulaya huku Amsterdam ikiinua nafasi yake kama mhimili wa mtaji wa bara. Jalada hilo lilizingatiwa kuwa sarafu ya akiba ya ulimwengu katika karne ya kumi na saba kwa sababu wafanyabiashara na biashara kutoka kote Ulaya waliihifadhi kwa sababu ya uaminifu mkubwa wa mtoaji wake. Hali yake kama fedha ya hifadhi ya dunia ilidumu hadi karne ya kumi na nane.

Ukopeshaji wa Upendeleo

Katika ajenda ya Benki ya Amsterdam ilikuwa zaidi ya maendeleo ya hila katika utatuzi wa kifedha. Uchunguzi wa karibu unaonyesha kuwa VOC ilijiweka juu ya piramidi ya pesa ili kupata nguvu na rasilimali. Muda mfupi baada ya kuanzishwa kwake, Benki ya Amsterdam ilikopesha VOC pesa na kuainisha mikopo hiyo kama mali kwenye mizania yake, mbinu ya kawaida ya uhasibu ya kuingiza mara mbili. BoA iliidhinisha VOC kwa amana, kimsingi ikatengeneza pesa na kuzitoa kwa mkopaji wa fursa. Mikopo hii ilitua pamoja na sarafu za dhahabu na fedha kwenye tabaka ya kwanza ya pesa. Ustahilifu wa mkopo wa VOC ulikuwepo kwa kulinganisha na chuma cha thamani chenyewe.Pesa zilizoundwa kwenye tabaka ya pili zilihifadhiwa kwa sehemu kwa sababu mali yake ya tabaka ya kwanza inayolingana ilikuwa mkopo kwa VOC badala ya chuma cha thamani kilichowekwa katika Benki ya Amsterdam.Katika Kielelezo cha 6, angalia piramidi ya fedha chini ya ushawishi wa Benki ya Amsterdam, inayoonyesha mikopo kwa VOC kwenye tabaka ya kwanza ya fedha. Huu ulikuwa wakati muhimu kwa mageuzi ya tabaka ya fedha ; kwa mara ya kwanza, madini ya thamani hayakuwa peke yake juu ya piramidi ya pesa

Kielelezo 6

Kwa ukiritimba wa safu ya pili, BoA hatimaye iliondoa uwezo wa kutoa madini ya thamani kabisa bado iliweza kudumisha imani ya umma katika pesa zake za tabaka ya pili. Umuhimu wa hii hauwezi kuelezwa. Kwa kusimamisha ubadilishaji wa pesa za tabaka ya kwanza, Benki ya Amsterdam ilithibitisha kuwa chuma cha thamani hakihitajiki kuendesha mfumo wa fedha. Ilitegemea kikwazo chake cha kinidhamu ili kuweka kiasi cha kutosha, na muhimu zaidi ilitegemea imani ya watu katika nidhamu hiyo. Watu wa Uropa waliamini kwamba Benki ya Amsterdam ilikuwa imehifadhiwa ipasavyo na haikutoa amana nyingi kupita kiasi cha chuma chake cha thamani, na uaminifu huo ulitegemeza mahitaji ya amana za BoA kama pesa.

Benki ya Amsterdam iliweza kusitisha ubadilishaji kwa kubuni alama nyingine mahususi ya benki kuu ya kisasa inayoitwa shughuli za soko huria, shughuli za soko na BoA ilihakikisha soko thabiti na la ukwasi wa amana zake.

Kwa kudumisha soko lenye afya kati ya amana zake na aina nyingine za pesa za ubora wa juu, BoA iliweza kuhimili thamani ya madeni yake bila kulazimika kusalimisha madini ya thamani. Mchanganyiko huu wenye nguvu na ambao haujawahi kushuhudiwa wa malipo ya papo hapo, ukopeshaji wa bahati, na kusimamishwa kwa ubadilishaji ulikuwa na athari za unajimu kwa mustakabali wa kifedha na uliathiri moja kwa moja kuundwa kwa mrithi wa Benki ya Amsterdam kama mtoaji wa sarafu ya akiba ya ulimwengu, Benki ya Uingereza.

Benki ya Uingereza

Uasi mwingine dhidi ya ufalme usiopendelewa ulitangulia kuundwa kwa Benki ya Uingereza.Mapinduzi Matukufu ya 1688 yalichukua mahali pa mfalme Mkatoliki James wa Pili na kumweka binti yake Mprotestanti Mary na mume wake Mholanzi, William wa Orange. Ingawa sio mabadiliko kamili kutoka kwa utawala wa kifalme hadi jamhuri kama huko Uholanzi, Mapinduzi haya huko Uingereza yalibadilisha kwa kiasi kikubwa mamlaka kutoka kwa kifalme kuelekea Bunge. Wivu wa Kiingereza na kupendezwa na serikali wakilishi ya Uholanzi na uwezo wa kifedha ulisababisha urekebishaji wa kina, wa kisasa, na uwekaji kati ya mfumo wa kifedha wa Kiingereza.

Hakuna chochote kuhusu soko la pesa kilikuwa cha kati nchini Uingereza siku hizo. Wafua dhahabu walitimiza majukumu yote makuu ya benki na kuakisi shughuli nyingi za wafanyabiashara wa kwanza wa soko la fedha la Antwerp.Wafua dhahabu wa Kiingereza walitoa amana, noti zilizosambazwa na bili zilizopunguzwa bei. Haja ya kufadhili vita hatimaye iliendesha taji la Kiingereza kuchukua nafasi ya mfumo huu wa madaraka kwa kukamata jukumu la mwigizaji pekee kati ya tabaka ya kwanza na ya pili ya pesa..

Jeshi la wanamaji la Kiingereza lilikuwa limepata kipigo kikali kutoka kwa Wafaransa na katika juhudi zake za kujenga upya, serikali ilikopa pesa kwa kutoa deni. Mnamo 1694, Benki Kuu ya Uingereza (BoE) iliundwa kwa madhumuni ya wazi ya kununua dhamana hizi mpya za serikali, na benki kuu iliyofuata ilizaliwa. Serikali na BoE waliomba kutoka kwa mfano wa upendeleo wa kukopesha uliowekwa na VOC na Benki ya Amsterdam na kutumia utoaji wa pesa za tabaka ya pili.

Benki ya Uingereza pia ilipewa jukumu la kutunza madini ya thamani, kutoa amana, kuhamisha pesa kati ya waweka pesa, na kusambaza noti kama pesa taslimu. Muhimu zaidi, BoE ilipunguza bili za ubadilishaji na kuongezeka kwa ukwasi katika soko la pesa la London. Tofauti na ukiritimba wa Amsterdam juu ya pesa za tabaka ya pili, London ilikuwa na urafiki zaidi kwa matoleo ya kushindana ya pesa za karatasi, na utayari wa BoE na uwezo wa kupunguza bili wakati ukwasi ulihitajika zaidi hatimaye ungeiweka kando kama msingi wa benki kuu leo.

Kiwango cha Dhahabu

Pound Sterling imekuwa dhehebu la sarafu ya Uingereza tangu 1158 wakati Mfalme Henry alianzisha sarafu ya fedha ya 92.5% ya usafi. Sarafu hiyo iliwakilisha uzani wa fedha hadi Uingereza ilipoanza kutengeneza sarafu ya dhahabu mnamo 1663 inayoitwa guinea, ambayo ilipewa jina la sehemu ya Afrika Magharibi ambayo dhahabu ilichimbwa. Guinea ilikumbana na matatizo makubwa ya matumizi ya vyuma viwili wakati Guinea na sarafu ya fedha ya Kiingereza inayoitwa shilingi zilibeba thamani rasmi kwa pauni. Lakini muda mfupi baada ya kuundwa kwa Benki Kuu ya Uingereza, mwanahisabati na mwanafizikia wa Kiingereza Sir Isaac Newton kama Mwalimu wa Mint alibadilisha kabisa mkondo wa viwango vya metali mbili duniani kote kwa kuweka kiwango kipya cha ubadilishaji kati ya dhahabu na shilingi za fedha mwaka wa 1717. Newton alisoma mtiririko wa dhahabu na fedha kote Ulaya na viwango vya ubadilishaji vilivyowekwa katika viwango vya metali mbili za nchi zingine, haswa Ufaransa, Uholanzi na Ujerumani. Alitumia matokeo yake kubainisha kiwango kipya cha ubadilishaji kati ya dhahabu na fedha alichofikiri kuwa kiwakilishi zaidi cha thamani ya asili ya kila chuma. Kiwango kipya cha ubadilishaji kilifanya iwe na faida kwa wasuluhishi kuuza nje fedha na kuagiza dhahabu, na kabla ya muda mrefu fedha ikaacha kutumika kama pesa nchini Uingereza. Mabadiliko ya Newton, yawe ya kukusudia au kwa bahati mbaya, hatimaye yalileta ulimwengu chini ya piramidi moja ya pesa na dhahabu pekee juu.

Ingawa fedha iliondolewa kutoka kwa matumizi nchini Uingereza muda mfupi baada ya mabadiliko ya Newton, ilichukua zaidi ya karne moja kwa kiwango kamili cha dhahabu, ambacho pauni ilithaminiwa tu katika dhahabu, kuwa sheria. Kiwango cha dhahabu cha Uingereza kilirejea ulimwenguni kote na hatimaye kuvuta sarafu ya kila nchi kuu katika nyanja sawa.Kielelezo cha 7 kinaonyesha tafsiri ya tabaka ya kiwango cha kimataifa cha dhahabu karibu na mwanzo wa karne ya ishirini.

Kielelezo cha 7

Tabaka ya Tatu ya Pesa

Hadi sasa, tumechunguza kwa kina uhusiano kati ya tabaka ya kwanza na ya pili ya fedha na wahusika wa kifedha ambao wamekuja kati yao, lakini sasa lazima tuongeze tabaka nyingine kwenye mfumo wetu wa kuelewa mifumo ya fedha. Bili za kubadilishana, kutoka kwa mifano ya awali ya piramidi za fedha, zilikuwa vyombo vya fedha vya tabaka ya pili ambayo ilikuwa ahadi za kulipa dhahabu ya safu ya kwanza. Wakati wa enzi ya Benki Kuu ya Uingereza, hata hivyo, bili zilikuwa ahadi za kutolipa dhahabu bali kulipa pauni na kwa hivyo zilikuwepo kwenye tabaka ya tatu ya pesa. Katika kitabu hiki tutatumia neno "sekta ya kibinafsi" kuelezea benki, biashara na wajasiriamali ambao ni mashirika yasiyo ya serikali. Katika Kielelezo cha 8, tunaweza kuona masuala ya sekta ya kibinafsi yakiahidi kulipa pesa za tabaka ya pili, na kuiweka tabaka moja chini ya Benki Kuu ya Uingereza katika safu ya mizania. Madeni ya sekta binafsi kwa hiyo yapo kwenye tabaka ya tatu ya fedha. Katika Mchoro wa 9, uwakilishi wa jadi wa mizania pia umejumuishwa ili kukuelekeza kwenye muundo mpya wa tabaka tatu. Pesa za tabaka ya tatu si lazima zitumike vibaya zaidi kuliko pesa za tabaka ya pili, lakini kwa kweli ziko mbali zaidi na usalama wa mali isiyo na mshirika kama vile sarafu za dhahabu.Kwa mfano, ikiwa mwanamke Mwingereza aliogopa kuwa benki yake inaweza kuwa katika hali mbaya ya kifedha na alitaka sarafu za dhahabu badala ya amana za benki za tabaka ya tatu, angehitaji miamala miwili. Ingebidi abadilishe amana zake kuwa noti za BoE kabla ya kubadilisha noti hizo kuwa dhahabu. Ikiwa anamiliki noti za BoE za tabaka ya pili, angefanya miamala mara moja tu ili kupata sarafu za dhahabu anazotaka.

Kielelezo cha 8

Kielelezo cha 9

Ingawa Benki ya Amsterdam iliweka mfumo wa benki kuu, Benki ya Uingereza hatimaye ingeanzisha mtindo wa benki kuu wa ulimwengu. Haikuja kwa urahisi au kutoka mwanzo. Hati ya awali ya BoE, iliyotolewa mwaka wa 1694, iliihakikishia maisha ya miaka kumi na moja tu. Kila mkataba ulipoisha, mazungumzo yalifanyika kati ya BoE na serikali. Katika mazungumzo, jambo la msingi la serikali lilikuwa daima kufadhili matumizi yake, na motisha ya BoE ilikuwa kuongeza bei yake ya hisa kutokana na ukweli kwamba ilikuwa na wanahisa binafsi waliohamasishwa na faida. Hisa za BoE kawaida zilithaminiwa sana baada ya upyaji wa katiba, kwani kila moja ilitoa nyongeza ya nguvu za kifedha.

Katika uundaji upya wa mkataba wa 1742, BoE iliimarisha ukiritimba wake haswa juu ya utoaji wa noti nchini Uingereza. Sekta ya kibinafsi haikuruhusiwa tena kutoa noti za tabaka ya pili ambazo ziliahidi kumlipa mhusika dhahabu inapohitajika, na hivyo kuachia sekta binafsi kabisa hadi tabaka ya tatu ya fedha. BoE ilikabiliwa na marekebisho kadhaa zaidi ya katiba na mabadiliko ya sheria kabla ya kufikia hadhi ya kudumu mnamo 1844.

Unyumbufu na udhaifu

Hebu tuone jinsi unyumbufu ya fedha inavyoongezeka tunaposafiri chini katika tabaka. Kwenye tabaka ya pili ya pesa, noti za Benki Kuu ya Uingereza ni laini kwa sababu zimehifadhiwa kwa sehemu; hutolewa kwa ziada ya dhahabu iliyohifadhiwa kwenye chumba cha BoE. Unyumbufu huu unachangiwa wakati sekta ya kibinafsi inatoa amana ambazo zinaahidi kulipa noti za BoE, na amana hizo zenyewe zimehifadhiwa kwa sehemu tu za noti zilizosemwa. Piramidi ya pesa inapokua, tabaka za chini kwenye piramidi huwa na unyumbufu zaidi lakini pia udhaifu mkubwa zaidi kama bidhaa ya ziada. Kwa hali ya nyuma ya unyumbufu wa pesa, tunaweza kuangalia jinsi Benki ya Uingereza ilishughulikia wasiwasi wa kifedha, au kitendo cha watu kugombania piramidi ya pesa ili kupata aina fulani za pesa kwa ubora zaidi.

Mkopeshaji wa Chaguo la Mwisho

Noti za Benki Kuu ya Uingereza zilidaiwa kama pesa taslimu kwa sababu ya kuhusishwa kwao kugeuzwa kuwa sarafu ya dhahabu na kustahili kupewa mamlaka. Walakini, noti bado zilikuwa pesa za tabaka ya pili, na tofauti kati ya noti za BoE na dhahabu ilizidishwa wakati wa msukosuko fulani ya kifedha. Hofu ya 1796, iliyochochewa na kupasuka kwa kiputo cha ardhi ikavuka Atlantiki katika Umoja wa Marekani mpya ulioundwa hivi karibuni, ilisababisha wimbi la makosa ya Waingereza na hatimaye uondoaji kwenye amana za dhahabu za Benki ya Uingereza.Uondoaji huu wa pesa za tabaka ya pili kuingia kwenye sarafu za dhahabu za tabaka ya kwanza kungeimaliza kabisa dhahabu ya Benki ya Uingereza ikiwa sivyo kwa Sheria ya Vizuizi vya Benki ya 1797. Sheria hiyo ilisitisha ubadilishaji wa dhahabu kwa noti zote za BoE, usitishaji ambao ulidumu kwa zaidi ya miongo miwili. Hofu za kifedha kama hii zilihakikishwa katika piramidi ya pesa iliyojengwa kwa unyumbufu na kwa njia iliyohifadhiwa kidogo. Lakini Benki Kuu ya Uingereza ilifutilia mbali jaribio la dhahabu la kutoa nidhamu na kutuma ujumbe mzito kwamba pesa zake za tabaka ya pili zinaweza kujisimamia. Ukweli kwamba dhima ya BoE inaweza kusimama kwa muda mrefu bila kubadilika ilimaanisha kuwa katika msukosuko, inaweza kutumia uwezo wake kuunda fedha za tabaka ya pili bila kudhoofisha dhehebu la sarafu au hatari ya kupoteza chuma chake cha thamani.

Benki ya Uingereza ilikuwa na njia ya kulinda umiliki wake wa dhahabu, lakini pia ilihitaji njia ya kukabiliana na migogoro kuanzia katika tabaka ya tatu ya fedha, kwa mfano ikiwa bili za ubadilishaji wa sekta binafsi zilipoteza ukwasi katika soko la fedha ghafla. BoE ilikuwa tayari na inaweza kutoa ukwasi kwa soko la muswada kwa kupunguza kikamilifu karatasi ambayo ingetatizika kupata sakafu ya bei katika shida.Katika hofu yoyote kama hiyo, ilibidi ifanye kazi kama msingi wa mwisho katika mfumo wa elastic ikiwa dhehebu la sarafu lingedumu.

Mnamo mwaka wa 1873, mwandishi maarufu wa Uingereza na mwanzilishi wa jarida la Economist Walter Bagehot aliandika kitabu cha mwisho kiitwacho _Lombard Street: Maelezo ya Soko la Fedha _ambacho kilifafanua jinsi soko la muswada lilivyofanya kazi, na jinsi Benki ya Uingereza inapaswa kuendeshwa ili kuhakikisha inaondoa migogoro.Kitabu cha Bagehot kimsingi kimetajwa kwa kuteua benki kuu kama "mkopeshaji wa hatua ya mwisho" ndani ya mfumo wa kifedha. Suluhisho lake lilikuwa kwa Benki ya Uingereza kukopesha pesa taslimu bure dhidi ya miswada yanayostahili mikopo kwa viwango vya kuadhibu lakini vya riba ya kuridhisha:

Kwa hofu, wamiliki wa akiba ya mwisho ya Benki wanapaswa kukopesha wote wanaoleta dhamana nzuri haraka, bila malipo, na kwa urahisi.

Migogoro ya kifedha wakati wa enzi hiyo iliambatana na kuongezeka kwa ghafla kwa mahitaji ya pesa, ambapo wale waliotoa au kushikilia pesa za tabaka ya tatu walihitaji ukwasi kwa njia ya noti za tabaka ya pili za Benki ya Uingereza.. Wakati mahitaji ya pesa yalipoongezeka, Bagehot alielezea kuwa pesa za tabaka ya pili lazima ziundwe na benki kuu ili kukidhi mahitaji hayo. Inapaswa kubadilisha nguvu zake za unyumbufu wakati bado inadumisha nidhamu ili kutohimiza hatari ya kimaadili, ambayo hutokea wakati taasisi ya kifedha inachukua hatari kubwa kwa sababu inatazamia kuokolewa na serikali au benki kuu ikiwa hali yake ya kifedha itashuka. BoE ingetoa ukwasi kwa kupunguza bili walizoona kuwa zinahitaji usaidizi kwa muda, si bili ambazo zilikusudiwa kutolipwa bila kujali hali ya kifedha. Ikiwa unyumbufu haukubadilika inapohitajika, msururu wa chaguo-msingi unaweza kupenya tabaka ya tatu ya pesa.Alihitimisha kuwa benki kuu lazima hatimaye itengeneze pesa za tabaka ya pili kwa wingi wakati mfumo unazihitaji zaidi, ikizingatia mfumo wa uendeshaji wa benki kuu tangu wakati huo. Uwezo wa kuunda pesa ulikuja na jukumu, inapohitajika, kufanya chochote kinachohitajika ili kuhifadhi dhehebu la sarafu. Pound Sterling ilitumia karne ya kumi na tisa kama sarafu ya akiba ya ulimwengu huku mataifa mengine yakiinunua kama gari la akiba kwa sababu ya kimo na uthabiti wa Milki ya Uingereza. Dola ilipopanuka kufikia nusu ya uso wa Dunia, Benki ya Uingereza ilikabiliana na changamoto kubwa ya kudumisha dhehebu linalotumiwa na washiriki duniani kote. Pound sterling haingekuwa sarafu ya mwisho kukumbwa na utata huu. Kando ya Atlantiki, sarafu inayofuata ya akiba ya ulimwengu ilikuwa ikingojea kwenye mbawa.

Sura ya 4: Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho

Dhahabu ni pesa. Kila kitu kingine ni mkopo.

— J.P. Morgan kwa Bunge la Merika mnamo 1912

Mwanzoni mwa karne ya ishirini, pauni ilibaki kuwa sarafu ya akiba ya ulimwengu lakini ilikuwa ikipoteza nafasi ya kwanza kwa dola ya Merika. Wakati wa Mapinduzi ya Viwandani, wakuu wa kampuni Cornelius Vanderbilt, John D. Rockefeller, Andrew Carnegie, J.P. Morgan, na Henry Ford walijenga makampuni ambayo yalivutia mahitaji ya sarafu ya Marekani. Ulimwengu ulihitaji dola ili kununua bidhaa, huduma, na hisa za mashirika hayo mapya ya wasomi. Katika kipindi hiki, Marekani haikuwa na benki kuu. Lakini wakati tetemeko kubwa la ardhi huko San Francisco liliposababisha shida ya kifedha mnamo 1907, Merika ilichukua muda mfupi baadaye ukurasa kutoka kwa kitabu cha Walter Bagehot na kuweka mkopeshaji wa suluhisho la mwisho katikati ya mfumo wake wa kifedha.

Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho, chombo kipya cha benki kuu cha Amerika, kilirithi sarafu ambayo tayari iko kwenye hadhi ya hifadhi ya ulimwengu mnamo 1914. Ilirasimisha mfumo wa fedha wa tabaka tatu, na benki za sekta binafsi zilizoidhinishwa kuunda vyombo vya fedha vya tabaka ya tatu kwenye mizania yao.Leo, Hifadhi ya Shirikisho inasalia juu ya safu ya pesa kwani dola bado inashikilia taji la sarafu ya akiba ya ulimwengu ingawa nafasi yake imekuwa dhaifu. Kuelewa mseto changamano wa dola ya utawala na udhaifu unaweza kufafanuliwa kwa urahisi zaidi na istilahi zetu za tabaka, hadithi inayoigizwa katika sura tatu zinazofuata.. Katika sura hii, tutavunja piramidi ya dola ya tabaka tatu ya Hifadhi ya Shirikisho.Kisha, tutaona jinsi Hifadhi ya Shirikisho na serikali ya Merika ilivyoondoa dhahabu kutoka tabaka ya kwanza ya pesa. Na hatimaye, tutaangalia jinsi mfumo wa fedha wa kimataifa ulianguka katika hali mbaya kuanzia mwaka wa 2007, na kwa nini basi kilio kinaongezeka kila mwaka kwa ajili ya uanzishwaji upya wa sarafu ya kimataifa.

Pesa za mapema za Amerika

Katika makoloni ya Ulimwengu Mpya, fomu ya pesa ilitofautiana kati ya mikoa. Sarafu hazikuwa nyingi siku za mwanzo kwa sababu minara ya kikoloni bado haikuwepo na sarafu za Ulaya hazikuwa nyingi za kutosha kutumiwa na kila mtu kama sarafu.Hii iliwasukuma watu kutumia aina nyingi za pesa za ndani. Huko New York, shanga za ganda la bahari ziitwazo wampum, zilizotumiwa kama pesa na makabila mengi ya asili ya Amerika, zilisambazwa kama zabuni halali wakati wa karne ya kumi na saba. Huko Virginia, tumbaku ikawa mali ya safu ya kwanza na msingi wa piramidi yake ya pesa kwa sababu ya umaarufu wa zao hilo ulimwenguni.Kitengo cha pauni ya tumbaku kikawa kiwango cha uhasibu, na noti zinazoahidi uwasilishaji wa pauni za tumbaku zilitolewa na Virginia kama pesa za tabaka ya pili ambazo zilisambazwa kati ya umma kama pesa taslimu. Makombora na tumbaku yalitosha kuwa pesa za mkoa kwa sababu kila moja ilionyesha, lakini sio zote, sifa za pesa za sarafu. Hakuna iliyokuwa kamilifu, lakini kila mmoja wao alifanikiwa kuwa pesa kwa miongo mingi. Yote yalikuwa ya kugawanyika, ngumu kujumuisha, yanaweza kubadilishwa kwa kasi, na zilidumu kwa kiasi. Hatimaye, nafasi yao ingechukuliwa kama njia za kubadilishana na vitengo vya akaunti na aina bora zaidi ya fedha: sarafu ya dhahabu na fedha

Kadiri muda ulivyopita, sarafu nyingi za kigeni za dhahabu na fedha zilianza kuzunguka kama sarafu katika makoloni yote. Sarafu maarufu zaidi miongoni mwa watu ilikuwa dola ya fedha ya Uhispania. Mnamo 1784, Thomas Jefferson alichapisha Vidokezo vyake juu ya Uanzishaji wa Kitengo cha Pesa, na Sarafu ya Amerika, na kutoa hoja ya dola kama kitengo kipya cha sarafu ya Amerika:

[Dola] ni sarafu inayojulikana, na ndiyo inayojulikana zaidi kati ya zote kwa akili za watu. Tayari imepitishwa kutoka Kusini hadi Kaskazini; imetambua sarafu yetu, na kwa hivyo inajitolea kwa furaha kama Kitengo ambacho tayari kimeanzishwa.

Mchanganyiko wa Fedha

Miaka kumi na sita baada ya Azimio la Uhuru, Bunge la pili la Marekani hatimaye lilipitisha Sheria ya Sarafu mwaka 1792 ili kuanzisha dola ya Marekani kama kitengo rasmi cha akaunti ya nchi, ikifafanua dola moja kuwa gramu 1.6 za dhahabu na gramu 24. ya fedha.

Kwa miaka 108 iliyofuata, Marekani ilifanya majaribio na mifumo kadhaa tofauti ya kifedha. Marekebisho ya mapema ya kiwango cha ubadilishaji kati ya dhahabu na fedha yalikuwa na athari tofauti ya marekebisho ya Isaac Newton kama Mwalimu wa mchimba sarafu na kusababisha dhahabu kutotumika kwa miongo kadhaa.

Benki kuu mbili tofauti ziliundwa mnamo 1791 na 1812, lakini kila moja iliisha baada ya mkataba wake wa miaka ishirini. Wamarekani wengi wa mapema hawakuamini benki kuu kusimamia pesa zao. Benki hizo zilikuwepo kinyume na maadili ya serikali na zilisababisha kuwepo kwa nguvu nyingi za kisiasa ambazo zilizuia taasisi hizo kufanya upya mkataba. Badala ya fedha za tabaka ya pili za benki kuu, noti zilizotolewa na benki za sekta binafsi zilifanya kazi kama njia inayoweza kutumika ya fedha katika karne yote ya kumi na tisa.Noti hizi zililindwa na Hazina ya Marekani, jina la dhamana za serikali ya Marekani.Huu hapa ni mfano wa lugha rasmi iliyoandikwa kwenye noti ya sarafu iliyolindwa (au kuungwa mkono) na U.S. Treasuries kuanzia 1902:

Sarafu ya Kitaifa inayolindwa na Miswada ya Marekani yaliyowekwa kwa Mweka Hazina wa Marekani

Benki ya Kitaifa ya Marekani ya San Francisco itamlipa mhusika akihitaji Dola Kumi

Mbali na noti za benki za sekta binafsi, vyeti vya dhahabu vilivyotolewa na serikali ya Marekani pia vilisambazwa kama pesa taslimu. Na hatimaye, zana ya ufadhili wa Vita vya wenyewe kwa wenyewe na pesa za karatasi zinazoitwa greenback, ambazo hazingeweza kukombolewa kwa madini ya thamani, zilisambazwa kama pesa taslimu katika sehemu ya mwisho ya karne ya kumi na tisa pia. Kwa ujumla, Marekani ilikuwa na muunganisho wa vyombo vya fedha vya tabaka ya pili vinavyozunguka nchini kote. Mipaka kati ya tabaka ya pili na ya tatu ilikuwa vigumu kufafanua, hasa bila benki kuu na mfumo rasmi wa fedha. Wakati huo huo, kiwango cha kimataifa cha dhahabu kilichoanza nchini Uingereza kilianza kuenea duniani wakati mataifa mengine ya Ulaya yalipoanzisha sarafu za tabaka ya pili zikiwa na ahadi ya kubadilika kuwa sarafu ya dhahabu, ambayo ilichangia kurejea kwa matumizi ya dhahabu nchini Marekani. Sheria ya Kiwango cha Dhahabu ya 1900 ilimaliza utata fulani wa kifedha, ikiondoa fedha kutoka kwa jukumu lake la kifedha na kuweka dola moja kwa gramu 1.5 za dhahabu safi. Bei inayolingana ya troi moja ya dhahabu ilifikia $20.67—ambapo ilikuwa tangu 1834. Kitendo hicho kilikuwa cha kawaida kwa vile Waamerika walikuwa tayari wamejiunga na kiwango cha dhahabu duniani kwa vitendo, lakini ilikuwa muhimu kwa uwekaji chapa wa dhehebu la dola. Marekani sasa ilipewa fursa ya kujaribu tena kuwa benki kuu.

Akiba

Mnamo 1906, tetemeko la ardhi la kipimo cha 7.9 lilitikisa San Francisco, California na kusababisha uharibifu mkubwa wa maisha na mali; zaidi ya watu 3,000 walikufa na sehemu kubwa ya jiji iliharibiwa. Kwa njia ya kuzunguka, tetemeko hili la ardhi lilisababisha kuundwa kwa Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho. Katika miaka hii, sehemu kubwa ya mali ya San Francisco iliwekewa bima huko London. Bima za Uingereza zililipa sehemu kubwa ya madai makubwa ya bima ya San Francisco kutokana na tetemeko la ardhi, na mtaji mkubwa ulitumwa California. Ili kutetea kiwango cha ubadilishaji wa pauni hadi dola, Benki ya Uingereza iliinua viwango vya riba kwa 2.5% mwishoni mwa 1906 katika juhudi za kuvutia mtaji mbali na dola. Ilifanya kazi, na uchumi wa Amerika uliingia katika kipindi cha kupunguzwa, ambacho kilisababisha msukosuko wa kifedha. Kilichofuata ni kinyang'anyiro kikubwa cha kuondoa pesa za tabaka ya pili na ya tatu iliyotolewa na taasisi yoyote ya kifedha ya Amerika ambayo ustahili wake wa mkopo ulitiliwa shaka hata kidogo.Wamarekani walipopanda piramidi ya pesa katika Hofu ya 1907, wawekaji amana kote nchini walitoa amana za benki kutafuta aina za juu zaidi za pesa za tabaka ya juu, kama sarafu za dhahabu au Hazina za U.S. Uondoaji huu kote nchini ulisababisha benki za kikanda kuondoa pia kwenye benki za New York. Mgogoro ulipozidi kuongezeka, kiongozi mkuu wa benki J.P. Morgan aliingia, akapanga uokoaji wa kifedha wa benki zinazoyumba, na kuokoa mfumo wa kifedha. Morgan hakuwa na chaguo: benki kuu ya Marekani na mkopeshaji wa mapumziko ya mwisho haukuwepo.

Mwaka uliofuata, Seneta wa Marekani Nelson Aldrich aliunda Tume ya Kitaifa ya Fedha, ambayo kazi yake ilikuwa kuchunguza mfumo wa fedha wa Ulaya na kutoa mapendekezo ya jinsi ya kurekebisha na kufanya kisasa mfumo wa dola uliodorora na usiounganishwa na benki kuu. Bila mkopeshaji aliyefadhiliwa na serikali wa suluhisho la mwisho na piramidi ya pesa isiyofafanuliwa wazi, utandawazi wa dola ulibaki kuwa ngumu. Baada ya miaka ya masomo, ripoti zilizochapishwa, na ushuhuda wa bunge, hatimaye Aldrich alifanikisha utafutaji wake wa benki kuu wakati Congress ilipopitisha kuwa sheria Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho mnamo Desemba 23, 1913.

Neno hifadhi liko kwenye kichwa cha taasisi yenyewe, lakini hifadhi ni nini, na zinaingiaje katika simulizi la tabaka ya pesa? Neno hilo linamaanisha utaratibu wa usalama, kitu cha kusaidia katika hali ya shida. Hakika, Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho (Fed) ilianzishwa ili kupambana na migogoro ya kifedha, na ingefanya hivyo kwa fedha za tabaka ya pili inayoitwa hifadhi. _Akiba ya Fed _ni njia nyingine ya kusema amana, lakini amana hizi zilitolewa na Fed tu kwa benki za sekta binafsi. Noti za Fed (au "fedha ya dola" tunayojua leo), aina nyingine ya tabaka ya pili ya fedha ya Fed, ilipatikana na watu. Noti za Fed zilitolewa kama bidhaa ya umma, sarafu ya karatasi inayotegemewa ambayo inaweza kutumika kwa urahisi kama njia ya kubadilishana. Lakini hifadhi ni chombo halisi ambacho Fed hutumia kutumia nguvu zake za kifedha. Ni muundo wa fedha ambao lazima tuelewe kutafsiri tofauti kati ya pesa ya jumla na pesa ya rejareja.

_Jumla ya pesa (Fed reserves) ni pesa ambazo benki hutumia, na pesa za rejareja _(Fed notes) ni pesa ambazo watu hutumia. Hifadhi za Fed ni amana za benki pekee na hazina ufikiaji wowote wa rejareja: hakuna mtu anayeweza kufungua akaunti moja kwa moja kwenye tawi la Hifadhi ya Shirikisho la karibu na kuzipata.Tofauti kati ya pesa za jumla na rejareja inakuwa muhimu zaidi wakati wa kujadili mustakabali wa benki kuu, lakini katika muktadha wa kihistoria, agizo la Fed lilikuwa kutoa pesa za jumla, au pesa kwa mfumo wa benki, wakati kukosekana kwa utulivu wa mkopo kulichochea machafuko ya kifedha.Jina lilisema yote; mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho ulikusudiwa kimsingi kuwa utaratibu wa uokoaji wa jumla wa hifadhi.

Hifadhi Ya Shirikisho (Fed)

Jina kamili la Sheria ya Hifadhi ya Shirikisho ni:

_Kitendo cha kutoa kwa ajili ya uanzishwaji wa benki za hifadhi za Shirikisho, kutoa sarafu iliyo na unyumbufu, kumudu njia za kutoa punguzo tena la karatasi ya kibiashara, kuanzisha usimamizi mzuri zaidi wa benki nchini Marekani, na kwa madhumuni mengine _

Madhumuni ya kwanza yaliyotajwa, "kutoa kwa ajili ya uanzishwaji wa benki za hifadhi ya Shirikisho," mara moja huanzisha fedha za tabaka ya pili zilizounganishwa na kukubalika kama "akiba," msingi wa shughuli zote za benki nchini Marekani. Benki za akiba zingechukua nafasi ya mchanganyiko uliopo wa ugatuzi wa fedha za tabaka ya pili na kukomesha uwezo wa benki za sekta binafsi kuzitoa. Sheria hiyo ilihodhi tabaka ya pili ya fedha nchini Marekani chini ya Fed, na kuweka kwa uthabiti utoaji wote wa fedha wa sekta binafsi kwenye tabaka la tatu.

Madhumuni ya pili ya Sheria hiyo, "kutoa sarafu ya unyumbufu," ilithibitisha kwamba Fed itakuwa na uwezo wa kutoa pesa kwa njia iliyohifadhiwa na kuruhusu mabenki ndani ya mfumo wake kufanya hivyo.

Madhumuni ya tatu ya Sheria hiyo yalikuwa utoaji wa Walter Bagehot, na kuipa Fed "njia za kurudisha punguzo la karatasi za kibiashara." Karatasi ya kibiashara inarejelea deni la muda mfupi linalotolewa na benki na mashirika. Hii iliruhusu Fed kutenda kama mkopeshaji wa suluhisho la mwisho kwa mfumo wa kifedha kwa kuunda salio la akiba ya tabaka ya pili ili kununua mali zilizo na shida.

Madhumuni kuu ya mwisho wa Sheria hiyo ilikuwa "kuanzisha usimamizi mzuri zaidi wa benki nchini Merika," katika jaribio la kutatua mkanganyiko wa kifedha wa siku hiyo, kuanzisha uchunguzi wa kifedha wa Fed kwenye tasnia ya benki, na kutoa Fed pekee yenye uwezo wa kutoa hati za benki ambazo zilikuja na uwezo wa kuunda pesa za tabaka ya tatu.

Hatimaye, Sheria iliamuru kwamba Fed idumishe uwiano wa chanjo ya dhahabu ya angalau 35% dhidi ya madeni ambayo ilitoa kwenye tabaka ya pili, maana yake angalau 35% ya mali ya Fed lazima iwe katika dhahabu. Kwa kweli, dhahabu iliwakilisha 84% ya mali ya Hifadhi ya Shirikisho ilipoanzishwa, idadi ambayo ingepungua sana kwa wakati. Leo, kwa kumbukumbu, dhahabu inawakilisha chini ya 1% ya mali ya Fed.

Hapo awali, Hifadhi ya Shirikisho haikumiliki wala kunuia kumiliki Hazina za Marekani kwenye mizania yake. Mwanzo wa Vita vya Kwanza vya Kidunia mnamo 1914 ulimaliza haraka dhamira hii ya asili, ambayo haikuwa na maana mbele ya fedha za vita.Miaka miwili tu baada ya kuzinduliwa kwa Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho mnamo 1916, Sheria ya Hifadhi ya Shirikisho ilirekebishwa ili kusaidia serikali ya Merika kufadhili juhudi zake za vita, na Fed baadaye ikaunda akiba ya kutosha ili kununua Hazina za U.S.

Mchakato wa kujenga jalada kubwa la deni la serikali ya Merika lilikuwa na athari kubwa kwa piramidi ya dola. Hazina za Marekani zilijiunga na dhahabu kwenye tabaka ya kwanza ya fedha kwa sababu ya muundo mpya wa mali ya Fed: mwishoni mwa Vita vya Kwanza vya Kidunia mnamo 1918, uwiano wa chanjo ya dhahabu ya Fed ulipungua kutoka 84% hadi chini ya 40%, kwani zaidi ya nusu ya mali ya Fed sasa ilifanyika katika vifungo vya serikali ya Merika. Ilikuwa ni dalili ya kwanza kwamba Hazina za Marekani hatimaye zingechukua nafasi ya dhahabu kabisa kama rasilimali pekee ya tabaka ya kwanza ya piramidi ya dola.

Kielelezo cha 10 kinaonyesha piramidi ya safu tatu ya dola miaka michache baada ya kuundwa kwa Fed..

Kielelezo cha 10

Sura ya 5: Dhahabu Inayostaafu

Kwa Eurodollar na madeni ya benki za U.S.[,]... chanzo chao kikubwa ni kalamu ya mtunza hesabu.

— Milton Friedman, mshindi wa Tuzo ya Nobel ya Uchumi, 1976

Ilichukua nusu karne tu baada ya kumalizika kwa Vita vya Kwanza vya Kidunia kwa Amerika kuacha kiwango chake cha dhahabu. Kustaafu kwa dhahabu kutoka kwa mfumo wetu rasmi wa fedha kunaweza kufuatiliwa hadi mfululizo wa matukio kuanzia ajali kubwa ya Wall Street ya 1929.Miaka ya 1920, ambayo inajulikana kama miaka ya ishirini ya kunguruma, ilikuwa muongo uliofafanuliwa na athari za kwanza za ulaji: kutumia pesa kama njia ya maisha. Mikopo ilipatikana kwa wingi kwa Mmarekani wa kawaida, lakini badala ya kupima wingi wa ukuaji wake, inavutia zaidi kuangalia ni aina gani ya mikopo iliyokuwa ikitolewa.Maduka ya idara yalianza kutoa kadi za mkopo kwa wateja matajiri kwa mara ya kwanza, makampuni ya mafuta yalianza programu za uaminifu wa kadi ya mkopo, na benki zilichochea uvumi katika soko la hisa kwa kukopesha hadi 90% ya mtaji unaohitajika kununua hisa.New York ilikuwa kitovu cha fedha za kimataifa. Hisa za kampuni zilizoorodheshwa kwenye Soko la Hisa la New York zilifurika na mahitaji, na mtaji kumiminika Amerika. Hii iliimarisha sana mahitaji ya kimataifa ya dola na kuimarisha sarafu ya Marekani kama sarafu ya hifadhi ya dunia.Kundi la uundaji wa pesa lililotokea wakati wa miaka ya ishirini lilikuwa kinyume na kikwazo cha nidhamu cha dhahabu juu ya unyumbufu wa pesa na kufichua kabisa hitaji la kijamii la kutenganisha dola kutoka kwa dhahabu. Kimsingi, hakukuwa na dhahabu ya kutosha iliyokuwa ikishikiliwa na serikali ya Marekani ili kutoa sarafu ya unyumbufu ambayo ilikuwa imeahidi katika kupitishwa kwake. Uthibitisho wa hili ulikuja baada ya ajali ya kihistoria ya soko la hisa..

Wakati bei za hisa zilipata mvuto mnamo Oktoba 1929, Fed ilipaswa kukabiliana na msukosuko mkubwa wa kifedha kwa dhati kwa mara ya kwanza. Kwa kiasi kisichobadilika cha hifadhi ya dhahabu na uwiano wa kisheria wa 35% unaofunika dhahabu, Hifadhi ya Shirikisho haikuweza kuunda kiasi kinachohitajika cha tabaka ya pili ili kuzuia unyogovu wa kiuchumi.

Mabenki elfu kadhaa yalishindwa mapema miaka ya 1930, na kufuta mabilioni ya dola ya amana za benki za umma wa Marekani. Unyogovu wa kiuchumi uliambatana na ukweli mbaya sana kwamba pesa za tabaka la tatu zinaweza kutoweka mara moja. Hakuna mtandao wa usalama au utaratibu wa bima uliokuwepo ili kurekebisha hasara kama hiyo.Fed ilijaribu "kutoa sarafu inayobadilika" na kuwa mkopeshaji wa njia ya mwisho kwa kadri ya uwezo wake, lakini haikutosha kushinda athari za upunguzaji wa tabaka ya tatu ya pesa ambayo ilitokana na hamu ya umma kukimbia hatari. Hifadhi ya Shirikisho ilifungwa na kiwango cha chini cha chanjo cha dhahabu kilichowekwa kisheria ambacho kilipunguza kiwango cha mkopo ambacho Fed ilifanya kupatikana kwa mfumo. Kizuizi cha nidhamu cha Gold kilipokea kilio cha lawama kwa kushindwa kwa uchumi kuimarika na kusababisha mabadiliko makubwa kwa piramidi ya dola katika miaka ya 1930. Matukio haya yanapaswa kuonekana kama kichocheo kikuu kilichoanzisha kuondoka kwa dhahabu kutoka kwa hali ya kifedha ya ulimwengu.

Hakuna Dhahabu Kwako

Rais Franklin Roosevelt alitoa Amri ya Utendaji 6102 mnamo Aprili 5, 1933 ambayo iliagiza "sarafu ya dhahabu, dhahabu, na vyeti viwasilishwe kwa serikali."Agizo hilo lilikuwa mauzo ya kulazimishwa ya dhahabu kwa kubadilishana noti za Hifadhi ya Shirikisho (fedha) na raia wote wa Marekani na kuondoa moja kwa moja ufikiaji wa watu kwa pesa za tabaka ya kwanza.^[5] Tamko hili la kijasho lilifanya umiliki na ulanguzi wa pesa za tabaka ya kwanza kuwa kinyume cha sheria na kuadhibiwa hadi miaka kumi gerezani, sawa na agizo la Benki Kuu ya Amsterdam kwa washika fedha wote kusalimisha sarafu za thamani ili kubadilishana na amana za BoA ilipoundwa mnamo 1609.

Mwaka uliofuata, Marekani ilipitisha Sheria ya Hifadhi ya Dhahabu ya 1934, ambayo ilishusha thamani ya dola dhidi ya dhahabu kwa kuongeza bei ya dhahabu kutoka $20.67 hadi $35 kwa wakia. Upungufu huu mkubwa wa thamani ulikuwa mgomo wa upasuaji katika vita vinavyoendelea duniani kote ambapo nchi zilijaribu kupunguza sarafu zao kadri ziwezavyo ikilinganishwa na washirika wao wa kibiashara. Lengo lao lilikuwa kuvutia mahitaji ya kigeni kwa kuwa na bei nafuu zaidi. Marekani ilikuwa inaiga tu kile ambacho kila nchi nyingine ilikuwa ikifanya: kumpa mtu yeyote mwenye dhahabu uwezo zaidi wa kununua bidhaa na huduma za Marekani. Kwa bahati mbaya kwa umma wa Marekani, ongezeko la bei ya dhahabu lilikuja baada ya kukamatwa, kumaanisha kuwa watu wa Marekani hawakufaidika nayo.Sheria pia ilihamisha kisheria umiliki wa dhahabu yote ya Hifadhi ya Shirikisho hadi Hazina ya Marekani na kutangulia uhamishaji halisi wa dhahabu kutoka New York hadi kuwekwa kwa Jeshi la Marekani huko Fort Knox, Kentucky.

Bima ya Amana

Sheria ya Benki ya 1935 ilianzisha Shirika la Bima ya Amana ya Shirikisho (FDIC), kuweka bima ya amana ya benki kwa familia ya wastani ya Amerika. Katika muktadha wa pesa zilizopangwa, bima ya FDIC ni sera ya bima iliyohakikishwa na serikali kwa amana zote za benki za tabaka ya tatu.Dhamana ya FDIC ilipunguza hofu ya umma ya kupunguka kwa pesa za tabaka ya tatu kama ilivyokuwa wakati wa kufungwa kwa benki 4,000 mnamo 1933 pekee. Kwa idadi, athari ya uundaji wa FDIC ilikuwa ndogo: kiasi cha bima kwa kila mweka hazina kilikuwa $5,000 pekee. Lakini kutoka kwa mtazamo wa kisaikolojia, athari ilikuwa kubwa. Watu hawangekimbia amana za tabaka ya tatu kwa kupendelea pesa za tabaka ya pili ikiwa wangejua amana zao zimewekewa bima na serikali ya shirikisho. Bila dhahabu kama gari linalopatikana la kuweka akiba, bima ya amana ya shirikisho ilikuwa jaribio la serikali kuwahakikishia raia kwamba akiba yao ya dola italindwa hata ikiwa inahifadhiwa na benki za sekta ya kibinafsi zilizo na hatari ya wenzao. Wakati huohuo, Hifadhi ya Shirikisho hatimaye ilipata ukiritimba wake rasmi juu ya utoaji wa noti baada ya Hazina ya Marekani kulipa dhamana za mwisho zinazostahiki kama ufadhili wa noti za kibinafsi. Piramidi ya dola yenye utata ilianza kuzingatiwa ghafla: mfumo wa fedha ulikuwepo kati ya tabaka ya pili na ya tatu la fedha, na kikwazo cha dhahabu kwenye tabaka za chini kilidhoofishwa na hatua za serikali kati ya 1933 na 1935. Kwa hiyo, ilianza safari ya Dola ya Marekani kusimama peke yake, bila ya dhahabu.

Mfalme Dola

Katikati ya vita vya sarafu ya kimataifa, dola iliibuka kama shati safi zaidi na chafu katika ufuaji wa sarafu za kimataifa. Ingawa dola ilishuka thamani dhidi ya dhahabu, nchi nyingine zilikuwa zikifanya hivyo kwa njia kubwa zaidi. Pound Sterling iliacha kiwango cha dhahabu mnamo 1931 na kumaliza rasmi utawala wake kama sarafu ya akiba ya ulimwengu. Uwazi ulijazwa na sarafu ya nguvu mpya zaidi duniani: Marekani.

Mnamo 1944, viongozi wa ulimwengu walikusanyika katika hoteli huko Bretton Woods, New Hampshire na kurasimisha kwamba sarafu zote kando na dola zilikuwa aina za pesa za tabaka ya tatu ndani ya piramidi ya dola. Makubaliano ya Bretton Woods yangekuja kujulikana kama taji ya sarafu ya hifadhi ya dunia ya dola.Makubaliano hayakuathiri uhusiano kati ya tabaka ya kwanza na ya pili ya pesa kwa njia yoyote: Noti za Hifadhi ya Shirikisho bado ziliahidi mhusika sarafu za dhahabu zikihitajika kwa $35 kwa wakia. Hata hivyo, iliadhiri uhusiano kati ya dola na sarafu zingine.Sarafu zingekuwa na viwango vya kubadilishana vilivyowekwa na dola na hazingeweza kukombolewa kwa dhahabu. Ni dola pekee iliyoweka kiungo kati yake na dhahabu. Dola ilikuwa imekuwa mhimili wa madhehebu mbalimbali duniani. Serikali na benki kuu kote ulimwenguni zililazimika kuhamisha madhehebu ya akiba zao, dhamana, na salio hadi dola za Kimarekani (USD)

Makubaliano hayo yalileta tofauti muhimu katika uhusiano kati ya tabaka za pesa. Fedha za kigeni zilikuwa kwenye tabaka ya tatu ya pesa, wakati huu si kwa sababu ya mizania ambayo zilitoka, lakini kwa sababu ya uhusiano wao wa bei na dola. Katika kielelezo cha 11, tunaonyesha USD kwenye tabaka iliyo juu ya sarafu nyinginezo kama vile GBP (Pauni ya Uingereza) na CHF (Faranga ya Uswizi). Pauni na faranga ziko chini ya dola katika tabaka ya pesa kwa sababu bei yake inapimwa kwa dola. Hii ina maana kwamba kwenda mbele, kuna uwezekano wa mahusiano mawili kati ya vyombo vya fedha ndani ya mfumo wa tabaka: daraja la mizania na daraja la bei

Kielelezo cha 11

Imekusudiwa Kushindwa

Kwa bahati mbaya kwa mfumo wa fedha wa kimataifa, mkataba wa Bretton Woods ulihukumiwa. Mwanafikra mahiri zaidi juu ya mzigo wa sarafu za akiba za dunia katika enzi hii alikuwa Robert Triffin, mwanauchumi mzaliwa wa Ubelgiji ambaye alifanya utafiti katika Hifadhi ya Shirikisho na Mfuko wa Fedha wa Kimataifa katika miaka yake ya awali.Triffin alitabiri kwa usahihi mwisho wa makubaliano ya Bretton Woods zaidi ya muongo mmoja kabla ya kuvunjika. Wakati raia wa Merika walipigwa marufuku kumiliki dhahabu, mataifa ya kigeni bado yaliruhusiwa kubadilisha akiba yao ya dola kuwa chuma.Triffin alitabiri kwamba mataifa haya hatimaye yangemaliza hisa ya dhahabu ya Marekani, na kufanya bei isiyobadilika ya $35 kwa wakia ya dhahabu isiwezekane kutunza. Alionya kuwa ubadilishaji wa dhahabu hautadumu bila marekebisho ya mfumo uliowekwa na makubaliano ya Bretton Woods. Muhimu zaidi, alibainisha kuwa fedha ya hifadhi ya dunia ilikuwa mzigo, si baraka. Nchi za kigeni zingekusanya dola kwa sababu ya hali yake ya hifadhi. Hili lingeimarisha dola na kusababisha kukosekana kwa uwiano wa kibiashara ambao haungekuwepo bila chanzo hiki cha ziada cha mahitaji ya fedha za hifadhi ya dunia.Suluhu lililopendekezwa la Triffin kwa tatizo la sarafu ya nchi moja inayotumika kama dhehebu la mfumo wa fedha wa kimataifa lilikuwa ushirikiano wa kisiasa kati ya mataifa makubwa ya kiuchumi.Katika ushuhuda wake kwa Bunge la Marekani mwaka wa 1959, alikiri kwamba suluhisho lake lilibakia kuwa ngumu, tatizo ambalo lilisababisha mahitaji ya dhahabu kama pesa pekee ya dunia isiyo na upande wowote, bila kujali jinsi wazo hilo linaweza kuwa la kipuuzi:

Suluhisho la kimantiki la tatizo. . . yangepatikana zamani kama si kwa matatizo makubwa yaliyohusika . . . kufikia makubaliano na nchi kadhaa katika nyanja mbalimbali za mfumo wa kimantiki wa fedha za kimataifa na uundaji wa mikopo. Hii ni, bila shaka, maelezo pekee ya kuishi kwa dhahabu yenyewe. Hakuna mtu ambaye angeweza kufikiria upotevu wa kipuuzi zaidi wa rasilimali watu kuliko kuchimba dhahabu katika pembe za mbali za Dunia kwa madhumuni pekee ya kuisafirisha na kuizika tena mara moja katika mashimo mengine ya kina, haswa iliyochimbwa ili kuipokea na kulindwa sana. Historia ya mafikira ya binadamu, hata hivyo, ina mantiki yake mwenyewe.

Dola za Nje ya Nchi

Hadithi ya Eurodollar haielezewi sana. Ni muhimu kuelewa jinsi dhehebu zima la dola lilivyotupwa katika mtafaruku wakati wa msukosuko wa kifedha wa 2007-2009, kwa nini mfumo wa fedha wa kimataifa umebakia katika hali mbaya tangu wakati huo, na muhimu zaidi kwa nini ulimwengu ina njaa ya kurejesha fedha upya.

Yote ilianza baada ya Vita vya Kidunia ya pili baada ya dola ya Merika kuwa kitovu cha mtaji wa kimataifa na wakati Ulaya ilikuwa ikijengwa upya, ilifadhiliwa kwa Dola. Wakati wa enzi ya Bretton Woods, dola ilianza kutawala madhehebu ya biashara ya kimataifa. Makampuni kutoka kote ulimwenguni yalivutia karatasi za usawa za madhehebu ya dola. Walifadhili shughuli zao kwa dola badala ya fedha za ndani kwa sababu ya soko la ndani la mtaji la dola. Mahitaji ya dola nje ya Marekani yaliongezeka, na benki huko London, Paris, na Zurich zilikuwepo kushughulikia mahitaji hayo. Benki hizi za Ulaya ziliweza kutoa viwango vya amana vya kuvutia zaidi kuliko wenzao wa Marekani kwa sababu ya tofauti za udhibiti. Hii ilielekeza watu kwenye amana za dola zilizotawaliwa na Uropa. Amana hizi za _dola za nje _zilizotolewa na benki zenye asili ya Uropa zilikuja kuitwa Eurodollar (neno _Eurodollar _halina uhusiano wowote na sarafu ya euro, ambayo haikuwepo hadi 2001). Benki za kimataifa ziligundua njia, bila kuuliza ruhusa ya mtu yeyote,ya kuunda dola mbali na Hifadhi ya Shirikisho.Benki hizi za kimataifa (benki za nje) zilikuwa nje ya mamlaka ya Marekani na kwa hivyo hazikuhitaji kuzingatia uwiano wowote wa chanjo cha dhahabu na hifadhi uliowekwa na Fed na serikali ya Marekani.

Mahitaji mengine ya kipuuzi yalikuwepo kwa Eurodola: faragha ya kifedha kutoka Marekani. Miaka ya 1950 ilifafanuliwa na mwanzo wa Vita Baridi kati ya ubepari na ukomunisti. Licha ya mgawanyiko wa kisiasa, Wasovieti hawakuweza kuepuka kabisa dhehebu la dola ya nguvu zote kwa sababu walihitaji dola kulipa vifaa na bidhaa zote zinazohitajika kupanua ufalme wao.Ugavi wa dola ulizuiliwa na kufuatiliwa na Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho, kwa hivyo badala ya kutegemea benki za New York kushikilia dola zao, hisa za dola za Soviet ziliwekwa kwenye benki za London badala yake.Kwa kufanya hivyo, fedha zao ziliepuka mamlaka ya Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho na serikali ya Marekani. Serikali ya Kikomunisti ya Muungano wa Kisovieti ilikuwa na msukumo mkubwa wa kuepuka ufuatiliaji wa kifedha na kutiishwa na mwenzake wa kibepari. Wanasovieti walichagua amana za benki za Uropa kuliko amana za benki za Amerika ingawa amana zao ziliwekwa kwa dola za Amerika.

Kufikia 1957, amana hizi mpya za dola za nje zilianza kufanya biashara pamoja na vyombo vingine vya soko la fedha la Ulaya katika Jiji la London, kuashiria kuibuka kwa soko la Eurodollar. Eurodollar isingethibitisha kuwa aina nyingine ya dola, lakini badala yake kitendawili cha mfumo wa fedha wa kimataifa na kichocheo cha mageuzi yake. Aliyekuwa mwanachama wa bodi ya Hifadhi ya Shirikisho na mwandishi mahiri kuhusu uchumi wa fedha Charles Kindleberger alielezea Eurodola kama bidhaa ya mahitaji asilia ya mtiririko huru wa mtaji kote ulimwenguni. Mnamo 1970, aliona kwamba Eurodollar iliibuka kwa lazima kwa sababu Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho na benki za sekta ya kibinafsi za Marekani hazikuunda dola za tabaka ya pili au ya tatu kwa watumiaji wa kimataifa:

Mageuzi ya soko la Eurodollar kuwa kituo cha mji mkuu wa dunia, kilichotengwa kutoka kwa dola katika nafasi na kutoka Ulaya kwa sarafu. . . . si zao la upangaji wa wanauchumi bali la mageuzi. Hii inaonyesha kwamba nguvu za ushirikiano katika ulimwengu, soko la bidhaa nzuri, au masoko ya watu, na masoko ya mtaji ni nguvu zaidi kuliko mipaka ya kisiasa ambayo inagawanya nchi.

Dola zilihitajika nje ya Marekani ili kushiriki katika uchumi wa kimataifa unaozidi kuwa wa dola. Ilibidi mtu azipe mahali zilipohitajika, hata kama dola zilitoa zile zilizoigwa tu zilizotolewa na Hifadhi ya Shirikisho na mfumo wa benki wa Amerika. Kwa kutoa Eurodollar, benki za Ulaya zilikuwa zikijibu mahitaji ya kimataifa ya dola.

Dola ilikuwa imejikita sana kama dhehebu la uchumi wa dunia: mapipa ya mafuta yaliuzwa kwa dola, makubaliano ya biashara yalipigwa kwa dola, na salio la benki za kimataifa ziliwekwa kwa dola. Kwa sababu ya ujio wa Eurodollar, piramidi ya pesa ya dola ilibadilika.Pamoja na Fed kutoweza kutambua vizuri au kudhibiti ulimwengu wa benki za kimataifa na Eurodola, ikawa haijulikani ni tabaka gani ya Eurodolla ilikuwepo. Je! zilikuwa aina ya pesa za tabaka ya tatu chini ya noti za Hifadhi ya Shirikisho? Je, zilikuwa fedha za tabaka ya pili chini ya dhamana zozote za serikali na vyombo mbalimbali vya mikopo ambavyo mtoaji alikuwa anamiliki? Au ilikuwa piramidi mpya, isiyofungwa kwa dola iliyopo? Maswali haya hayangejibiwa kikamilifu hadi msukosuko mkubwa wa kifedha wa 2007-2009. Katika Kielelezo cha 12, tunaonyesha mfumo wa Eurodollar wenye alama ya kuuliza juu ya piramidi ili kuonyesha utata wa kifedha wa benki za kimataifa zinazotoa Dola.

Kielelezo cha 12

Kustaafu kwa Dhahabu

Mnamo 1961, ishara za kwanza za onyo ziliangaza kwamba ubadilishaji wa dola hadi dhahabu ulikuwa katika hatari kubwa. Kadiri maonyo ya Robert Triffin yalivyosikika kwa sauti kubwa masikioni mwa watunga sera, Marekani, Uingereza, na wengine walikusanyika na kuunda Dimbwi la Dhahabu, ambapo benki kuu ziliuza madini ya thamani sokoni ili kuweka kifuniko kwa bei yake kama $35 kila wakia. Mataifa ya kigeni yalikusanya dola kutokana na hadhi yake ya hifadhi ya fedha duniani na hatimaye kuanza kubadilisha dola hizi kuwa dhahabu. Maombi ya ukombozi yalikuwa yanaanza kuleta shinikizo kwa bei ya dhahabu isiyobadilika. Dimbwi la Dhahabu liliporomoka miaka saba baadaye wakati bei ilipozidi rasmi dola 35 katika masoko ya Ulaya. Katika miaka michache iliyofuata, dhahabu ilijiondoa kwa uzuri kutoka kwa tabaka ya kwanza ya piramidi ya dola, ikipoteza hali yake rasmi ya kifedha. Mwaka 1971, Marekani ilisitisha ubadilishaji wa dhahabu kwa dola; kusimamishwa awali kulitakiwa kuwa kwa muda, lakini dola haikurudi kwenye uhusiano wowote na bidhaa hiyo. Miaka miwili baadaye, enzi ya kisasa ya sarafu zinazoelea bila malipo ilianza, ikamaliza rasmi makubaliano ya Bretton Woods. Dhahabu ilibadilishwa hadi jukumu lisilo rasmi la pesa zisizoegemea upande wowote, ambalo bado linashikiliwa na serikali na benki kuu ulimwenguni kote kama pesa za tabaka la kwanza, zisizo na vyama..

Sura ya 6: Dola katika Uharibifu

Leo, mfumo wetu wa kifedha umevunjika. Inafanya kazi, lakini kuvunjika ndani inafanya iwe rahisi kupasuka. Ilikaribia kuanguka mnamo 2008 na tena mnamo 2020. Hifadhi ya Shirikisho imefanya kazi yake kama mkopeshaji wa suluhisho la mwisho katika kila hali na kuweka mfumo wa kifedha hai, lakini kila mtu sasa anaelewa Fed ndio chanzo pekee cha kweli cha ukwasi, na bila msaada wake mfumo haungeweza kujisimamia. Kwa mtazamo wa pesa za tabaka, hakuna maeneo mengi katika piramidi ya dola ambayo hayana dhamana ya wazi au isiyo na shaka ya kuegemea kwa ukwasi kutoka kwa Hifadhi ya Shirikisho leo. Piramidi ya dola imevunjika katika maeneo mengi tangu 2007, kwamba Hifadhi ya Shirikisho haikuwa na chaguo ila kuweka bandeji kwenye uso wake wote. Sura hii inaelezea akaunti ya jinsi Hifadhi ya Shirikisho ilivyokuwa mkopeshaji wa mapumziko wa ulimwengu mzima pekee yake.

Kalamu ya Mtunza hesabu

Bila dhahabu, Hazina za Marekani zilisimama peke yake juu ya piramidi ya dola kama pesa pekee ya tabaka ya kwanza. Hazina zenyewe ni aina ya mikopo, na sifa zake za kukopeshwa zinatokana na mali ya serikali ya Marekani na uwezo wa kukusanya kodi kutoka kwa raia wake. Dhamana hizi za serikali zimekuwa njia ya ubora wa juu zaidi ya kuhifadhi dola na bado ziko leo. Kwa kukosekana kwa dhahabu, mizania ya Fed ilitumia Hazina za Marekani kama rasilimali yake kuu, na sekta ya kibinafsi ilizitumia kama njia kuu ya dhamana ya fedha. Kwa benki, umiliki wa miswada hizi za serikali uliipa uwezo wa kuunda aina nyingine ya dola inayoitwa Dola za Hazina (Treasury Repo dollars).

Wakati wa Vita vya Kidunia vya pili, Hazina ya Merika ilisimamisha uhuru wa Hifadhi ya Shirikisho kuhusiana na sera ya fedha na kuilazimisha Fed kufadhili juhudi za vita. Fed ilinunua kiasi kikubwa sana cha Hazina za Marekani kwa viwango vya riba vilivyowekwa kwa sababu hiyo, na jitihada za serikali ya Marekani za kutawala kijiografia na kisiasa zikachukua nafasi ya sera ya fedha inayojitegemea kisiasa ya Fed. Miaka michache baada ya vita kumalizika, Mkataba wa Hazina ulirejesha uhuru kwa Fed, lakini muhimu zaidi, ulibadilisha jalada kubwa la Hazina mikononi mwa benki za wafanyabiashara, zinazowajibika kwa utendakazi mzuri wa soko la Hazina na kushughulikia Hazina. Benki hizi za wafanyabiashara zilikuwa na uwezo wa kupata ukwasi kutoka kwa hazina zao kwa kutumia soko la kukopa kwa dhamana liitwalo soko la kununua upya Hazina, Treasury repurchase(Repo). Katika muamala wa Hazina ya Repo, benki inayomiliki vifungo vya Hazina inaweza kuweka dhamana na kukopa pesa dhidi yake, kama tu katika duka la kukopesha. Uundaji wa dola ya Hazina ya Repo ulifanyika kupitia utaratibu ule ule wa salio uliotumika kuunda Eurodollar: kalamu ya mtunza hesabu. Benki zingeweza kutumia pesa walizokopa katika soko la Hazina Repo katika ulipaji wa dola baina ya benki, na hivyo mali zao za Hazina zilikuwa chanzo kipya cha pesa. Kufikia 1979, Hifadhi ya Shirikisho ilihitimisha katika utafiti kwamba mlipuko katika miamala ya Hazina ya Repo kwa hakika ulisababisha ongezeko la jumla la usambazaji unaoweza kupimika wa dola na ilikiri kutoweza kufanya kipimo hicho kwa usahihi kabisa. Kufikia 1982, Hifadhi ya Shirikisho iliacha kabisa kusimamia usambazaji wa dola kwa sababu walikuwa wamepoteza uwezo wa kufuatilia; kati ya mlipuko wa Dola za Euro na Dola za Hazina, usambazaji wa pesa za dola bila shaka ulipoteza uwezo wote wa kupimika. Badala yake, Fed ilihamia kwenye serikali ya sera ya fedha inayolenga kusimamia viwango vya riba vya muda mfupi.

Orodha ya Viwango vya Marejeleo ya Dola

Viwango vya marejeleo ni muhimu katika kuelewa jinsi mfumo wa dola ulivyoharibika mwaka wa 2007. Kiwango cha marejeleo ni kiwango cha riba cha chombo cha mikopo kinachozingatiwa kuwa bila hatari katika nadharia ya kitaaluma ya kifedha. Nadharia ya fedha hutumia dhana ya "kiwango kisicho na hatari" kama sehemu ya marejeleo ya kukadiria hatari ya uwekezaji. Lakini vyombo vya mikopo, kwa ufafanuzi, vina hatari ya washirika; hakuna kitu kama hicho kinaweza kuwa bila hatari kabisa. Mkopaji yeyote, haijalishi ana nguvu kiasi gani, anaweza kinadharia kuwa chaguo-msingi. Hata hivyo, katika hali halisi, huluki kama vile Hazina ya Marekani haijawahi kukiuka majukumu yake ya deni na ina benki yake kuu ya kurejesha utoaji wake wowote. Fed ni mmiliki mkubwa wa Hazina duniani; kuna uwezekano wa kuzinunua ad infinitum (bila kikomo) kwa sababu ununuzi wa Hazina ni jinsi Fed inavyounda akiba ya tabaka ya pili kwenye mfumo. Pia kumbuka kwamba siku za nyuma, Fed ilitunga sheria katika ununuzi wa Hazina za Marekani ili kusaidia na fedha za vita.

Hazina huchukuliwa kuwa mali isiyo na hatari katika taaluma kwa sababu miundo ya kifedha na fomula za uthamini zinahitaji kiwango cha msingi cha riba ili kurejelea. Wigo mzima wa ukopeshaji wa kifedha, kutoka kwa deni la kampuni, hadi mikopo ya nyumba ya makazi, hadi kadi za mkopo za watumiaji hutumia viwango vya marejeleo kuweka msingi. Baada ya yote, hakuna mkopeshaji ambaye angetoza familia kiwango cha chini cha riba kukopa kuliko inavyotoza serikali ya Marekani. Kwa mtazamo wa pesa za tabaka, ala zitatazama tabaka moja au mbili juu kila wakati kama kiwango chao cha marejeleo. Mara kwa mara, hii inatua kwenye Hazina kama mali inayostahili mikopo zaidi ndani ya wigo wa dola. Na kwa kweli,ndio ilivyo. Hakuna shirika lingine, mamlaka kuu, au taasisi ya kibinafsi iliyo na rekodi ya kufuatilia na kuungwa mkono waziwazi na benki kuu yenye nguvu kama ilivyo serikali ya Marekani, ikipata taji isiyo na hatari juu ya Hazina. Hata hivyo, viwango vya riba vya Hazina ya Marekani sio viwango vya marejeleo pekee katika ulimwengu wa dola.

Kwanza, hebu tuangalie tofauti kati ya Hazina zenyewe. Dhamana mpya zinazotolewa na Hazina huanzia mwezi mmoja hadi miaka thelathini katika ukomavu, na hivyo kusababisha hatari mbalimbali kati ya Hazina.Ingawa Miswada ya Hazina ya muda mfupi (Bili za hazina) ina tofauti ndogo ya bei wakati wa maisha yao, Vifungo vya Hazina vya muda mrefu vina unyeti wa juu zaidi wa bei kwa mabadiliko ya viwango vya riba. Unyeti huu, unaoitwa rasmi muda, huzipa Hazina za Marekani za muda mrefu wasifu wa kipekee na tofauti kabisa wa hatari unaohusiana na binamu zao wa kifedha, Bili za hazina (T-Bills). Bili za hazina hazina muda unaozingatiwa kwa hivyo zinachukuliwa kuwa na ukwasi bora na wa juu zaidi, ni chombo cha fedha ambacho mtu anaweza kumiliki ndani ya dhehebu la dola. Kwa hivyo, kiwango cha riba kwenye Bili za hazina ni mojawapo ya viwango vya marejeleo vilivyotajwa sana katika soko la fedha.

Hifadhi ya Shirikisho inalenga kiwango cha riba cha muda mfupi kama sehemu ya sera yake ya fedha inayoitwa Kiwango cha Fedha za Shirikisho (Fedha za Fed ), kiwango cha ukopeshaji baina ya benki ya amana za hifadhi ya tabaka ya pili inayoshikiliwa na Fed. Fedha za Fed ni kiwango muhimu cha marejeleo kwa sababu ni bei inayotakiwa ya Fed kwa ukopeshaji wa muda mfupi ndani ya mfumo wa benki wa ndani wa Marekani.

Mnamo 1986, viwango vya riba kwa amana za Eurodollar huko London vilirasimishwa kwa kiwango kinachoitwa LIBOR, ambacho kingeonyesha kiwango cha wastani ambacho benki za London zilikopeshana Eurodollar. Dola hizi hazikuwa na uhusiano wowote na akiba ya tabaka ya pili ya Fed au amana za dola za tabaka ya tatu zilizokuwa na bima na FDIC. Hata hivyo, LIBOR iliakisi Fedha za Fed; ulimwengu wa uwekezaji haukuagiza tofauti yoyote kubwa ya kiasi kwa bei ya pesa za benki kati ya New York au London.

Mnamo mwaka wa 1998, Shirika la Kusafisha Mapato Yasiyobadilika lilianzisha kiwango cha riba kiitwacho Ufadhili wa Dhamana ya Jumla (General Collateral Financing) ili kuakisi viwango vya wastani vya riba za mikopo zilizowekwa dhamana za Repo ya Hazina. Dhana ya Dhamana ya Jumla (GC) ilianza kwa sababu mamia ya dhamana mbalimbali za Hazina zinaweza kuwepo wakati wowote, na kwa hiyo kupima kiwango cha riba cha Repo ya Hazina kunapaswa kufanywa kwa wastani wa miamala ya Hazina ya Repo kati ya benki.

Viwango vya riba vya Bili za hazina, Fedha za Fed, LIBOR, na GC zote ziliakisi, ikimaanisha kuwa mfumo wa kifedha uliona aina hizi nne za pesa kuwa kama zinazofanana.Viwango vinne vya marejeleo vyote vilidumu kwa usawa katika kongamano hadi tarehe 9 Agosti 2007, maelewano yalipobadilika na kuwa mafarakano. Kabla ya kusimulia siku hiyo mbaya, lazima tuanze na muhtasari wa Fedha za Soko la Pesa.

Fedha za Soko la Pesa

Watu wengi kwa asili wanachukia hatari. Huelekea kuepuka migogoro, au kwa masharti ya kifedha, wanatamani pesa za hali ya juu ambazo hazitabadilika. Kwa kiasi kidogo, amana za benki za FDIC zilizowekewa bima ya tabaka ya tatu zinatosha.Kwa kiasi kikubwa, inakuwa ngumu zaidi. Hebu turudishe mfano wa VOC, hisa zake, na kuundwa kwa Benki ya Amsterdam ili kuonyesha hali ya fedha leo, kuhusiana na uwekezaji. Huko Amsterdam, hisa za VOC zilikuwa za kubahatisha lakini zenye faida kwa wawekezaji wake wa mwanzo.Huko Amsterdam, hisa za VOC zilikuwa za kubahatisha lakini zenye zawadi kwa wawekezaji wake wa mwanzo. Wawekezaji walipotaka kutoa pesa, walihitaji pesa taslimu bora kuliko sarafu za dhahabu na fedha zilizowekwa kwenye koti. Benki ya Amsterdam ilitoa aina hiyo ya pesa taslimu kwa njia ya amana za BoA, ambayo kwa matumizi yaliyoidhinishwa ikawa njia rahisi sana ya kubadilishana kati ya uwekezaji na pesa taslimu. Ilikuwa ni wakati huu ambapo pesa taslimu zilibadilishwa kuwa neno lililotumiwa kuelezea njia mbadala ya uwekezaji na hatari. Pesa sasa inarejelea mpangilio wa juu wa pesa unaohusiana na hisa na dhamana, sio sarafu ya karatasi pekee. Kwa kweli, hakuna mwekezaji mkubwa anayeweza kutumia sarafu ya karatasi na matumizi yoyote: aina hiyo ya fedha haina maana wakati wa shughuli ya kiasi kikubwa cha fedha. Fedha leo inamaanisha vyombo vya fedha ambavyo ni salama ikilinganishwa na uwekezaji mwingine wote ambao una hatari. Hiyo inatuleta kwenye Fedha za Soko la Pesa.

Wacha tuseme umeshinda bahati nasibu ya dola bilioni. Kwa bahati mbaya kwako, serikali yako inatoa ushuru wa bahati nasibu ya 99.99% kwa ushindi wote, na kukuacha na bili ya ushuru ya zaidi ya dola milioni 999. Mtoza ushuru hatakubali pesa zako kwa mwezi mmoja. Je, unawekaje pesa taslimu? Njia salama zaidi ni kununua Bili za hazina ambayo hukomaa kwenye tarehe yako ya kutozwa kodi. Kwa njia hiyo, pesa zako zitaunganishwa kwenye kipengee kilicho salama zaidi hadi bili yako ya ushuru ifike. Pesa za tabaka ya pili sio chaguo kwako: hakuna benki inayoweza kufikia au uwezo wa kuhifadhi pesa nyingi za karatasi, na wewe kama mtu binafsi huna ufikiaji wa akiba ya Fed. Unaweza kuiweka kwenye amana katika benki yako, lakini pesa hizo za tabaka ya tatu huzidi kwa mbali kiasi cha bima ya FDIC, kwa hivyo hubeba hatari ya benki kushindwa kulipa. Ikiwa benki ni afya, hii haipaswi kuwa tatizo, lakini uko tayari kuweka mayai yako yote kwenye kikapu kimoja na kuamini benki moja na dola bilioni? Kuna chaguo, hata hivyo, ambalo linachanganya Hazina, amana za benki, na vyombo vingine vya fedha kuwa hisa za Hazina ya Soko la Pesa (hisa za MMF): chombo nadhifu cha fedha ambacho huhudumia mahitaji ya dunia ya pesa salama katika ulimwengu wa uwekezaji hatari. Chaguo lako bora zaidi la kuhifadhi ushindi wako wa bahati nasibu ni kwa kuiwekeza katika Mfuko wa Soko la Pesa.

Fedha za Soko la Pesa zilipata umaarufu katika miaka ya 1970 pamoja na kuongezeka kwa ugavi wa Hazina Repo. Hisa za MMF zilikuwa bidhaa inayotarajiwa sana ya uwekezaji: mbinu ya kutofautisha mbali na mfiduo wa hatari wa benki wakati huo huo ukiwa na chombo cha fedha kinachofanana na pesa. Fedha hizi zilikuwa na sifa yenye nguvu zaidi ya pesa; hisa zao zilikuwa na thamani sawa ikilinganishwa na aina zingine za pesa za tabaka ya pili na ya tatu za ubora wa juu. Hii ina maana kwamba dola iliyowekezwa katika hisa za MMF inaweza kukombolewa kwa dola. MMFs ziliwekeza kwenye Bili za hazina, Hazina nyingine za Marekani, ukopeshaji wa Repo la Hazina, karatasi za kibiashara na safu ya madeni ya benki.

Hisa za Mfuko wa Soko la Fedha, kulingana na muundo halisi wa vyombo vya kifedha, zikawa aina za pesa za tabaka ya pili na ya tatu kwa haki zao wenyewe. Mahitaji ya hisa za MMF yaliendelea huku yakiruhusu njia rahisi ya kumiliki mchanganyiko wa vyombo vya fedha katika usalama mmoja. Fedha za ziada zinazoshikiliwa na wasimamizi wa uwekezaji kutoka kote ulimwenguni zilifagia fedha kila alasiri hadi kwenye MMF ambazo nazo zingenunua vyombo vya kifedha.Hili lilibadilisha hazina ya fedha duniani kuwa njia ya ukwasi kwa mashirika ya kimataifa ambayo yalianza kutegemea sana ufadhili wa karatasi za kibiashara kwa shughuli zao. Ikiwa, kwa sababu fulani, wenye fedha waliamua kuuza hisa za MMF kwa vyombo vya juu vya fedha, benki na mashirika yanayotegemea mahitaji ya mara kwa mara ya majukumu yao ya muda mfupi yatakabiliwa na mgogoro wa ukwasi. Kwa hiyo, mafanikio ya Fedha za Soko la Fedha pia yalileta udhaifu mkubwa kwa mfumo wa kifedha. Kielelezo cha 13 kinaonyesha jinsi piramidi ya dola ilivyoonekana tulipokuwa tukielekea karne ya ishirini na moja na jinsi hisa za MMF zilivyokuwa aina kuu ya pesa za rejareja. Kuna piramidi mbili, moja kuwakilisha mfumo wa dola za Kimarekani na nyingine kuwakilisha mfumo wa dola za Kimarekani za nje ya nchi.^{[6] [7]}

Kielelezo cha 13

Wakati uaminifu kati ya mabenki ulishindwa

Usimamizi wa Mtaji wa Muda Mrefu (LTCM) ulikuwa ulinzi wa kupunguza hatari ya kifedha ulioundwa mwaka wa 1994 kwa shangwe kubwa.Washirika wake walijenga picha ya ukamilifu na rekodi zao. Walitoka katika benki kuu ya uwekezaji ya Salomon Brothers, Hifadhi ya Shirikisho, na walijumuisha jozi ya wachumi walioshinda Tuzo ya Nobel. Sanaa yao ilikuwa ya usuluhishi, kama vile vipunguzi vya bili vya kwanza vya karne ya kumi na sita Antwerp ambapo masoko ya pesa yalijengwa. Manufaa ya ushindani ya LTCM yalijumuisha usuluhishi wa viwango vya riba, kiasi kikubwa cha faida, na bei nafuu na huru wa kutenda kutoka kwa benki kuu za uwekezaji duniani. Hata hivyo, yote yaliishia katika uharibifu baada ya mfuko huo kushindwa kwa kiasi kikubwa baada ya miaka minne tu kuwepo. Mwanahabari wa fedha wa Marekani Robert Lowenstein alitaja kitabu chake kuhusu kuanguka kwa mwisho kwa LTCM mnamo 1998 When Genius Failed katika muhtasari kamili. Kwamba mlinzi wa kupunguza hatari ya kifedha alichukua hatari kubwa na kufilisika haikuwa jambo jipya, badala yake ni panda shuka ya kawaida, nderemo na kishindo. Ufichuzi uliojitokeza kutoka kwa kuanguka kwa LTCM pia ulikuwa dalili ya moshi ambayo ilionyesha matukio ya 2007 na zaidi yalikuwa hayaepukiki. Muda mfupi baada ya Hifadhi ya Shirikisho kuwaokoa washirika wa benki ya uwekezaji ya LTCM na kufungwa kwa kituo cha ulinzi yenyewe, mwenyekiti wa Hifadhi ya Shirikisho Alan Greenspan alibainisha uokoaji huo kuwa wa lazima kutokana na matarajio ya kuporomoka kwa utaratibu wa mfumo mzima wa kifedha katika ushuhuda kwa U.S. Congress:

Suala lilikuwa, katika hukumu zetu zote, kwamba uwezekano [wa kuporomoka kwa utaratibu] ulikuwa mkubwa vya kutosha kutufanya tukose raha kuhusu kutofanya lolote . . . Nadhani yangu mwenyewe ni kwamba uwezekano ulikuwa chini ya asilimia 50, lakini bado ni kubwa kutosha kuwa na wasiwasi.

Baada tu ya muda kupita na hatua za dharura za Hifadhi ya Shirikisho ndipo uzito wa uandikishaji wa Greenspan ulianza kuzama. Alikiri kwamba mfumo huo ungeanguka kama sio kwa uokoaji wa dola bilioni 3.6. Kwa nini?

Jibu liko katika viasili (derivatives). Viasili ni mikataba ya kifedha ambayo haizingatiwi dhamana. (Dhamana hufafanua hisa na hati fungani kwa mfano, na viasili vinaelezea chaguo za hisa, mikataba ya siku zijazo na ubadilishaji wa viwango vya riba.) Viasili vilichanua katika miaka ya 1990 kama njia ya kufichua pochi ya uwekezaji kwa safu ya matokeo, mara nyingi mabadiliko ya viwango vya riba. Yalikuwa ni madeni ya benki kwa namna mpya, ambayo ilikuwa vigumu kwa wasimamizi wa fedha au hata mfumo wa benki kwa ujumla kuelewa kikamilifu. Zaidi kwa njia ya kielelezo, viasili vilikuwepo kama mtandao uliochanganyikiwa wa wajibu wa kifedha ndani ya mfumo wa benki, unaolenga hatari katika uhusiano kati ya benki chache nchini Marekani na Ulaya. Wito mkubwa wa deni kutoka kwa benki ya uwekezaji na kampuni kubwa ya LTCM ya Bear Stearns mnamo Septemba 1998 uliibua utambuzi wa pamoja kwamba viasili vilivyoshikiliwa na walinzi wa kupunguza hatari vilikuwa na uwezo wa kuangusha sekta nzima ya hatari iliyokuwepo baina ya benki.

Wakati wa uokoaji wa LTCM, jumla ya thamani ya soko ya bidhaa zote za dunia ikiwa ni pamoja na ubadilishaji wa viwango vya riba, ubadilishaji wa chaguo-msingi wa mikopo, na ubadilishaji wa fedha za kigeni ulikuwa $3 trilioni.Kwa kulinganisha, jumla ya ugavi wa Hazina za Marekani pia ulikuwa takriban $3 trilioni. Kufikia 2007, jumla ya ugavi wa Hazina za Marekani iliongezeka hadi $4 trilioni lakini thamani ya soko ya viasili iliyobaki iliongezeka hadi $11 trilioni.Wakati dola trilioni 4 katika hazina zilisimama juu ya mila ya miaka mia mbili ya kustahili mikopo, kinyume chake, dola trilioni 11 zilikwama kwenye waya nyembamba za uaminifu baina ya benki.^[8]

Kuanguka katika Uharibifu

Licha ya nyufa katika msingi wa piramidi ya dola iliyojitokeza baada ya uokoaji wa LTCM, viwango vya riba vya soko la pesa vilionyesha sura thabiti zaidi. Bili za Hazina ya Marekani, Fedha za Fed, Eurodola, LIBOR, na viwango vya Hazina ya Repo, GC vyote vilifuatiliana kwa karibu kwa miaka. Tofauti ndogo ndogo zingetokea lakini kila mara ziliangaziwa kama matokeo ya sababu za msimu au zisizo za kawaida. Hayo yote yangebadilika kuanzia tarehe 9 Agosti 2007. Siku hiyo, LIBOR ilipanda kwa kile kinachoweza kuonekana kuwa kidogo cha 0.12% ikilinganishwa na familia nyingine ya viwango vya soko la fedha, lakini ilikuwa mwanzo wa kitu kikubwa. Usiku uliotangulia, benki ya Ufaransa ya BNP Paribas haikutaka kuthamini baadhi ya bidhaa na ilizuia uondoaji wote wa pesa kutoka kwa akaunti zilizo na vyombo vya kifedha vinavyohusiana na wakopaji hatari wa nyumb za Amerika. Kutokuwa na imani kwa ghafla kulizua soko la ufadhili baina ya benki katika wiki zilizofuata. Benki ziliogopa kukopeshana pesa kwa uwezo wowote kwa sababu hawakuwa na uhakika ni benki zipi ambazo hazingefungua tena siku iliyofuata. Enzi ya ufichuaji usio na kikomo, karibu kutokuwa na huduma kati ya benki ilikuwa imeisha, nafasi yake kuchukuliwa na tahadhari kali na woga. Kupanda juu ya piramidi ya dola ilikuwa imeanza.

Mnamo Desemba 12, 2007, Hifadhi ya Shirikisho hatimaye ililazimika kueleza kilichokuwa wazi, ambayo ilikuwa uaminifu wa benki ya Ulaya na "kalamu ya mtunza hesabu" mifumo ya ufadhili ya Eurodola ilikuwa imevunjika. Kupungua kwa uaminifu wa benki za Ulaya, iliyoonyeshwa na LIBOR inayoongezeka, ilikuwa ikisababisha piramidi nzima ya dola kutetemeka kama tetemeko la ardhi. Fed ilianzisha njia za kubadilisha fedha za kigeni kwa Benki Kuu ya Ulaya na Benki ya Kitaifa ya Uswizi ili kutoa ukwasi kwa mfumo wa benki ya nje ya nchi, na kulazimika kufumbia macho mazoezi ya kuunda dhima ya dola nje ya malengo ya Fed. Jukumu la Fed kama mkopeshaji wa hatua ya mwisho lilikuwa limepanuka zaidi ya mipaka yake kwa sababu ya mabadiliko magumu ya mfumo wa fedha wa kimataifa, si kwa sababu mamlaka yake yalibadilika ghafla kutoka kwa sera ya fedha ya ndani hadi ya kimataifa. Kitendawili hiki hakikuepukika wala kujadiliwa kwa kuzingatia kwamba mfumo wa fedha wa kimataifa ulikuwa ukitegemea Hifadhi ya Shirikisho kama mkopeshaji wa njia pekee. Mabadilishano haya ya fedha za kigeni yaliunda aina nyingine ya pesa za safu ya pili zinazotolewa na Hifadhi ya Shirikisho kwa benki zingine kuu zilizochaguliwa pekee.

Huku kukiwa na wimbi la hitilafu za mikopo ya nyumba za Marekani mwaka 2008, mtandao tata wa viasili vya mikopo ya nyumba yaliyoshindwa yalianza kusababisha tabaka ya chini ya piramidi ya dola kubomoka na matokeo makubwa na ya kudumu. Wakati benki kuu ya uwekezaji ya Lehman Brothers ilipofeli mnamo Septemba 15, 2008, hazina ya soko la fedha iitwayo Reserve Primary Fund kwa umaarufu "ilivunja pesa" ilipochapisha bei ya hisa ya $0.97 kwa sababu ilimiliki kiasi cha haki cha karatasi mpya ya kibiashara ya Lehman Brothers ambayo haikulipwa. Kushuka huku kwa senti tatu kutoka kwa kiwango kidogo kulizua hofu kubwa ya kifedha ambayo ilizua hatua za dharura ambazo hazijawahi kushuhudiwa kutoka kwa benki kuu na serikali kote ulimwenguniSababu ya hofu hiyo haikuwa lazima kushuka kwa senti tatu, lakini hofu kwamba kama karatasi ya kibiashara ya Lehman Brothers inaweza kushindwa, na hisa za Reserve Primary Fund hazikuwa na thamani ya dola nzima, hakuna kitu kilichoweza kuaminiwa. Aina zote za madeni ya benki zilipoteza ukwasi, na mfumo wa kifedha ulikwama. Muda ulisimama, kwani hakuna mtu aliyejua kama benki zingefungua siku iliyofuata.

Fed ilitimiza jukumu lake kama mkopeshaji wa kituo pekee cha mapumziko kwa kuzindua idadi kubwa ya uokoaji mfululizo ili kuzuia kuanguka kwa utaratibu. Kampuni kubwa ya bima ya American International Group (AIG) ilipokea njia ya kuokoa ya Fed mnamo Septemba 16 kwa sababu ilikuwa imeandika bima ya dhamana za rehani hatari ambazo zilikuwa zikishindwa ghafla. Mfuko mzima wa soko la Fedha ulipokea hakikisho kutoka kwa Fed mnamo Septemba 19 kwamba bei za hisa zake zingeungwa mkono ili kuzuia hofu ya uondoaji.Goldman Sachs na Morgan Stanley walipokea njia yao ya kuokoa maisha mnamo Septemba 22 baada ya kuruhusiwa kubadilisha kutoka kwa benki za uwekezaji hadi kampuni zinazomiliki benki ambazo ziliwapa ufikiaji wa moja kwa moja wa ukopeshaji wa Fed.Wakati huo huo, Fed ilikuwa ikiongeza uwezo wa ukwasi kwa benki kuu ulimwenguni kila siku. Ilikuwa ni salimu kutoka kwa Fed ili kuepusha kuanguka kwa utaratibu.

Licha ya Fed kurudisha nyuma kila aina ya pesa ambayo iliweza, uondoaji wa mali duni na kupanda juu ya piramidi ya dola uliendelea. Nia ya asili ya Mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho ilikuwa kutoa tabaka ya pili ya pesa nyumbufu ya kutosha kuhimili mishtuko wenye mfumo kama huu. Mnamo tarehe 25 Novemba, Hifadhi ya Shirikisho haikuwa na chaguo lingine zaidi ila ya kujaza mfumo na akiba kwa kununua Hazina za Marekani, nyingi zikiwa zimetolewa hivi karibuni ili kufadhili upungufu mkubwa unaotokana na mdororo wa kiuchumi, upungufu wa kodi, na uokoaji wa mashirika. Upanuzi mkubwa wa fedha za tabaka la pili na Fed ilikuwa jibu kwa upungufu mahali pengine katika mfumo; ilibidi kukabiliana na anguko la uaminifu na ukwasi baina ya benki pamoja na ukwasi wake unaotegemewa. Fed iliiita Urahisishaji wa kiasi (Quantitative Easing au QE), lakini tunaweza kurejelea kama uundaji wa pesa za tabaka ya pili.

Uaminifu wa benki kati ya benki ulipungua tu katika miaka ya baada ya msukosuko wa kifedha wa 2007-2009. Benki zilianza kurejesha mawasiliano yao katika robo ya nne ya kila mwaka ili kujiandaa kwa udhibiti wa mwisho wa mwaka. Tofauti katika kiwango cha riba cha soko la fedha huenea—kama vile LIBOR ilipotengana kutoka fedha za Fed na nyinginezo mnamo Agosti 2007—ilitokea mara nyingi zaidi, hasa karibu na matukio ya kalenda kama vile mwisho wa kila robo na makataa ya kodi ya Marekani. Mitengano kamili ingetokea, ikionyesha kwamba pesa zinazohitajika nyakati fulani katika mwaka hazikuwa lazima zipatikane kwa wale waliozihitaji zaidi. Ukwasi ulikuwa bila mpangilio, kusema machache. Fed ilikuwa ilipunguza bei ya pesa na viwango vya riba vilivyolengwa vya 0%, kurudisha nyuma soko la ubora lisilojulikana la Eurodollar, na kuunda akiba ya matrilioni ya dola ili kuimarisha mfumo wa benki wa Amerika, lakini kwa nini? Wakati Fed hatimaye ilijaribu kufuta hatua zake za dharura miaka mingi baadaye, haikuweza kuongeza viwango vya riba zaidi ya 2% bila hofu ya kifedha kwa ufupi kuelea kichwa chake mbaya tena. Fed ilibadilisha kozi haraka baada ya kufahamiana tena na udhaifu wa mfumo wa dola. Kurudi kwa masoko ya pesa kwa amani hakukuweza kupatikana, kwani Fed ilikuwa imeondoa ugunduzi wa bei kutoka kwa mfumo kwa kutoruhusu aina nyingi za pesa za tabaka ya tatu kutambua hatima yao ya mwisho.

Mkopeshaji wa Mapumziko wa Kipekee

Kama vile uhamishaji kadhaa wa soko la pesa la miaka ya 2010, lawama ya awali ya mzozo wa Hazina ya Repo mnamo Septemba 2019 ilihusishwa na tarehe ya mwisho ya ushuru wa shirika la Amerika.Simulizi ya vyombo vya habari vya fedha ilikuwa: Hisa za MMF ziliuzwa na mashirika ili waweze kulipa majukumu yao ya kodi ambayo nayo yalimaliza msingi wa ukopeshaji wa Hazina ya Repo, lakini ukwasi huo wa Hazina wa Repo ungerudi haraka kama vile siku baada ya matukio mengine ya kalenda. Mnamo Septemba 16, kuenea kwa Dhamana ya Jumla kwa Fedha za Fed iliongezeka kwa 0.10%, lakini hakuna mtu aliyepepesa jicho. Hatua za ukubwa huu zimekuwa za kawaida katika miaka tangu siku iliyojulikana vibaya mnamo Agosti 2007 wakati LIBOR ilipotengana na soko la fedha.

Siku iliyofuata, hata hivyo, ingeishi katika sifa mbaya ya Treasury Repo. Kufikia asubuhi, kiwango cha Hazina cha Repo GC kilisajiliwa kwa 8% ya juu kuliko Fed Funds, ikionyesha kwamba angalau benki moja inayomiliki hazina za Marekani hazikuweza kupata mshirika wa kukopesha pesa dhidi ya dhamana yake ya Hazina. Hifadhi ya Shirikisho ilijibu kwa operesheni ya dharura ya ufadhili wa Hazina ya Repo baadaye siku hiyo, na kurudisha nyuma soko zima la ukopeshaji wa dhamana ya Hazina.Hatua hizo zilipaswa kuwa za muda mfupi kwani sababu za msimu hakika zilikuwa za kulaumiwa, lakini haikufanyika hivyo. Fed iliongeza kujitolea kwake kwa soko la Hazina la Repo linalofanya kazi vizuri kwa kuimarisha nia yake ya kukopesha bila malipo dhidi ya dhamana ya Hazina yaliyotokea Septemba 17, 2019 yasijirudie tena. Baada ya kuokoa Eurodollar mnamo Desemba 2007, Fed ilikuwa imekomboa aina nyingine ya dola katika Repo ya Hazina na kufanya mwelekeo kutoka kwa kuasisi aina za dola zilizopotea. Fed iliendelea kutafuta njia mpya za kuunda pesa za tabaka ya pili ya jumla ili kukabiliana na kukosekana kwa utulivu.

Wakati wa hofu ya kifedha ya kimataifa iliyosababishwa na janga la Machi 2020, Hifadhi ya Shirikisho ilitangaza vifaa kadhaa vya ziada vya kukopesha ili kurudisha nyuma soko la Hazina ya Repo, Fedha za Soko la Pesa, na benki kuu kumi na tano za ziada za kigeni. Ili kulinda mfumo dhidi ya ufilisi wa kigeni wa Hazina za Marekani, Fed ilianzisha njia ya kukopesha pesa katika soko la Hazina Repo kwa mashirika ya kigeni yaliyoidhinishwa ili serikali hizi na benki kuu zisivuruge soko la Hazina ikiwa zingehitaji pesa taslimu: zingeweza kuchapisha hazina zao kama dhamana moja kwa moja kwenye duka la Fed. Ingawa bei za hazina zilipanda katika siku chache za kwanza za hofu ya janga wakati mahitaji yasiyo na kikomo ya mali salama zaidi ulimwenguni yalipoibuka huku kukiwa na kushuka kwa bei ya hisa na dhamana za kampuni, hazikuweza kupenya.U.S. Hazina zilizokomaa kwa muda mrefu (miaka kumi hadi thelathini) ghafla zilipoteza zabuni licha ya hali yao ya kawaida ya hifadhi kwa sababu ya machafuko yote katika masoko.Wanachama wa Fed waliogopa: soko la Hazina lisilofanya kazi lilikuwa kichocheo cha maafa. Kilichofuata ni wimbi la ununuzi na uundaji wa akiba wa Hazina ya U.S. na Fed ambayo ilifanya programu za Urahisishaji Kiasi za 2008-2010 kuonekana kama utekelezaji wa mazoezi. Fed ilikutana mwishoni mwa juma na kutangaza mpango mpya wa QE, usio na kikomo wa ununuzi wa Hazina bila kiwango cha juu kilichofafanuliwa ili kuondoa wasiwasi wote eti Fed inaweza kuruhusu soko muhimu zaidi la usalama duniani kupata usumbufu wowote endelevu.

Aina za pesa ulimwenguni kote zilikuwa zinapoteza uwezo wao wa kuishi bila ya Hifadhi ya Shirikisho. Ingawa haijawahi kupoteza nafasi yake juu ya piramidi ya pesa ya dola, Fed kwa kiwango fulani cha mafanikio imeweza kurudisha nguvu juu ya sehemu zilizokuwa nje ya malengo yake, haswa kutokana na ukweli kwamba kila aina ya pesa inakaribia kushindwa, Fed iliingia kati katika kuokoa siku. Mfumo mzima umeonekana kabisa kwa msaada wake. Hata hivyo licha ya udhaifu wa mfumo wa dola ambao umefichuliwa katika miaka kadhaa iliyopita, dola imejikita zaidi kama mhimili mkuu wa mfumo wa fedha wa kimataifa kuliko hapo awali.Dunia inaonekana imenaswa ndani ya dhehebu la dola na inatazamia ufufuo wa fedha. Kila mgogoro unaonekana kutatuliwa kwa haraka zaidi kuliko ule wa awali kwani mfumo unazidi kuwa dhaifu.

Tukirudi nyuma, inabidi tuelewe ni kwa nini Fed inaunda pesa hizi zote za tabaka ya pili katika mfumo wa akiba, ukopeshaji wa Repo la Hazina, ukopeshaji wa kubadilishana fedha za kigeni, na mbinu zingine za uokoaji. Inafanya hivi kwa sababu Fed ni wavu wa usalama wa pesa kwa jumla. Isipokuwa iruke kundi la helikopta juu ya miji ya Amerika na kupakua kreti za pesa za rejareja za tabaka ya pili (noti za Fed au pesa taslimu), haina njia ya kutoa pesa katika mpangilio wa rejareja kwa watu binafsi. Njia pekee ya Fed inaweza kutoa kichocheo cha fedha ni kutoa pesa za jumla ambapo zinahitajika zaidi ndani ya mfumo wa kifedha.Hifadhi ya Shirikisho inakusudiwa kutoa akiba, na kwa sasa haina mamlaka ya kisiasa ya kutoa kichocheo cha fedha za rejareja. Hili linaweza kubadilika katika siku zijazo na litajadiliwa katika Sura ya 9.

Hadithi za kufa kwa dola ni mapema. Ingawa hoja zao zina sifa ya kihisabati kutokana na kiasi gani cha fedha ambacho Fed imeunda, hawana mshikamano wakati wa kuzingatia njia mbadala. Dola bado ni sarafu ya hifadhi ya dunia isiyo na shaka.Nusu ya ankara zote za kimataifa zimewekwa katika Dola ya Marekani ingawa uchumi wa Marekani unajumuisha 15% pekee ya uchumi wa dunia. Licha ya ukosoaji wote unaostahili kuhusu uundaji wa dola wa Hifadhi ya Shirikisho unaoonekana kutokuwa na mwisho, hadhi ya dola kama dhehebu la uhasibu, njia inayopendekezwa ya malipo ya biashara ya kimataifa, na sarafu ya ufadhili wa soko la mitaji hauna pungufu ya kutawala.Utawala wake hauwezekani kufifia katika miaka kadhaa ijayo. Hazina za Marekani zinasalia kuwa mali pekee ambayo ina ukwasi na kina cha soko kilichothibitishwa ili kutoa hatimiliki ya mali isiyo na hatari. Dola imekuwa ya muda mfupi katika kiasili hivi kwamba njia pekee ya kuhifadhi dola kwa wakati ni kumiliki jalada la Hazina za U.S. Ndiyo maana dola husafiri kwenye tabaka ya pili na ya tatu ya fedha, lakini Hazina za Marekani pekee ndizo zinazoweza kujiita fedha za tabaka ya kwanza katika piramidi ya dola.Undani na ukwasi wa soko la Hazina ya Marekani hauzuii uamuzi wa kuhifadhi mtaji katika dhehebu la dola, kwa hakika ndilo jambo pekee linaloiweka pamoja kwa sababu ya kutokuwa na uhakika unaotokana na kumiliki fedha za tabaka ya tatu inayotolewa na benki.

Sura ya 7: Ufufuo wa Pesa

Siku arobaini na sita baada ya kuanguka kwa Lehman Brothers mwaka wa 2008 na moja kwa moja katikati ya utambuzi wa pamoja wa ulimwengu wa hali ya hatari ya mfumo wa dola, karatasi ya utafiti iliyopangwa kwa wakati ilitumwa kwa jumuiya ndogo sana ya mtandao iitwayo Orodha ya Barua ya Kriptografia.Karatasi hiyo iliandikwa kwa washiriki wa taaluma ya maandishi, sio ya pesa, na kwa hivyo haikujiandikisha kama muhimu kwa pesa wakati huo. Kuangalia nyuma, hata hivyo, ni lazima kwa mamlaka kuingiza siku hii, Oktoba 31, 2008 kama ya kuundwa kwa Bitcoin katika rekodi rasmi ya mageuzi ya fedha.Tarehe hiyo ni muhimu sio tu kwa sababu karatasi ilipendekeza njia mbadala kwa miundombinu yetu ya sasa ya kifedha, lakini pia kwa sababu ya kile kilichofuata. Bitcoin, chombo kipya cha pesa, sasa inamilikiwa na angalau 1% ya idadi ya watu ulimwenguni, au karibu watu milioni 100.^[9]Ukosoaji mkali wa kupanda kwa Bitcoin kutoka kwa wanasiasa, mabenki, na vyombo vya habari vya fedha umetokea pamoja na ongezeko kubwa la watumiaji wake na thamani ya soko. Kuwasili kwa Bitcoin, kukua, na uwezo wa kubaki sasa unahitaji mtazamo wa uaminifu, uliofanyiwa utafiti vizuri, na wa jumla wa teknolojia hii mpya ya fedha. Badala ya kutupilia mbali Bitcoin kama sarafu isiyodhibitiwa na isiyoungwa mkono, lazima badala yake tujaribu kuelewa ni kwa nini Bitcoin imekusanya msingi wa umakini na thamani ya soko. Katika miaka kumi na miwili tu, tayari imekamata takriban 6% ya jumla ya thamani ya soko la dhahabu licha ya kuanza kwa dhahabu kwa miaka elfu kadhaa.^[10]

Katika uwanja wa sayansi ya fedha, Bitcoin ni mvamizi mgeni. Haifanani na chochote kilichokuja kabla yake kwa sababu inategemea sana uvumbuzi wa teknolojia ya nusu karne iliyopita. Sehemu ya sayansi ya kompyuta inayoitwa _kriptografia _iliyotumika iliingia kwenye mfumo wa kifedha na kuushtua.Uvamizi huo unaendelea kujirudia kila mwaka unaopita wa ukuaji wa Bitcoin katika mawazo. Tunapotazama nyuma katika asili ya Bitcoin kupitia lenzi iliyowekewa tabaka ya kitabu hiki, tunaweza kuona kwamba pesa mpya ya tabaka ya kwanza ilikuwa imevumbuliwa na kwamba sayansi ya fedha na kriptografia ilikuwa imeunganishwa. Umoja huo ni sasa tu, miaka kadhaa baada ya kuundwa kwa Bitcoin, inakubalika kama nidhamu ya fedha. Kabla ya kukisia jinsi itakavyocheza, lazima tuelewe asili ya Bitcoin, historia ya awali, na mabadiliko ya piramidi yake ya pesa.

Satoshi Nakamoto na Karatasi Nyeupe ya Bitcoin

Karatasi iliyochapishwa mnamo Oktoba 31, 2008 ambayo ilibadilisha ulimwengu wa pesa milele iliandikwa na Satoshi Nakamoto. Kutokujulikana na fumbo inawazunguka Satoshi, utu wake au maandishi yao. Muundaji bado hajajulikana hata sasa, jambo ambalo linaimarisha kutoegemea upande wowote kwa Bitcoin, kwani hakuna kiongozi ambaye ana ushawishi mwingi, anayeweza kulazimishwa au kudanganywa, au atajaribu kubadilisha sheria za Bitcoin.Umuhimu wa utambulisho wa mbunifu sasa hauna maana, lakini bado haupunguzi fitina ya kutokuwa na uso; Satoshi angetuma barua yake ya mwisho inayojulikana mnamo Aprili 2011 na kutoweka kwenye mtandao milele.^[11] Hadithi ya Satoshi itafanya filamu ya kuvutia sana siku moja, lakini programu aliyobuni ilibadilisha kabisa wazo la pesa. Sentensi ya kwanza ya karatasi ya Satoshi Nakamoto "Bitcoin: Mfumo wa Pesa ya Kielektroniki ya Rika-kwa-Rika" ilisomeka:

Toleo la pesa taslimu za kielektroniki kati ya wenzao linaweza kuruhusu malipo ya mtandaoni kutumwa moja kwa moja kutoka kwa mhusika mmoja hadi mwingine bila kupitia taasisi ya fedha

Pesa inayoweza kuhamishwa mtandaoni bila uratibu wa taasisi za fedha, lakini vipi, na kwa sheria zipi? Pesa pekee inayokubalika ulimwenguni na isiyotegemea taasisi ya kifedha ni dhahabu. Kipengele cha kuvutia zaidi cha muundo wa Satoshi wa Bitcoin ilikuwa nia yake ya kuiga dhahabu kama tabaka ya kwanza, pesa isiyo na mshirika. Na hiyo ilimaanisha usambazaji ambao hautokani na mizania. Karatasi ya Satoshi iliyojengwa juu ya vizuizi vya msingi na vinavyokubalika kwa njia fiche ambavyo vilihalalisha wazo lake miongoni mwa baadhi ya wanachama wa Kriptografia katika orodha ya Utumaji Barua Pepe.

Kufafanua Bitcoin

Neno "Bitcoin" linamaanisha rasmi vitu viwili, (1) itifaki ya programu ya Bitcoin na (2) kitengo cha pesa ndani ya programu hiyo. Katika kitabu hiki, tutarejelea kitengo cha fedha kama BTC tofauti na programu yenyewe. Bitcoin,_ itifaki ya programu_, ni seti ya sheria. Inatumia algoriti ya usimbaji ya kiwango cha kijeshi inayoitwa Secure Hash Algorithm 2 (SHA2), iliyochapishwa kwa mara ya kwanza na jumuiya ya kijasusi ya Marekani mwaka wa 2001.^[12]Matumizi ya SHA2 inachukuliwa kuwa salama sana hivi kwamba inahitajika kisheria katika maeneo ya serikali ambayo yanashughulikia taarifa nyeti sana. Muundo wa Bitcoin unachanganya SHA2 na sheria mahiri sana hivi kwamba inaweza kujumuisha sifa za kifedha za dhahabu katika ulimwengu wa kidijitali.Chini ya msingi, kriptografia iliyotumiwa na Satoshi ilithibitishwa na salama. Sheria hizi za busara zilijenga utaratibu wa uratibu ambao aliuita "mlolongo wa vitalu," lakini ulimwengu ungekuja kuiita blockchain ya Bitcoin.

Sayansi ya Kompyuta

Kabla ya kuzama katika ubunifu mahususi wa kiufundi wa blockchain ya Bitcoin iliyoifanya kuwa sarafu ya kidijitali yenye mafanikio, inabidi tukubali kwamba kuelewa Bitcoin katika kiwango cha kiufundi kunahitaji ujuzi mwingi wa sayansi ya kompyuta.Vitabu vya kiada vimeandikwa kwenye programu ya Bitcoin, vimejaa maelezo ya kiwango cha programu kwenye vipengele vyote vikuu vya Bitcoin ikiwa ni pamoja na funguo, anwani, pochi, miamala na uchimbaji madini. Katika sura mbili zinazofuata, tutajadili na kueleza vipengele hivi, lakini kwa wale wanaotaka uzoefu wa kuzama zaidi katika kriptografia nzuri nyuma ya programu ya Bitcoin, anza na "Mastering Bitcoin" na Andreas Antonopoulos. Imeandikwa kwa njia ambayo inaweza kufikiwa hata kwa wale ambao hawana msingi thabiti wa sayansi ya kompyuta lakini wanatamani kujua sheria zinazofanya Bitcoin kufanya kazi. Kwa kila mtu mwingine, elewa kuwa sheria za Bitcoin zinaifanya kuwa sarafu ya kidijitali inayoaminika kwa njia ile ile ambayo watu huamini barua pepe kwa mawasiliano ya kidijitali. Labda hawajui jinsi inavyofanya kazi, lakini inafanya kazi.

Analogia Muhimu ya Bitcoin

Hebu kwanza tuchunguze mafumbo matatu ya kimsingi ya Bitcoin: dhahabu, ardhi, na barua pepe.

BTC ni dhahabu ya kidijitali. Ni aina ya pesa. Watu wanaamini BTC kwa sababu wanaamini kuwa ni adimu na ya thamani kwa njia sawa na jinsi watu kwa milenia wameweka imani yao katika dhahabu. Ina bei katika mamia ya sarafu tofauti, kama dhahabu inavyofanya. Na muhimu zaidi, haitokani na usawa wa taasisi ya kifedha, kama vile dhahabu haitoi. Dhahabu na BTC zote ni mali zisizo na mshirika. Tutakuwa na fursa ya kuchora ulinganisho mkubwa zaidi na dhahabu katika sehemu nzima ya kitabu.

BTC ni ardhi ya kidijitali. Kuna maili za mraba milioni 57 tu za ardhi duniani. Vile vile, kutakuwa na BTC milioni 21 tu. Kwa bahati nzuri, ardhi hii ya kidijitali inaweza kugawanywa katika vifurushi vidogo zaidi. Mark Twain mara moja alisema "kununua ardhi, hawafanyi tena" ili kuidhinisha uwekezaji katika mali isiyohamishika, na BTC inaweza kufikiriwa kwa njia sawa. BTC ni chache, sawa na kiasi cha ardhi duniani. Tutachunguza jinsi inavyofanikisha uhaba hivi punde, lakini kadiri watu wengi zaidi wanavyosafiri kutoka pauni za Uingereza, yen ya Japani, na dola za Marekani hadi ulimwengu wa Bitcoin, ardhi hii ya kidijitali itakuwa vigumu kupata kwa bei za sasa. Tunaweza kulinganisha kupanda kwa bei ya BTC na unyakuzi wa ardhi na kueleza ongezeko lake kubwa la thamani ya soko na kupitishwa kama kuakisi mtandao katika miaka ya 1990. Bei ya kipande cha pai ya Bitcoin imepanda kwa kasi kwa muda mrefu kwa sababu watu wanaichukulia kama mali isiyohamishika. Hakuna mlinda lango mmoja katika eneo la Bitcoin, na kumfanya kila mwanadamu aweze kuwa mmiliki wa mali. Umiliki utakuwa ghali zaidi dunia yake inaposongamana zaidi; mara watu hatimaye kuelewa upya wa fedha unafanyika, hofu ya kukosa itakuwa kubwa.

Mwishowe, Bitcoin inafanya kazi sawa na barua pepe. Huenda usielewe sayansi ya kompyuta jinsi inavyofanya kazi, lakini hatua ya msingi ya kutuma na kupokea barua pepe ni mazoezi ya watu wote. Anwani za barua pepe zinaweza kushirikiwa na mtu yeyote, lakini ni mwenye nenosiri pekee ndiye anayeweza kufikia ujumbe uliopokewa. Bitcoin inafanya kazi kwa njia sawa. Unaweza kushiriki anwani yako ya Bitcoin na mtu yeyote anayekutumia pesa, lakini unaweza kuitumia tu kwa nenosiri lako, linaloitwa ufunguo wa faragha. Barua pepe ni itifaki ya kutuma na kupokea data; jina lake rasmi ni Itifaki Rahisi ya Uhawilishaji Barua . Bitcoin pia ni itifaki, lakini kutuma na kupokea thamani badala ya data.

Blockchain na Uchimbaji wa Bitcoin

Ni nini hufanya Bitcoin kuwa sawa na dhahabu, mali iliyothibitishwa zaidi ya ustaarabu wa binadamu? Jibu liko katika sheria za itifaki ya Bitcoin.

Bitcoin blockchain kimsingi inaelezea rekodi ya miamala iliyohifadhiwa wakati huo huo na wenzao wote kwenye mtandao. Ili kufafanua vizuri vizuizi na minyororo, hebu kwanza tuzame kwa undani zaidi katika neno rika. Kwa maneno ya Bitcoin, mtu yeyote anaweza kuwa rika kwa kutumia nodi ya Bitcoin, ambayo ni kifaa cha kompyuta kinachoendesha programu ya Bitcoin. Ni wale tu wanaotumia nodi ya Bitcoin wanaitumia kwa njia isiyoaminika kabisa, kumaanisha kuwa wanategemea programu yao wenyewe tu kuthibitisha utatuzi wa miamala ya BTC (wasioaminika wanaweza kuzingatiwa kuwa kinyume cha "kuwa na hatari ya wenzao"). Hazikabidhi kwa benki yoyote, ubadilishaji au kampuni ya programu. Uchawi wa Bitcoin ni kwamba kila mtu ulimwenguni anaweza kuwa rika na kuendesha programu ambayo inaruhusu ushiriki katika mtandao wa kifedha wa kimataifa. Watu wengi hutegemea aina fulani ya mtoa huduma kuingiliana na Bitcoin hata hivyo, kama vile maombi ya simu mahiri kwa pochi na kubadilishana kwa biashara na ulinzi. Pochi na kubadilishana ni kama benki za sekta ya Bitcoin; watu wanapotegemea benki kuingiliana na dola zao au sarafu ya nyumbani, watu wanategemea makampuni ya pochi na kubadilishana fedha kuingiliana na BTC zao. Lakini sio lazima, na hiyo ndiyo inafanya Bitcoin kuwa na nguvu sana. Mtu yeyote aliye na kompyuta na Intaneti anaweza kufanya miamala kimataifa bila kutegemea kampuni, serikali au taasisi yoyote.Kutumia programu ya Bitcoin inapaswa kufanywa tu na watu walio na kiwango cha juu cha ustadi, na kwa hivyo wengi wataamini sekta ya kibinafsi kwa utaalamu huo.

Sasa tunaweza kufafanua vitalu. Vitalu ni seti ya data inayojumuisha maelezo ya miamala ya Bitcoin ambayo haijatatuliwa ambayo watu wanajaribu kukamilisha.Shughuli hizi zinaweza kuzingatiwa kama barua pepe ambazo zimetumwa lakini bado hazijapokelewa, au zilizopo kwenye mtandao pekee. Vitalu vinaunganishwa pamoja na shughuli ambazo hazijatatuliwa huthibitishwa wakati kizuizi kinachimbwa. Lakini madini ni nini hasa?

Kama vile wachimbaji dhahabu wanavyotumia nishati kuchimba dhahabu kutoka kwenye ukoko wa Dunia, wachimbaji madini wa Bitcoin, rika wanaoshindana juu ya usambazaji mpya wa BTC, wanatumia nishati inayowapa sarafu ndani ya programu ya Bitcoin. Wachimba madini wa Bitcoin wanapewa BTC wanapopata nambari isiyo ya kawaida; fikiria kama bahati nasibu ya hesabu. Ili kupata idadi hiyo, hufanya mahesabu ya matrilioni kila sekunde. Hiyo inafanya uchimbaji wa Bitcoin kuwa mchezo mmoja mkubwa wa nambari nasibu, na kompyuta zenye kasi zaidi na zenye nguvu zaidi ndizo zinazoweza kushindana katika mchezo ambao ubashiri wa kimahesabu unathaminiwa zaidi. Katika siku za mwanzo za mtandao wa Bitcoin, BTC ingeweza kuchimbwa kwa mafanikio na mtu yeyote anayetumia kompyuta ndogo ndogo.Leo, kompyuta kuu zenye ufanisi zaidi zinazoitwa ASICs (saketi zilizounganishwa mahususi za programu) zinahitajika ili kuchimba BTC kwa mafanikio. Utaalam wa kiufundi sio lazima uhakikishwe; umeme, ASIC, na programu humpa mtu yeyote idhini ya kushiriki katika mchakato wa utangulizi wa usambazaji wa BTC. Wachimbaji madini wanahamasishwa kifedha; wanatunukiwa BTC kwa huduma zao ambazo wanaweza kuweka au kubadilishana kwa fedha za ndani. Wanasaidia kufanya mtandao wa Bitcoin kuwa salama zaidi kwa kutoa wimbi kubwa la nishati na nguvu ya kompyuta kuelekea kuongeza vizuizi kwenye mnyororo.Wimbi hili la mawimbi kwa kawaida hujulikana kama nguvu ya haraka, neno "hash" likitoka kwa Algorithm 2 ya Secure Hash (SHA2) inayotumiwa na programu ya Bitcoin kwa usimbaji fiche. Uchimbaji madini ya Bitcoin pia huitwa kufanya uthibitisho wa kazi, ambao ulivumbuliwa kabla ya Bitcoin mwaka wa 2002 na mwandishi wa fiche Adam Back, ambaye ana Ph.D. katika sayansi ya kompyuta kutoka Chuo Kikuu cha Exeter. Satoshi Nakamoto ananukuu Nyuma katika karatasi yake nyeupe na anatoa uaminifu mkubwa wa Bitcoin kwa kutumia uthibitisho wa kazi, teknolojia iliyothibitishwa kufikia 2008. Uthibitisho wa kazi katika Bitcoin ni sawa na kuchimba dhahabu kama ilivyoonyeshwa kwenye karatasi nyeupe ya Bitcoin:

Ongezeko la mara kwa mara la kiasi cha mara kwa mara cha sarafu mpya ni sawa na wachimbaji dhahabu wanaotumia rasilimali ili kuongeza dhahabu kwenye mzunguko.

Usifanye makosa, hii sio mlinganisho tu. Satoshi Nakamoto alikuwa na makusudi makubwa katika muundo wa Bitcoin; ilikusudiwa kuiga dhahabu kwa sababu dhahabu kihistoria ndiyo njia inayodumu zaidi ya pesa isiyo na mshirika katika sayari yetu.Kupata dhahabu sio nafuu au rahisi; inahitaji nishati, kama vile kutafuta BTC. Mara tu mchimbaji akishachimba kizuizi na kushinda BTC kama matokeo, kizuizi hicho kinakuwa sasisho kwa leja ya miamala ya pamoja ya Bitcoin ili kila rika kwenye mtandao awe na ufahamu wa hivi karibuni wa anwani za Bitcoin zinazohusishwa na kiasi gani cha BTC. Vitalu vinaunganishwa pamoja wakati wa mchakato huu ili kuacha rekodi ya uhasibu, Bitcoin blockchain, kwa wenzao wote kushuhudia.Neno blockchain limeongezeka kwa umaarufu, lakini teknolojia ya leja iliyosambazwa ni njia rahisi ya kuelezea muundo wa mtandao ambapo wenzao wote huweka leja, au rekodi ya miamala. Kwa sababu hii, neno Teknolojia ya Leja iliyosambazwa imepitishwa na idara za utafiti za benki kuu ili kuelezea programu zinazoiga muundo wa leja asilia wa Bitcoin.

Je, mchimbaji anapata BTC kiasi gani anapochimba vitalu kwa mafanikio, na ni nani aliyeamua usambazaji wa BTC? Sehemu inayofuata ya muundo wa kina wa Satoshi iko katika sera ya fedha ya Bitcoin, au sheria kuhusu usambazaji wa BTC na jinsi inavyotokea. Haijawekwa na wanadamu katika baraza la benki kuu, sera ya fedha ya Bitcoin ni kanuni iliyoratibiwa na Satoshi mwaka wa 2008 ili kubainisha ratiba yake halisi ya utoaji katika umilele. Sheria za utoaji zilikuwa thabiti, za kifahari, na za haki. Ilikuwa haki kwa washiriki wa kwanza kwenye mtandao. Kwa vitalu 210,000 vya kwanza (au takriban miaka minne) ya kuwepo kwa Bitcoin, 50 BTC ilitolewa kwa mchimbaji aliyefanikiwa kwa kila vitalu. Kwa vitalu 210,000 vilivyofuata, malipo yalipungua kwa 25 BTC kwa vitalu.Kila kikipita vitalu 210,000, malipo ya uchimbaji yanapungua tena. Kila moja ya nyakati hizi, au vipindi vya muda vya kukamilisha kila awamu ya ratiba ya utoaji wa Bitcoin (vitalu 210,000 au ~ miaka 4), vinaonyesha jinsi sera ya fedha ya Bitcoin inavyowekwa, sio kujadiliwa katika kumbi na mikutano ya simu ya benki kuu. Bitcoin kwa sasa iko katika enzi yake ya nne huku tuzo ya uchimbaji madini ikisimama kuwa 6.25 BTC kwa kila vitalu, ambayo thamani yake ni zaidi ya $200,000 leo. Satoshi alipanga ratiba ya ugavi kwa muda wote hadi zawadi ya mwisho ya kizuizi inayokadiriwa kutokea zaidi ya karne moja kutoka sasa mnamo 2140. Kwa nini alichagua milioni 21 kama ugavi wa mwisho wa BTC au enzi 210,000 za vitalu labda itabaki kuwa kitendawili, lakini kitu kuhusu usahihi wa hisabati kilivutia watu sana. Uhaba halisi ulioainishwa mwanzoni mwa uwepo wa Bitcoin sio lazima hata uwe jambo la kuvutia. Kinachovutia ni kwamba kila mshiriki katika mtandao aliungana na kanuni zinazohusiana na ratiba ya ugavi kuunda makubaliano ya kweli kuhusu Bitcoin. Uhaba wake na sheria ambazo ziliilinda hazikuendelea tu, lakini pia ziliandikwa haraka kwa jiwe.

Itifaki ya Bitcoin inaamuru kwamba vizuizi vitokee kwa wastani wa dakika kumi tofauti, lakini muda halisi kati ya vizuizi unaweza kuchukua sekunde au saa kulingana na muda ambao mchimbaji atachukua kushinda kila bahati nasibu ya BTC. Kanuni ambayo hurekebisha bahati nasibu ya hesabu kila baada ya wiki mbili ili kuhakikisha kuwa vizuizi vinatokea kwa wastani wa dakika kumi tofauti, inayoitwa kurekebisha ugumu, iliundwa na Satoshi Nakamoto na imekuwa ikifanya kazi kama saa kwa maisha yote ya Bitcoin. Hakuna mwenzi mmoja aliye na udhibiti wa urekebishaji wa ugumu wa kiotomatiki. Kanuni ya kurekebisha ugumu inachukuliwa kuwa haiwezi kuguswa na watumiaji na watengenezaji programu wa Bitcoin leo kwa sababu ni mojawapo ya sifa za Bitcoin inayoifanya kuwa isiyoegemea upande wowote na kustahimili udhibiti wa kati. Akiwa na ASIC bora zaidi za uchimbaji madini, mchimbaji anaweza kushinda sehemu kubwa zaidi ya zawadi za block, lakini hatimaye Bitcoin hujikinga na maboresho ya nguvu za usindikaji wa kompyuta kwa kupunguza faida polepole. Ongezeko la mara kwa mara la utendakazi wa ugumu wa uchimbaji madini, kama mojawapo ya njia za usalama za Bitcoin, huzuia kompyuta za kisasa za kasi zaidi kutokoroka na zawadi za vitalu na kuendeleza uvumbuzi katika utengenezaji wa chip za kompyuta. Sheria zinazozunguka ugavi wa Bitcoin zimekuwa zisizodhibitiwa, zisizoweza kuharibika, na kiwango kipya cha dhahabu cha uhaba wa fedha. Matokeo ya seti ya sheria ya kipekee na nzuri ya Bitcoin ni aina mpya ya pesa. Kwa usahihi wa wembe na programu isiyolipishwa, mtu anaweza kupima hasa jinsi dhamana yake ya BTC ilivyo nadra wakati wowote.

Tuma na Upokee

Kipengele cha mwisho cha kiufundi kuelewa kuhusu Bitcoin ni uhusiano kati ya funguo na anwani na jinsi rika wanatuma na kupokea BTC. Anwani, ambazo hutumiwa kupokea BTC, zinazalishwa kutoka kwa nambari zinazoitwa funguo za faragha. Hii ina maana kwa ufanisi kwamba milki ya BTC yenyewe ni milki ya nambari. Vifunguo vya faragha ni kamba za binari zenye herufi 256, kama hii:

1101101001000110101101010101100110010010000110110011111010010101010110111011000110010010010111001001011001001010110001011100001110110011110101110010111111111101101111110011011101000111011010100001011001001011000011100111001110010110000000100111101101100101

Nambari hizi zinaweza kuhifadhiwa katika programu za simu mahiri zinazoitwa vipochi, kwenye vifaa maalum vya kumbukumbu vinavyoitwa vipochi vya vifaa, zinawezakuandikwa kwa urahisi kwenye kipande cha karatasi, au kusema ukweli kwa njia yoyote ile unaweza kuhifadhi nambari. Vifunguo vya faragha hutoa anwani ambayo hutumiwa kupokea BTC, lakini anwani haiwezi kubadilishwa nyuma ili kufichua ufunguo wa faragha ulio nyuma yake, kutokana na teknolojia ya usimbaji fiche ya SHA2. Anwani za Bitcoin zinaonekana kama hii:

32bp4f8zjbA8Bzm3TiAq5jav3DsU4LPSQR

Hiyo ndiyo yote: funguo za kibinafsi (hutuma) na anwani (hupokea). BTC inaweza kutumwa kwenye mtandao baada ya kuchimbwa bila kipanga njia cha kati kuidhinisha au kuhakiki shughuli za malipo. Rika yeyote katika mtandao aliye na programu ya Bitcoin anaweza kutuma, kupokea, na kufuatilia miamala, lakini hakuna rika hata mmoja anayeweza kuizuia isifanyike. Kumbuka kuwa watu wanaotumia pochi ya simu mahiri hawahitaji programu kamili ya Bitcoin ili kufanya miamala katika BTC; pochi huruhusu watu kujilinda kwa matumizi ya funguo za kibinafsi za BTC lakini wanategemea nodi za wahusika wengine kupeleka miamala kwenye mtandao ikiwa hazitumiki kwa pamoja na nodi ya Bitcoin.

Dhehebu Jipya

Katika ulimwengu wa kidijitali, programu ya Bitcoin huwezesha na kufuta shughuli zote ndani ya dhehebu lake. Inafanya kazi kama benki kuu kutoka kwa mtazamo wa makazi, badala ya kati, programu ni mahali popote ambapo nodi za Bitcoin zipo.Uvumbuzi wa Bitcoin uliunda madhehebu mapya kabisa na miundombinu ya malipo, isiyodhibitiwa na mtu yeyote. Malipo ya kidijitali yalikuwa tayari yameenea kila mahali kufikia 2009 kwa kuenea kwa matumizi ya malipo ya mtandaoni ya kadi ya mkopo, PayPal, na maombi mengine ya malipo ya simu mahiri yaliyotumika kulipia amana za tabaka la tatu za benki. Lakini hadi Bitcoin, hakuna mtu aliyefikiria jinsi ya kuiga pesa taslimu na malipo ya mwisho kwenye tabaka ya kwanza ya pesa bila kutumia chombo cha kati. Kadiri madhehebu ya sarafu asilia ya mtandao, mfumo wa malipo, na dhahabu ya kidijitali zikiingia katika moja, Bitcoin ikawa nguvu ya kuhesabiwa mapema sana katika kuwepo kwake. Bila shaka ilikuwa mafanikio muhimu zaidi ya kifedha tangu kupatikana kwa dhahabu karibu miaka elfu tatu iliyopita: adimu, hakika kihisabati, huru na wazi kutumika, na isiyoweza kuathiriwa na pupa.

Watunga sera kote ulimwenguni lazima wazingatie maana ya dhehebu jipya la fedha. Marekani hasa inajivunia uhuru wake wa kusema, na matibabu yake ya teknolojia hii mpya ya fedha haipaswi kuwa tofauti. Bitcoin ni aina ya hotuba: watu wanapaswa kuruhusiwa kutuma ujumbe (kutuma muamala wa BTC) kwa uhuru kadri wanavyoweza kutuma barua pepe. Bitcoin ni programu ya nambari, na jaribio lolote la kupiga marufuku au kuzuia matumizi ya Bitcoin na serikali litakuwa marufuku au kizuizi kwa hesabu yenyewe.Mfumo wa mahakama wa Marekani tayari umeweka kielelezo kwamba utumiaji wa usimbaji fiche ni sharti la kulinda uhuru wa kujieleza katika enzi ya kidijitali, na mawazo hayo hayo yanapaswa kutumika kwa Bitcoin katika kila kona ya dunia inayojivunia uhuru wa wananchi wake. Hapa kuna uamuzi wa 1999 wa Mahakama ya Rufaa ya Marekani, Mzunguko wa Tisa (Bernstein dhidi ya Marekani), inayothibitisha kwamba usimbaji fiche, kama hesabu, ni usemi wa mawazo ya kisayansi na kwa hivyo ni aina ya hotuba:

Wataalamu wa kriptografia hutumia msimbo wa chanzo kueleza mawazo yao ya kisayansi kwa njia sawa na vile wanahisabati hutumia milinganyo au wanauchumi hutumia grafu. Bila shaka, hesabu za hisabati na grafu zote mbili hutumiwa katika nyanja nyingine kwa madhumuni mengi, sio yote ambayo yanaelezea. Lakini wanahisabati na wanauchumi wamepitisha njia hizi za kujieleza ili kuwezesha usemi sahihi na mkali wa mawazo changamano ya kisayansi. Vile vile, rekodi isiyo na shaka hapa inaweka wazi kuwa waandishi wa kriptografia hutumia msimbo wa chanzo kwa mtindo sawa.Kwa kuzingatia mambo haya, tunahitimisha kuwa programu ya usimbaji fiche, katika fomu yake ya msimbo wa chanzo na kama inavyotumiwa na wale walio katika uga wa usimbaji fiche, lazima ionekane kuwa wazi kwa madhumuni ya Marekebisho ya Kwanza.

Kununua Kahawa na Bitcoin

Mchakato wa utatuzi wa muamala wa Bitcoin kwa wakati mmoja ni thabiti na sio wa kawaida sana. Hebu tuangalie mfano wa mtu anayejaribu kutumia BTC kufanya ununuzi. Mwanamke anaingia kwenye mkahawa kununua kikombe cha kahawa. Mkahawa unakubali BTC kama malipo na hutoza sati 15,000 (0.00015 BTC, au takriban $5) kwa kahawa. Mwanamke hulipa kwa kutumia kipochi cha Bitcoin kwenye simu yake mahiri, lakini shughuli hiyo haijathibitishwa kitaalam hadi itakapochimbwa kwenye vitalu na mchimba madini wa Bitcoin. Je, wafanyakazi wa mkahawa watamfanya mwanamke huyo kusubiri kwa dakika kumi hadi wampe kahawa? Je, ikiwa, kwa sababu uchimbaji madini ni mchakato wa nasibu, itakuwaje ikiwa vitalu vinavyofuata havijachimbwa kwa saa moja? Cafe ina chaguzi mbili. Inaweza kukubali muamala ambayo haijathibitishwa ya mwanamke, lakini haitaweza kuamini pesa iliyopokea hadi vitalu vinavyofuata vitachimbwa (leja ya pamoja ya Bitcoin haijasasishwa bado na shughuli ya kahawa). Kwa upande mwingine, mkahawa unaweza kusisitiza muamala huo kuongezwa kwenye blockchain ya Bitcoin kabla ya kukabidhi kikombe cha kahawa. Hili ni tarajio lisilowezekana kabisa na limepelekea kutumiwa sana kupotosha na kukosoa Bitcoin: mtandao ni wa polepole sana kufanya kazi ipasavyo kama chombo cha biashara. Kwa kweli, miamala ya Bitcoin ya safu ya kwanza haijaundwa kwa biashara ya papo hapo; zimeundwa ili kuweka mtandao mzima wa kimataifa wa rika katika makubaliano ya kudumu juu ya hali ya leja ya Bitcoin. Hata hivyo, Bitcoin hatimaye ingeweza kumwaga jina lake la utani kama mtandao wa polepole miaka baadaye na ujio wa Mtandao wa Radi, uliojadiliwa katika sura inayofuata.

Ikiwa Bitcoin haitumiki kwa kununua kahawa, inatumika kwa nini hasa? Bitcoin inatumiwa sana na watu wanaopendelea njia isiyoegemea upande wowote, isiyo na mshirika wa kuhifadhi pesa. Hebu tutoe mfano wa mtu binafsi aliyewezeshwa zaidi na teknolojia ya Bitcoin. Fikiria msichana mmoja nchini Nigeria. Anaishi kijijini na ni mbunifu wa picha mwenye talanta. Iwapo ataweza kupata kazi ya kujitegemea mtandaoni, anaweza kupata pesa kwa ajili ya familia yake. Lakini anawezaje kutumia njia za kawaida za malipo kupokea pesa? Hana uwezo wa kufikia akaunti ya benki na hataweza kupokea pesa taslimu kupitia barua iliyotumwa kupitia mjumbe wa kimataifa. Bitcoin ndio chaguo lake bora. Kwa kutumia pochi ya simu mahiri, anaweza kujitengenezea anwani ya BTC, kuituma kwa mteja aliye Zurich, na kupokea malipo. Yeye hajali kwamba shughuli inachukua dakika kumi kuthibitisha; bila Bitcoin asingeweza kupata hata kidogo. Kwa mfano kama huu, tunaweza kuona kwa usahihi jinsi teknolojia ya Bitcoin inawezesha kwa kweli. Watu nchini Marekani na Ulaya ambao wamenunua BTC kimsingi kwa sababu za kubahatisha wanaweza kuwa kichocheo cha kuasili duniani kote kwa kuunga mkono ongezeko la thamani ya soko, lakini watu wa Amerika ya Kusini, Afrika, na Mashariki ya Kati walio na sarafu za ndani zinazotia shaka na sekta za benki zisizotegemewa wanahitaji kabisa fedha zisizoegemea upande wowote na ya kidijitali kama vile Bitcoin.

Kusudi la Satoshi

Ni nini hasa ambacho Satoshi Nakamoto alikuwa akijaribu kutimiza na Bitcoin? Kwa hilo, lazima tuzame katika maandishi na mawasiliano yake katika siku za mwanzo za mtandao wa Bitcoin. Alikuwa na hamu ya kutoa njia mbadala sio tu kwa taasisi za kifedha, lakini pia kwa sarafu zinazokabiliwa na kushuka kwa thamani na serikali na benki kuu, dhamira ambayo inaonekana kutoka kwa barua pepe zake za mapema na machapisho ya mikutano. Mnamo Januari 3, 2009, block ya kwanza ya Bitcoin iliyowahi kuchimbwa na Satoshi mwenyewe ilijumuisha ujumbe uliopachikwa badala ya miamala (kwa kuwa bado haikuwepo):

The Times 03/Jan/2009 Chansela inakaribia kupata dhamana ya pili kutoka kwa benki

Satoshi aliweka kichwa cha habari cha gazeti la Uingereza kuhusu mgogoro wa kifedha unaoendelea moja kwa moja kwenye rekodi ya kudumu ya leja. Kwa kupachika ujumbe huu wa siri, alikisia kwamba mfumo wake wa pesa na miamala ulitoa mageuzi muhimu na suluhisho linalowezekana kwa mfumo wa benki ya kimataifa unaokabiliwa na uokoaji.

Baada ya Bitcoin kuwa tayari kwa wiki chache, Satoshi alitoa maelezo zaidi juu ya motisha yake kwa mradi huo na akaonyesha ufahamu wa kutosha wa mifumo ya pesa za mkopo na tabaka ya chini, zilizohifadhiwa kwa sehemu za piramidi ya pesa:

Shida kuu ya sarafu ya kawaida ni uaminifu wote unaohitajika ili kuifanya ifanye kazi. Benki kuu lazima iaminike kutodunisha sarafu, lakini historia ya sarafu ya pesa taslimu imejaa ukiukaji wa uaminifu huo. Ni lazima benki ziaminike kushikilia pesa zetu na kuzihamisha kwa njia ya kielektroniki, lakini wanazikopesha kwa wingi wa mapovu ya mikopo ambayo ni sehemu katika hifadhi.^[13]

Satoshi Nakamoto alifichua matarajio yake kwa BTC kuwepo kama dhehebu la sarafu, si mtandao wa malipo pekee. Alitaja sarafu za fiat kurejelea sarafu zilizotolewa kwenye tabaka ya pili ya fedha na benki kuu, bila kujali kilichopo kwenye kwanza; neno fiat awali linamaanisha "kwa amri" katika Kilatini. Ukosoaji wa Satoshi wa sarafu za mtandaoni ulionyesha utambuzi wa kukosekana kwa utulivu ndani ya mfumo wetu wa tabaka ya pesa uliohifadhiwa kwa sehemu. Kwa mtazamo wa nyuma, ukosoaji huo unaonekana kumtia motisha kuunda Bitcoin. Labda mtengenezaji alitaka kutoa ulimwengu kwa pesa mpya ya safu ya kwanza ambayo haikutoka kwa mizania ya benki kuu.

Maono ya Tabaka ya Bitcoin

Mtetezi wa kwanza wa sauti wa programu ya Bitcoin baada ya Satoshi Nakamoto alikuwa mwandishi wa siri Hal Finney. Kabla ya kuundwa kwa Bitcoin na kujenga kwenye msingi uliowekwa na Adam Back, Finney aliendeleza matumizi ya uthibitisho wa kazi kwa kubuni mfumo wa uthibitisho wa kazi ulioweza kutumika na Satoshi Nakamoto katika kubuni kwa programu yake; Mchango wa Finney kwa Bitcoin uliimarishwa hata kabla ya kuwa mtumiaji wa Bitcoin. Finney alikuwa mpenda Satoshi wa mwanzo na mwenye shauku zaidi. Alikuwa mpokeaji wa muamala wa kwanza ya Bitcoin, Satoshi alipomtumia BTC 10 mnamo Januari 12, 2009. Bitcoin ilikuwa na umri wa siku tisa, na BTC haikuwa na bei au thamani ya soko ya kuzungumza.

Mnamo 2010, Finney alitoa maelezo ya kuvutia ya jinsi pesa za Bitcoin zinavyoweza kubadilika, ubashiri kabla ya wakati wake. Nukuu yake karibu inahisi kama iliandikwa maalum kwa kitabu hiki:

Kwa kweli kuna sababu nzuri sana ya benki zinazoungwa mkono na Bitcoin kuwepo, zikitoa sarafu zao za fedha za kidijitali, zinazoweza kukombolewa kwa bitcoins. Bitcoin yenyewe haiwezi kuenea kwa kiwango ili kila mmoja wa muamala wa kifedha ulimwenguni utangazwe kwa kila mtu na kujumuishwa kwenye blockchain. Kuna haja ya kuwa na kiwango cha pili cha mifumo ya malipo ambayo ni nyepesi na yenye ufanisi zaidi. Vilevile, muda unaohitajika kwa shughuli za Bitcoin kukamilishwa hautawezekana kwa ununuzi wa thamani ya kati hadi kubwa. _Benki zinazoungwa mkono na Bitcoin zitatatua matatizo haya. Wanaweza kufanya kazi kama benki zilifanya kabla ya kutaifisha sarafu. Benki tofauti zinaweza kuwa na sera tofauti, zingine zenye fujo zaidi, zingine za kihafidhina. Baadhi zinaweza kuwa hifadhi ya sehemu wakati zingine zinaweza kuungwa mkono kwa 100% Bitcoin. Viwango vya riba vinaweza kutofautiana. Pesa kutoka kwa benki zingine zinaweza kufanya biashara kwa punguzo kutoka kwa zingine. _ Ninaamini hii itakuwa hatima ya mwisho ya Bitcoin, kuwa "fedha zenye uwezo mkubwa" ambazo hutumika kama sarafu ya akiba kwa benki zinazotoa pesa zao za kidijitali.^[14]

_ _

Hebu tufanye muhtasari wa kile Finney anajaribu kusema katika muktadha wa pesa zilizopangwa. BTC ni pesa inayosonga polepole, ya tabaka ya kwanza. Shughuli elfu chache za Bitcoin zimethibitishwa katika kila vitalu, dakika kumi mbali. Kwa kulinganisha, kampuni kuu za kadi ya mkopo huchakata maelfu ya miamala kila sekunde. Ili kuharakisha kasi ya Bitcoin, benki zitahitaji kumiliki BTC kama pesa ya tabaka ya kwanza na kutoa amana za tabaka ya pili ambazo zinaweza kusonga haraka zaidi kuliko blockchain ya Bitcoin isiyo ya kawaida inayoiruhusu. Bitcoin ya tabaka ya pili ingeruhusu shughuli za kiuchumi bila msuguano. Huluki zinazotoa dhima zimehifadhiwa kwa sehemu, na soko litaweka bei kwa kila aina ya BTC ya tabaka ya pili kwa kiwango cha riba. Finney alikuwa miaka mingi mbele ya mageuzi ya Bitcoin kwa utabiri huu, mmoja ambao wakati huo utathibitisha kuwa maneno ya mapema zaidi yaliyowahi kuandikwa kuihusu. Bitcoin ilikuwa ikifafanua upya pesa na ingechukua nafasi yake juu ya piramidi tofauti kabisa ya pesa. Hal Finney aliaga dunia mwaka wa 2014, lakini ufahamu wake wa mapema juu ya uwezo wa Bitcoin kama sarafu ya akiba ya dunia utasikika katika umilele.

Sura ya 8: Bitcoin Yenye Tabaka

Inaweza kuwa na maana kuipata tu ikiwa itashika. Ikiwa watu wa kutosha wanafikiria kwa njia sawa, hiyo inakuwa unabii wa kujitimiza.

— Satoshi Nakamoto, Januari 16, 2009

Bitcoin imekuwa piramidi yake ya pesa kwa sababu ya mali yake kama pesa ya tabaka ya kwanza. Piramidi inawakumbusha piramidi za dhahabu za zamani, lakini BTC haipati hali yake ya tabaka ya kwanza tu kutoka kwa kulinganisha na mafumbo; Satoshi alibuni kipengee cha dijitali ambacho kiliiga haswa madini ya thamani ili kuvutia mahitaji. Ongezeko kubwa la thamani ya soko la Bitcoin linaimarisha tu nadharia ya waumini wake wa kwanza kama vile Hal Finney. BTC ya tabaka ya pili iliibuka kwa sababu sawa na dhahabu ya tabaka ya pili. Watu walikuwa tayari kushikilia madai kwenye BTC kama vile watu walivyoshikilia madai ya dhahabu. Ulimwengu unaoibukia wa mali za kidijitali umeimarishwa na BTC kwa njia sawa na kwamba mfumo wa fedha wa kimataifa uliimarishwa na dhahabu, kama ilivyoelezwa katika sura tano za kwanza za kitabu hiki. BTC ni pesa isiyoegemea upande wowote, isiyo na vyama kama vile dhahabu ambayo watu wanaamini kama njia ya utatuzi wa mwisho. Sura hii inahusu mfumo wa fedha uliowekwa kwenye madhehebu ya BTC na jinsi BTC inavyotawala katika eneo zima la rasilimali za kidijitali.

Umiliki Halisi

Wale wanaojitahidi kumiliki pesa za tabaka ya kwanza mara nyingi hutumia maneno "kumiliki halisii" kuelezea kitendo cha kumiliki chuma cha thamani katika umbo la kimwili badala ya vyeti vya dhahabu vya tabaka ya pili, hisa, au ahadi nyingine yoyote ya kulipa dhahabu.Wanafahamu vyema tofauti kati ya dhahabu ya tabaka ya kwanza na ya pili na wanachagua kumiliki sarafu halisi na bullion badala ya vibadala vya dhahabu. Asili yake ni uaminifu: wanaamini kimwili tu kwa sababu njia za kimwili hazina mshirika. Bitcoin ina hali ya kutoegemea upande wowote kimataifa ambayo dhahabu inayo; haitegemei watu, kampuni, au nchi yoyote maalum ili iweze kuishi. Lakini Bitcoin ina faida fulani kwa dhahabu katika zama za kisasa. Inapatikana kwenye kompyuta popote na kila mahali. Haihitaji kusafirishwa kote ulimwenguni kwa lori za kivita, meli, na ndege. Pia haitoi upimaji wa usafi ambao unajumuisha vifaa vya gharama kubwa, nodi tu ya Bitcoin.

Piramidi ya Bitcoin inasimamiwa na umiliki halisi wa BTC, ambayo huanza na usimamizi wa funguo za kibinafsi za Bitcoin. Kama vile umiliki wa dhahabu halisi unategemea sana teknolojia ya kuba na usalama, funguo za kibinafsi za Bitcoin zinahitaji usahihi wa usalama ili kuepuka hasara na wizi. Hifadhi salama na nje ya mtandao ya BTC inaitwa hifadhi ya baridi; ikimaanisha kuwa funguo za kibinafsi hazijazalishwa au kuhifadhiwa kwenye kipochi mtandaoni..

Uhifadhi wa baridi ni biashara inayoendelea. Fidelity Investments, mojawapo ya taasisi kubwa zaidi za kifedha duniani iliyo na mali ya zaidi ya $3 trilioni chini ya usimamizi, ilizindua kampuni yake tanzu ya hifadhi baridi inayoitwa Fidelity Digital Assets mwaka wa 2018 ili kushikilia BTC kwa niaba ya wateja wakubwa.Bitcoin haiunganishi pekee sayansi ya fedha na cryptography; pia inaunganisha tasnia ya fedha na matumizi ya kriptografia.

Ni lazima tukumbuke kwamba kwa kuanzishwa kwa walinzi wakubwa wa BTC, wateja wao hawatamiliki BTC ya tabaka ya kwanza. Wateja watamiliki BTC ya tabaka ya pili kwa sababu hawatakuwa na funguo za kibinafsi za BTC; mlinzi atakuwa nayo. Kama msemo unavyoenda kati ya jamii ya Bitcoin, "sio funguo zako, sio sarafu zako." Na bila shaka, walinzi watakuwa chini ya udhibiti wa serikali ndani ya mamlaka yao. Baadhi ya serikali zimethibitisha kuwa sawa na Bitcoin kama teknolojia mpya ya fedha, lakini msimamo huo hautaangaziwa kikamilifu duniani kote kwa sababu ya uwezekano wa Bitcoin kuchukua nafasi ya sarafu za serikali zisizo imara.

BTC/USD

Sasa kuna safu nyingi za aina za pesa za BTC za tabaka ya pili. Baadhi ya zana huakisi mipangilio ya kifedha ya mfumo wa kisasa wa kifedha, kama vile amana. Nyingine ni riwaya na inawezekana tu tangu kuanzishwa kwa Bitcoin. Mifano ya kwanza ya BTC ya tabaka ya pili ilikuwa amana zilizotolewa na ubadilishaji wa mtandaoni wa BTC/USD, kama inavyoonyeshwa kwenye Kielelezo cha 14.

Kielelezo cha 14

Wakati wa 2010, masoko za mapema za ubadilishanaji wa Bitcoin ziliundwa ili kuwezesha biashara kati ya BTC na dola za Kimarekani. Walionyesha jambo muhimu sana kuhusu Bitcoin: soko amilifu lilikuwepo kati ya watu waliotaka biashara kati ya BTC na USD. Bitcoin iliundwa kama sarafu na ilikuwa ikitumika kama ilivyokusudiwa karibu mwaka mmoja baada ya kuanzishwa kwake. Ukosoaji mwingine wa kawaida wa Bitcoin ni kwamba haiwezi kutumika kununua bidhaa au huduma kwa sababu biashara nyingi hazikubali BTC kama njia ya malipo. Pingamizi hili linakosa uhakika kwamba BTC inaweza kutumika kununua bidhaa muhimu kuliko zote: pesa. Kwa kubadilishana leo, BTC hununua wamiliki wake USD, EUR, na sarafu nyingine yoyote kuu ambayo wanaweza kuchagua.

Kiwango cha ubadilishaji kati ya BTC na USD kilianzishwa mwaka wa 2010, ambacho kiliimarisha ukwasi wa BTC na mtazamo wake kama njia mpya mbadala ya pesa. Mizani ya Wateja kwenye ubadilishaji wa Bitcoin ilikuwa aina ya awali ya BTC ya tabaka ya pili; mizani ilikuwa madai kwenye BTC lakini sio umiliki wa funguo za kibinafsi zenyewe. Baadhi ya masoko ya kubadilishana yaliweza kujenga sifa bora kwa kuruhusu uondoaji wa BTC bila malipo unapoombwa na kuwa na akiba kamili ya BTC, si ya sehemu ndogo dhidi ya amana zote. Wengine wangeweza kutolipa salio la wateja kama vile benki zilivyofanya malipo ya amana kwa karne nyingi, iwe imesababishwa na mashambulizi ya mtandaoni, wizi au hifadhi ndogo. Licha ya mapungufu kadhaa ya mapema, imani katika masoko ya ubadilishanaji wa Bitcoin ilikuzwa kama sehemu ya msingi katika fumbo la fedha la Bitcoin, na karibu mara moja, thamani ya muda ya BTC ilijitokeza yenyewe: wateja walio na amana wanaweza kutoa dhamana yao kwa wafanyabiashara wengine kwa kiwango cha riba.

Uhalali

Ilichukua Bitcoin nusu muongo tu kufikia uhalali kama sarafu mpya ya kimataifa. Bila shaka, haikuwa kipenzi cha serikali au tasnia ya fedha kwa sababu ya hali yake ya usumbufu na ugatuzi, lakini ilipata thamani ya kutosha ya soko, umakini wa mtaji wa mradi, na uteuzi wa kisheria kuileta kwenye mazungumzo ya kawaida. Kufikia 2014, Bitcoin ilikuwa nguvu ya kijiografia. Kadiri mtandao huo ulivyostawi, ulivutia thamani, masomo, na uwekezaji, ambao nao ulivutia thamani zaidi. Katika kipindi hiki, wajasiriamali walianza kujenga miundombinu na tasnia nzima kuzunguka Bitcoin kwa sababu ilikuwa imekubalika kimataifa kama pesa za kidijitali zisizoweza kusahaulika.Matukio katika historia ya awali ya Bitcoin yanaangazia azma yake ya kuwa nguvu ya asili na muundo usioweza kukomeshwa katika ulimwengu wa sarafu.

Katika mwaka wake wa kwanza, Bitcoin haikuwa na thamani yoyote iliyounganishwa nayo. Haikuwa na bei, lakini ilikuwa na watu ambao waliamini katika mradi huo na kwamba BTC ilikuwa na thamani ya umeme, nguvu za kompyuta, na jitihada zilizowekwa ili kuupata.Hii ilifanya iwe pesa tayari, kwani ilikuwa njia ya kuhifadhi kazi iliyofanywa; uthibitisho wa kazi na uchimbaji madini wa Bitcoin unaweza kuzingatiwa kama aina ya kazi. Muamala ya awali ya Bitcoin iliyotangazwa sana ilifanyika wakati Mei 2010, msanidi programu mmoja wa Bitcoin alimlipa mtu anayemfahamu mtandaoni 10,000 BTC kwa $25 za oda ya pizza ya Papa John, sawa na bei ya BTC/USD ya $0.0025. Muamala huo ulithamini jumla ya thamani ya soko ya BTC kwa takriban $7,000.^[15]

Mnamo Februari 10, 2011, blogu ya teknolojia ya Slashdot ilichapisha makala yenye kichwa "Fedha ya Mtandaoni Pekee Bitcoin Yafikia Usawa wa Dola." Kwa sababu ya umaarufu wa Slashdot kati ya wahandisi wa programu, watumiaji wengi wa mapema wa Bitcoin hurejelea nakala hii mahususi wakati waliposikia kwa mara ya kwanza kuhusu Bitcoin. Baada ya kipande hiki cha kwanza cha utangazaji wa mtandao, miaka miwili tu kwenye mradi, Bitcoin ilianza kupata umaarufu na umakini mkubwa. Jumuiya inayokua ya watumiaji wote waliamini katika fomu hii mpya ya fedha na walikubali kuwa ratiba ya ugavi iliyoamuliwa mapema na inafaa kulindwa. Hivi karibuni, watengenezaji na mawazo ya kutosha yalishirikiwa kwenye mtandao, na Satoshi akaiaga kwaheri. Hadi wakati wa kuandika haya, makadirio ya BTC milioni moja ambayo alichimba katika mwaka wa kwanza wa uwepo wa Bitcoin haijawahi kushughulikiwa.

Thamani ya jumla ya soko ya BTC ilipita dola milioni 100 mnamo Juni 2011 karibu wakati huo huo tovuti ya Gawker ilichapisha makala yenye kichwa "Tovuti ya Chini ya Ardhi Ambapo Unaweza Kununua Dawa Yoyote Inayowezekana." Silk Road ilikuwa soko la mtandaoni, ambalo lilitumika sana kwa ununuzi na uuzaji wa dawa haramu kwenye mtandao. Kama sarafu mpya ya mtandaoni, iliyogatuliwa ya na ya kidijitali, ambayo bado haijajumuishwa kwenye rada ya utekelezaji wa sheria, BTC ilikuwa sarafu inayofaa kwa watumiaji wa Silk Road. Katika Bitcoin, hakukuwa na benki ambayo ingeweza kuripoti shughuli za kutiliwa shaka, hakuna pesa taslimu ambazo zilipaswa kutumwa kwa njia ya barua au kubadilishana ana kwa ana, na kwa urahisi hakuna utekelezaji wa sheria wa kufuatilia leja ya Bitcoin kwa miamala. Bila mtu yeyote kuangalia, miamala ya Bitcoin inaweza pia kuwa haijulikani. Nakala ya Gawker ilieleza kwamba ni lazima kwanza mtu aende kwenye ubadilishaji wa Bitcoin ili kununua BTC ili kushiriki katika soko hili la mtandaoni:

Kuhusu miamala, Silk Road haikubali kadi za mkopo, PayPal, au njia nyingine yoyote ya malipo inayoweza kufuatiliwa au kuzuiwa. Pesa pekee nzuri hapa ni Bitcoins.

Ofisi ya Shirikisho ya Uchunguzi hatimaye ilifungua uchunguzi na kufunga Silk Road. FBI ilikamata BTC wakati wa operesheni yake na ilikabili ukweli mpya kuhusu pesa katika enzi ya dijitali. Kuanzia wakati huo na kuendelea, watekelezaji sheria kutoka kote ulimwenguni walianza kufuatilia leja ya Bitcoin kwa shughuli za kutiliwa shaka ili kuwawinda wahalifu.Watekelezaji wa sheria walitengeneza njia za kuhusisha miamala ya Bitcoin na data ya eneo la mtandao ili kufanya hivi. Baada ya vyombo vya kutekeleza sheria kuanza kufuatilia leja ya Bitcoin, Bitcoin haikuwa tena sarafu inayofaa kwa shughuli za uhalifu, badala yake ilikuwa mbali nayo. Kujitenga huku kuliongeza uhalali wa Bitcoin kwa njia muhimu.

Mnamo Novemba 28, 2012, tukio la kwanza la kupunguza nusu la Bitcoin lilifanyika baada ya kitalu chake cha 210,000 kuchimbwa na malipo ya madini kwa kila vitalu "kupunguzwa" kutoka 50 BTC hadi 25 BTC. Wakati ulipita bila kuzuka kwa mchezo wa kuigiza kutoka kwa mtazamo wa blockchain, ilikuwa muhimu kutoka kwa mtazamo wa pesa. Satoshi alipounda toleo la kwanza la kufanya kazi la msimbo wa programu ya Bitcoin, alielezea sera ya fedha ambayo ilienea zaidi ya karne moja katika siku zijazo. Kisha baada ya miaka minne kuwepo, mtandao wa Bitcoin ulipata marekebisho yake ya kwanza ya usambazaji bila utatanishi , uchoyo, au pingamizi kutoka kwa washiriki wake. Ratiba ya ugavi iliyoamuliwa kimbele, kupunguzwa kwa nusu baada ya kila enzi, na kiwango cha juu cha jumla cha usambazaji wa BTC milioni 21 yote yalikuwa masharti ya mtandao ambayo yalizingatiwa, hayakuhojiwa. Satoshi alikuwa amevumbua sera ya fedha isiyo ya hiari ambapo busara ya binadamu haiwezi kamwe kubadilisha kanuni ya usambazaji wa Bitcoin. Ufahamu wa uvumbuzi huu wa kustaajabisha na nguvu ya makubaliano iliendesha nadharia ya uwekezaji kwa Bitcoin; ilikuwa sarafu ambayo haikuweza kupanuliwa katika usambazaji au kupunguza thamani. Bitcoin ilifika kama dhahabu ya kidijitali.

Mnamo 2013, bei ya BTC/USD ililipuka, ikipanda zaidi ya $ 1,000 na kutoa mtandao jumla ya thamani ya soko ya $ 10 bilioni. Financial Times, Wall Street Journal, na Bloomberg zilianza kuchapisha makala kuhusu Bitcoin na tasnia ya cryptocurrency inayokua kwa ukawaida, na chapa ya Bitcoin ilianza kutambuliwa.Maafisa wa serikali walipuuza wazo la ugatuaji wa sarafu-fiche kwa sababu ukosefu wa Bitcoin wa mtoaji mkuu ulichochea mjadala kuhusu mgawanyo kati ya pesa na serikali.

Bitcoin ilipata kutambuliwa rasmi machoni pa serikali ya Merika mnamo 2014, ikiendelea kuelekea uhalali na kupita mipigo mbaya iliyoachwa na enzi ya Silk Road. IRS iliamua kwamba umiliki wa BTC ulipaswa kuzingatiwa kama mali na kwamba faida zilizopatikana katika masharti ya USD zinategemea kodi ya faida ya mtaji. Hili lilikuwa ni jambo la kukiri kwa serikali ya Marekani kwamba kumiliki BTC ilikuwa ni aina ya mali isiyo na shaka kama vile mali isiyohamishika au dhahabu halisi na inapaswa kutozwa kodi hivyo.

Zaidi ya hayo, mdhibiti wa hatima ya bidhaa wa Marekani aliamua kwamba Bitcoin ilikuwa bidhaa na si sarafu. Ililinganisha Bitcoin na dhahabu katika mchakato wake wa utafiti na ikahitimisha kuwa umiliki wa BTC ni umiliki wa bidhaa nambari kutokana na utegemezi wa programu kwenye funguo za kibinafsi. Bitcoin ilikuwa inaanza kubadilika kuwa darasa lake la mali, licha ya kuwa vigumu kufafanua katika muktadha wa kimapokeo kwa sababu ya sifa zake zisizo za kawaida..

Kufikia 2014, hata serikali ya Merika ilifahamu kikamilifu mabadiliko ya kifedha yanayotokea. Bitcoin ilivutia waokoaji katika nchi zilizo na utulivu duni wa usimamizi na haki za kumiliki mali ambao walitaka pesa zisizo na mipaka, zinazostahimili kukamatwa.Ilivutia waokoaji ndani ya dhehebu la dola ambalo lilikuwa limepoteza imani katika Hifadhi ya Shirikisho kama chanzo cha nidhamu ya fedha. Mahitaji ya Bona fide ya Bitcoin yalikuwepo katika kila kona ya sayari. Mnamo mwaka wa 2017, thamani ya jumla ya soko la Bitcoin ililipuka zaidi ya dola bilioni 100 katika kupanda kwake kwa bei kubwa zaidi. Ukuaji mkubwa wa Bitcoin ulikuwa haupingwi.

Maua Ya Tulip

Wakati wa karne ya kumi na saba na miongo michache baada ya kuanzishwa kwa Benki ya Amsterdam, kiputo cha bei ya kubahatisha ilitokea katika balbu za tulip za Uholanzi. Kama bidhaa nzuri ya anasa, tulips zilienea sana nchini Uholanzi kwani kila mtu alitaka kipande cha bidhaa hiyo iliyotamaniwa sana. Bei za balbu zililipuka na kisha kuporomoka muda mfupi baadaye, kama viputo vyote vya kubahatisha. Neno Viputo lingetumika katika historia yote kuelezea ongezeko la bei ya mali ambayo ilionekana kuwa ngumu kueleweka kwa wengi, ongezeko ambalo bila shaka na mfululizo lingeishia katika kushuka kwa uharibifu. Kwa kweli, wengi wamejaribu bila matunda kuhusisha neno Viputo na Bitcoin.

Kupanda kwa bei ya Bitcoin tangu kuzaliwa kwake kunaendelea kuleta vilio vya kiputo na ulinganisho na tulip za Uholanzi licha ya kupona kikamilifu kutokana na kushuka kwa bei kwa 80% sasa katika matukio matatu tofauti.Bei ya BTC/USD ni tete sana, na mabadiliko makubwa ya bei ambayo kwa kawaida tunaona katika viwango vingine vya mali. Kubadilika kwake, hata hivyo, sio onyesho la ubora wa mali au hata ubora. Ikiwa Bitcoin kweli itakua kutoka mtandao wa fedha wa vijana hadi msingi wa mfumo wa fedha wa kimataifa, hakika kupanda na kushuka kwa njia yake kutaiga panda shuka ya kutisha.Ikiwa thamani ya soko ya BTC ingekuwa sawa na thamani ya soko ya dhahabu yote ya dunia, bei ya BTC/USD ingefikia takriban $500,000. Ni salama kudhani kwamba safari kutoka chini ya $1 hadi $500,000 itakuja na sehemu yake nzuri ya mabadiliko ya bei ya kila aina, juu na chini.Mabadiliko haya yamejikita katika ukomavu wa Bitcoin na yatatenganisha watumiaji wa mapema kutoka kwa wale ambao watasubiri bei iwe tulivu katika masharti ya USD. Tete hii, hata hivyo, haizuii BTC kuwa hifadhi ya thamani na mbadala kwa sarafu kulingana na mfano yaliyozeeka.

Kwa kweli, Bitcoin si cha mgogoro kama tulip ya Uholanzi. Viputo havipasuki mara tatu katika muongo mmoja na kurudi kwa nguvu kila vinapofufuka, na umma unaowekeza hatimaye unaamka kwa ukweli huu. Mnamo 2020, baadhi ya wawekezaji wa hedge fund wa kizazi hiki, Paul Tudor Jones na Stanley Druckenmiller, walikubali umiliki wa BTC. Mashirika yenye nguvu ya usimamizi wa uwekezaji kama vile AllianceBernstein, Blackrock, na Fidelity Investments yalitoa mapendekezo ya umma kwa wateja kuwa na BTC katika jalada zao kama kingo dhidi ya kushuka kwa thamani au kupotea kwa sarafu za serikali.PayPal, kichakataji kikubwa zaidi cha malipo mtandaoni duniani, kiliwapa wateja wake milioni 300 wa kimataifa uwezo wa kununua BTC kwenye jukwaa lake. Ilianza kuwa wazi kwa jumuiya ya wawekezaji kwamba kukataa nafasi ya Bitcoin katika siku zijazo za pesa ilikuwa kama kukataa nafasi ya mtandao katika siku zijazo za biashara mnamo 1999. Huenda hisa za mtandao zilipata kiputo cha kubahatisha cha bei mwanzoni mwa karne ya ishirini na moja, lakini mashirika makubwa duniani yanayouzwa hadharani leo ni Microsoft, Apple, Amazon, Alphabet (Google), na Facebook, ambayo yamezalisha matrilioni ya dola sokoni. thamani inayotoa shukrani kwa mtandao.

Msururu wa ridhaa ulitangulia bei ya BTC/USD na kufikia kiwango cha juu kabisa mwanzoni mwa 2021 kwani jumla ya thamani ya soko ilipita $600 bilioni. Kile ambacho hapo awali kilikuwa ishara ya kidijitali iliyoambatishwa kwa programu ya kupitisha wakati yenye thamani ya chini ya senti moja mwaka wa 2010 ilikuwa bidhaa ya $34,000 muongo mmoja tu baadaye. Biashara maarufu ya pizza ya $25 ya Papa John ingekuwa na thamani ya $340 milioni kwenye siku ya kuzaliwa ya kumi na mbili ya Bitcoin, Januari 3, 2021. Kielelezo cha 15 kinaonyesha kupanda kwa hali ya hewa kwa jumla ya thamani ya soko ya BTC tangu 2010.

Kielelezo cha 15

Mtandao wa Radi

_Mtandao wa Radi _ni uboreshaji wa teknolojia wa Bitcoin ambayo huibadilisha vyema kutoka kwa bidhaa inayosonga polepole kama dhahabu halisi hadi sarafu inayohamia kwa kasi ya mwanga. Na kiungo muhimu cha Mtandao wa Radi ni mkataba mahiri. Kwa ujumla, mikataba mahiri ni makubaliano yanayoweza kuratibiwa yenye uwezo wa kitu chochote ambacho kinaweza kuwekwa kwenye programu. Kwa madhumuni ya Bitcoin, mikataba mahiri ndiyo muhimu zaidi yenye uwezo wa kugharamia mapato na uratibu wa vyama vingi. Mikataba mahiri katika Mtandao wa Radi, Mikataba ya Hashed TimeLock (HTLCs), imeongeza Bitcoin kuwa mtandao wa kifedha wenye uwezo wa kuchakata mamilioni ya miamala kwa sekunde. Wacha tuangalie kwa karibu jinsi Mtandao wa Radi ulivyoibuka.

Katika miaka michache ya kwanza ya mtandao wa Bitcoin, kikundi kidogo cha wapenda Bitcoin kilichangia maoni na maboresho yao wenyewe kwa mradi huo. Walirekebisha udhaifu fulani ambao ungeweza kumaliza mtandao ghafla kabla haujashika kasi. Wahandisi hawa wa programu na waandishi wa maandishi walifanya kazi kwenye Bitcoin kwa sababu walikuwa na imani na teknolojia, walimiliki BTC, na walitaka mtandao ufaulu. Hawakuwa wakipokea mapato kutoka kwa mwajiri yeyote; walikuwa wakifanya kazi nje ya imani katika dhehebu jipya. Kwa miaka mingi, walihitimu Bitcoin kutoka mradi hadi mtandao halali wa kimataifa wa fedha.

Masasisho muhimu zaidi ambayo yalibadilisha Bitcoin hadi jukwaa mahiri la kandarasi yalitokea 2015 hadi 2017. Mapendekezo haya ya Uboreshaji wa Bitcoin (BIPs) yaligeuza miamala ya mwelekeo mmoja kuwa mikataba ya kifedha inayoweza kubinafsishwa, bila kubadilisha sheria zozote za kimsingi za Bitcoin.^[16]

Mnamo 2016, karatasi kutoka kwa wahandisi wa programu Joseph Poon na Thaddeus Dryja iliyoitwa "Mtandao wa Radi ya Bitcoin :Malipo ya Papo Hapo ya nje na Mnyororo" iliyojengwa juu ya uvumbuzi wote wa mikataba mahiri unaofanyika kwenye programu ya Bitcoin. Karatasi hiyo ilikuwa pendekezo la aina mpya ya kandarasi mahiri ya Bitcoin (HTLCs) ambayo iliwezesha malipo ya papo hapo bila kulazimika kungoja kitalu kinachofuata kuchimbwa. Mtandao wa Radi haiongeza tu uwezo wa Bitcoin kama njia kati ya kubadilishana lakini pia inaruhusu ubunifu kama vile kulipia utiririshaji mtandaoni kwa sekunde chache. Na katika enzi ya dijitali ya kutiririsha kila kitu, kwa nini pesa zisitirike pia?

Mtandao wa Radi pia huleta mwelekeo mpya kwa thamani ya wakati wa BTC. Watumiaji ambao hutoa BTC kama dhamana kwa Mtandao wa Radi ili kuwezesha miamala wanaweza kupata mapato kutokana na kutoa ukwasi huu. Hii ni njia ambayo haijawahi kushuhudiwa kihistoria ya kupata faida ya mtaji bila kuacha kuitunza kwa sababu watoa huduma za dhamana hawatenganishwi na BTC yao wanapoiweka wakfu kwa Mtandao wa Radi. Viwango vya riba vinavyotokana na aina hii ya shughuli vinaweza kufanya kazi kama kiwango cha marejeleo katika ulimwengu wa Bitcoin kwa sababu ya hali ya kipekee ya Mtandao wa Radi isiyo na mshirika. Dhana yenyewe ya thamani ya wakati wa pesa inabadilika kadiri teknolojia hizi mpya zinavyoenea katika hali ya kifedha.

Sarafu Mbadala

Nakala ya Bitcoin yalikuwa hayaepukiki. Bitcoin ni programu huria na huria, ambayo ina maana kwamba programu ni bure kupakua na kufunguliwa ili kutazamwa na mtu yeyote. Mara nyingi, Bitcoin imepinga mabadiliko ya kimsingi kwenye kitabu chake cha sheria kutoka kwa watengenezaji ambao hawakuwa na makubaliano na watumiaji wengi wa Bitcoin. Matoleo mbadala ya sarafu ya kripto kwa Bitcoin yaliibuka, iwe yamenakiliwa moja kwa moja, kubadilishwa, au kubuniwa upya. Iwapo mawazo bora kuliko Bitcoin yangekuwepo, mtaji ungevutia njia hizi mbadala na kuwa mbali na Bitcoin. Kufikia sasa, hata hivyo, hakuna pesa taslimu ambayo imetoa changamoto kwa BTC kwa muda wowote endelevu, unaopimwa kwa thamani ya soko na nguvu ya hashi. Pesa mbadala zipo kwenye safu ya chini ndani ya piramidi ya pesa ya BTC kutokana na uhusiano wa bei, kama vile sarafu za kitaifa zilivyokuwepo kwenye safu iliyo chini ya dola baada ya makubaliano ya Bretton Woods ya 1944. Kama vile USD inavyofanya kazi kama bei ya msingi ya sarafu kutoka kote nchini. dunia, BTC hufanya kazi kama bei ya msingi kwa sarafu zote za kidijitali.

BTC pia hufanya kama kikwazo cha fedha kwa tabaka ya chini za piramidi yake kwa sababu haiwezighushi, lakini hii haizuii utoaji wa BTC ya tabaka ya pili au mali nyingine yoyote ya dijitali. Iwe imeainishwa kama nakala au ya kunyakua pesa, volkano ya sarafu za kripto ililipuka baada ya mafanikio ya mapema ya Bitcoin. Soko za ubadilishaji ziliongeza fedha za kripto kwenye mifumo yao ambayo ilifanya biashara hasa dhidi ya BTC, si USD, kama sarafu yao msingi. Aina mpya ya mali ya sarafu inayotegemea tokeni za kidijitali iko hapa, na BTC inafanya kazi kama njia ya mwisho ya malipo ndani ya eneo hilo la dijitali.

BTC haitawahi kuwa peke yake kama mali ya kidijitali; daima itakuwa na mali ya ziada. Lakini ni kitengo kimoja cha akaunti ambacho wengine katika ulimwengu wa kidijitali wanaweza kutegemea kwa kutoharibika.Utawala wa itifaki ya Bitcoin kama itifaki ya msingi ya uhamishaji thamani ya mtandao huenda ukadumu kwa miongo kadhaa ijayo, kama vile jinsi Itifaki ya Udhibiti wa Usambazaji, Itifaki ya Mtandaoni na Itifaki ya Uhawilishaji Maandishi (TCP/IP/HTTP) hutawala mwingiliano wetu wa kidijitali kila siku. tunapounganisha kwenye Mtandao au kuvinjari wavuti.

Sarafu Thabiti

Tabaka ya pili inayokua kwa kasi ndani ya piramidi ya fedha ya Bitcoin ni aina mpya ya mali ya kidijitali inayoitwa sarafu thabiti (stablecoins). Sarafu Thabiti ni madeni yaliyotolewa kwa njia ya ishara za kidijitali na makampuni ya sekta binafsi. Hizi sarafu thabiti zinatakiwa kufanya biashara kwa thamani "imara" kuhusiana na dola, kwa mfano. Jina "imara" ni oksimoroni kidogo katika kesi hii kwa sababu kama tumejifunza, vyombo vya fedha kwenye tabaka za chini za pesa mara chache huwa na utulivu wa kudumu. Stablecoins: sarafu za kidijitali ni thabiti hadi hazipo.

Sarafu thabiti zilivumbuliwa kwa sababu soko za ubadilishaji zilihitaji njia rahisi na ya haraka zaidi kwa wateja kubadilisha kati ya BTC na USD. Kimsingi, soko hizi huunda sarafu zao za siri ambazo zinawakilisha USD katika akaunti ya benki lakini zinatumika kwa funguo na anwani za kibinafsi kama Bitcoin.

Sarafu thabiti maarufu zaidi ni moja ambayo bado haijazinduliwa: Diem ya Facebook (hapo awali iliitwa Libra). Nia yake ni kuungwa mkono na Miswada ya Hazina ya Marekani na vyombo vingine vya fedha vinavyotokana na dola. Iwe Diem itazinduliwa au la, tangazo la Facebook la sarafu thabiti mwaka wa 2019 lilikuwa alama kuu ya pesa za kidijitali.Wakati Facebook ilipojaribu kuingilia ulimwengu wa pesa ndio wakati benki kuu zilipojua zinahitaji jibu rasmi kwa muunganisho wa pesa na kriptografia. Benki za sekta ya kibinafsi pia zinatazamia kufaidika na mahitaji ya tokeni za kidijitali zenye msingi wa dola, zenye leja: J.P. Morgan ilizindua sarafu yake ya sarafu, inayoitwa JPM Coin, mnamo 2020.

Mnamo Januari 2021, Hazina ya Marekani ilitoa mwongozo mahususi kuhusu uhalali wa sarafu za kripto na sarafu thabiti katika ripoti kutoka Ofisi ya Mdhibiti wa Sarafu (OCC).Mwongozo huo unataja sarafu za siri na leja zilizosambazwa mitandao huru ya uthibitishaji wa nodi (INVNs), unafafanua rasmi neno "sarafu thabiti" kama tulivyo nazo katika sehemu hii, na kuidhinisha zote mbili zitumike na benki kufanya miamala ya kidijitali mradi tu sheria za benki zidumu. ikifuatiwa. Uamuzi huo ulikuwa dhibitisho kwamba reli za fedha za siku zijazo zitajengwa kwa uti wa mgongo wa kriptografia:

Kwa hivyo tunahitimisha kuwa benki inaweza kuthibitisha, kuhifadhi na kurekodi miamala ya malipo kwa kutumika kama nodi kwenye INVN. Vile vile, benki inaweza kutumia INVN na sarafu zinazohusiana ili kutekeleza shughuli zingine za malipo zinazoruhusiwa. Benki lazima iendeshe shughuli hizi kwa kuzingatia sheria inayotumika na kanuni salama na nzuri za benki.

Biashara ya Baadaye

Ingawa New York ni mji mkuu wa benki wa Marekani, Chicago daima imekuwa mji mkuu wake wa ua wa bidhaa. Katika karne ya kumi na tisa, Chicago ilisanifisha ulimwengu wa kandarasi za mbele na za siku zijazo, ikiruhusu wakulima kuuza mazao yao kimkataba kabla ya kuvunwa. Mnamo 1898, usanifu wa mikataba ya siagi na yai ilisababisha kuundwa kwa Chicago Butter and Egg Board, mtangulizi wa Chicago Mercantile Exchange (CME), ambayo leo ndiyo soko kuu la kubadilishana derivatives duniani. CME ingeongeza kivitendo kila bidhaa inayoweza kufikiria kwa anuwai ya bidhaa za siku zijazo kwa miaka mingi, kutoka kwa mifugo hai mnamo 1964, hadi siku zijazo za fedha mnamo 1969, hadi hatima ya Bitcoin mnamo 2017.

Mnamo 2016, wakati CME ilitangaza mipango ya kuchapisha data ya bei ya Bitcoin katika maandalizi ya uzinduzi wa hatima ya Bitcoin mwaka uliofuata, uzito wa Chicago kama mamlaka ya kimataifa ya bidhaa ilitupwa nyuma ya Bitcoin na kuongezwa kwa uhalali wake. Hatima za CME Bitcoin husaidia washiriki wa soko la fedha kutafsiri kati ya BTC na USD, ambayo itachangia moja kwa moja kupitishwa kwa Bitcoin. Biashara zinaweza kujihusisha na shughuli zinazotokana na BTC zikijua kwamba zinaweza kudhibiti kikamilifu hatari ya kiwango cha ubadilishaji kisichotakikana. Zaidi ya hayo, hatima za Bitcoin hutoa BTC ya tabaka ya pili kwa washiriki wanaofanya kazi ndani ya piramidi ya dola pekee na wanataka tu kufichuliwa na mabadiliko katika bei ya BTC, sio kumiliki funguo za kibinafsi za Bitcoin. Bidhaa ya CME ilileta Bitcoin mbele kwenye njia yake ya ushirikiano kamili na mfumo wa fedha wa jadi.

Tabaka ya Bitcoin

Kadiri upitishwaji wa Bitcoin kama sarafu ulimwenguni kote na mtazamo wa kifedha unavyoendelea, tabaka ya pili ya Bitcoin inachanua na ahadi nyingi zinazotegemea BTC, sarafu mbadala ya sarafu ya kripto na sarafu thabiti. Kielelezo cha 16 kinaonyesha kuwa Bitcoin iko juu ya piramidi yake mpya ya fedha, na baadhi ya pesa za safu ya pili zinatokana na mizania na zingine kutoka kwa uhusiano wa bei.

Kielelezo cha 16

Sura ya 9: Sarafu za Kidijitali za Benki Kuu

Uvumbuzi wa Bitcoin umebadilisha pesa milele na kulazimisha benki kuu kujibu na marudio yao wenyewe ya sarafu ya kripto. Ulimwenguni kote, benki kuu zinajiandaa kuzindua sarafu za kidijitali za benki kuu (CBDCs) kama chombo kingine cha fedha cha tabaka ya pili kinachotoka kwenye mizania yao sambamba na akiba na sarafu ya karatasi. Lakini hakuna anayejua kabisa jinsi CBDCs zitajengwa, jinsi teknolojia yao itakuwa sawa au tofauti na Bitcoin, au athari zitakuwa nazo. Sura hii itaangalia ni wapi benki kuu ziko katika mchakato wa kuzindua washindani wao wa crypto, na kubashiri juu ya mwingiliano kati ya CBDC, stablecoins, na Bitcoin katika siku zijazo.

Badilisha Mchezo

Mabenki kuu ya Hifadhi ya Shirikisho na uaminifu wa uchumi kutoka ulimwenguni kote wamekusanyika huko Jackson Hole, Wyoming tangu 1982 ili kuendeleza sayansi na mazoezi ya benki kuu. Katika kongamano la 2019, wakati huo Gavana wa Benki ya Uingereza Mark Carney alitoa hotuba ambayo ilitoa ujumbe mzito kuhusu mfumo wa kimataifa wa fedha na kifedha:_“_Kwa muda mrefu, tunahitaji kubadilisha mchezo." aliomboleza utawala wa sarafu moja ambapo dola ndiyo sarafu pekee ya akiba kuwa haiwezi kudumu na alitoa uhai kwa uchunguzi wa mabadiliko ya pesa baada ya dola. Tatizo ni kwamba mabadiliko ya muda mrefu yakiwa na uwezekano wa miongo kadhaa mbali, kupanga kwa ajili yao inakuwa kazi kubwa. Kuweka mfumo mpya wa pesa kwa siku zijazo ni rahisi kusema kuliko kufanya.

Pesa ya Helikopta

Mnamo 2016, Ben Broadbent, afisa mkuu wa Benki ya Uingereza, alitoa hotuba iliyoitwa "Benki Kuu na Sarafu za Kidijitali" katika Shule ya Uchumi ya London ambayo lazima pia iorodheshwe katika historia ya fedha. Hotuba hiyo ililenga kugusia maswali yafuatayo:

Je, ni uvumbuzi gani muhimu katika sarafu za kidijitali za sekta binafsi kama vile bitcoin? ‘Fedha ya kidijitali ya benki kuu’ ni nini? Na nini inaweza kuwa matokeo ya kiuchumi ya kuanzisha moja?

Hotuba hiyo ilijaribu kukabiliana na ukubwa wa uvumbuzi wa Bitcoin na athari zake kwa jinsi tunavyofikiri juu ya sarafu, na pia ilifanya mazungumzo mbele kwa kukiri kwamba benki kuu zinaweza kutumia wazo la pesa taslimu ya kidijitali kama Bitcoin kwa manufaa yao wenyewe. kwa kupanua ufikiaji wa ambao wote wanaweza kushikilia dhima ya benki kuu, au pesa za tabaka ya pili.

Je! ni kivutio gani cha mabenki kuu kutoa sarafu zao za kidijitali? Jibu liko katika ufikiaji mpana wa pesa za tabaka ya pili. Kumbuka kwamba Hifadhi ya Shirikisho hutoa aina mbili za pesa, akiba ya jumla kwa benki za sekta binafsi na pesa taslimu za rejareja kwa watu. Ili kutoa kichocheo cha fedha, Fed inatoa akiba na kutumaini kuwa benki za sekta binafsi zitatumia hifadhi hizo kusambaza amana za tabaka ya tatu katika uchumi kwa kukopesha pesa. Kwa CBDC, Fed inaweza kutoa fedha za tabaka ya pili moja kwa moja kwa watu kwa namna ya pesa ya helikopta ya kidijitali; maneno "pesa ya helikopta" yanatoka kwa Milton Friedman, ambaye katika 1969 alitoa taswira ya kudondosha pesa kutoka kwa helikopta ili kuchochea mahitaji ya kiuchumi.

Fed si lazima iweze kutoa aina hii ya kichocheo cha kiuchumi bila mjadala mkubwa wa kisiasa; CBDC inatia ukungu kati ya sera huru ya fedha ya benki kuu na sera ya fedha inayodhibitiwa na serikali. Pesa za helikopta zimechunguzwa kama zana ya sera ya fedha kwa miongo kadhaa, na kwa umaarufu wa mawazo ya kisiasa kama vile Mapato ya Msingi kwa Wote, CBDCs ndio chombo bora cha kusambaza malipo ya moja kwa moja kwa raia katika siku zijazo.

Broadbent alianzisha rasmi kifupi cha CBDC ambacho hakika kitatawala mazungumzo ya kifedha kwa miaka mingi ijayo. Tangu hotuba yake, benki kuu za Uchina, Uswidi na Australia zimeanza kujaribu CBDCs. Benki Kuu ya Ulaya, Benki Kuu ya Uingereza, na Hifadhi ya Shirikisho zote zimechukua miaka kadhaa katika juhudi zao za utafiti na zote zimeonyesha kuwa aina ya sarafu ya kidijitali ya benki kuu huenda ikawasili katika miaka ijayo. Swali la kama CBDCs zinakuja au la sio la mjadala.

Ukweli wa sasa ni kwamba kuna maswali mengi kuliko majibu yanayozunguka sarafu za kidijitali za benki kuu na njia zitakazofuata. Je, zitakuwa fedha za rejareja za tabaka ya pili ambazo umma mzima unaweza kuzipata? Ikiwa ni hivyo, nini kitatokea kwa benki na utoaji wao wa pesa za tabaka ya tatu kwa umma? Baada ya yote, umma hutumia amana za benki za tabaka ya tatu kama njia yake kuu ya pesa, na CBDC ya rejareja ina uwezo wa kuchukua nafasi ya amana za tabaka ya tatu kama aina ya pesa inayopendelewa na raia. Na kwa mtazamo wa jamii, benki kuu zitatumiaje mamlaka mapya ya ufuatiliaji na sera ya fedha ambayo yatatokana na utoaji wa sarafu za kidijitali zinazoweza kufikiwa na umma? Benki kuu duniani kote zinashauri sekta na jamii kuhusu jinsi ya kujibu maswali haya kuhusu ulimwengu wa pesa za kidijitali.

Ubunifu wa CBDC

Bila sifa zozote rasmi bado, CBDCs ni eneo la kifedha ambalo halijatengwa. Kutoka kwa mtazamo wa tabaka ya pesa, hata hivyo, CBDCs zimefafanuliwa zaidi. Ikitolewa na benki kuu, sarafu ya kidijitali itakuwa ya safu ya pili, dhima kwenye salio la benki kuu pamoja na noti na akiba. Ulimwengu unatafuta mchezo mpya wa kimataifa wa kucheza kama Mark Carney alisema, na mataifa ambayo yanataka kushiriki katika urekebishaji lazima yatengeneze sarafu zao za kidijitali zenye sifa mahususi.

Benki kuu kwanza zinapaswa kuamua ni dhima gani wanataka sarafu zao za kidijitali ziige zaidi: akiba ya jumla au pesa taslimu za rejareja. Mazungumzo hayo yanadai muktadha wa pesa nyingi ili kupata ufafanuzi kuhusu uamuzi huu muhimu na wa kimsingi wa utoaji wa sarafu za kidijitali.

Wakati watu wanatumia pesa taslimu, wanatumia pesa za tabaka ya pili na wanaepuka tabaka ya benki kabisa. Lakini watu wengi hawatumii pesa taslimu tena. Wanatumia amana za benki na mifumo ya malipo iliyounganishwa na akaunti za benki kwa mwingiliano wao wa kila siku na pesa, ambayo hufanyika kwenye tabaka ya tatu na ya chini. Benki kuu zinahofia athari kwenye tasnia ya benki ya kuzindua sarafu za kidijitali. Kwa teknolojia hii mpya, wana fursa ya kupunguza kikamilifu jukumu la mabenki katika utoaji wa fedha; ikiwa CBDC zinaweza kufikiwa na watu wote, watu wanaweza kupunguza utegemezi wao kwenye akaunti za benki kupokea amana za moja kwa moja na kulipa bili.

Vinginevyo, benki kuu zinaweza kutoa sarafu ya dijiti katika mfumo wa akiba ya jumla, ambayo inaweza kupatikana kwa benki pekee. Chaguo la akiba ya kidijitali lina uwezo wa kubadilisha miundombinu ya kifedha ya mfumo wa benki kuwa ya kisasa, lakini haitaathiri jinsi jamii inavyoingiliana na pesa.

Je, benki kuu zitatoa CBDC ya rejareja au CBDC ya jumla? Tutaona jaribio moja au lingine, na wengine watajaribu zote mbili. CBDC ya jumla haileti shaka juu ya kuhamishwa kwa benki. Pia pengine ndiyo njia bora kwa benki kuu kujaribu teknolojia mpya katika mazingira ya moja kwa moja na benki teule kama watumiaji badala ya mamilioni ya watu. CBDC ya rejareja ina uwezo wa kubadilisha dhana ya sera ya fedha yenyewe kwa kuzipa benki kuu uwezo wa kuingiliana na watu moja kwa moja badala ya tu na benki zingine. Benki kuu tofauti zitachagua njia tofauti.

China

Mvutano wa kisiasa wa kijiografia kati ya China na Merika umeongezeka zaidi ya miaka kadhaa iliyopita na itaendelea kufanya hivyo huku China ikikuza hamu yake ya kuwa nchi yenye nguvu zaidi duniani. Kupitia mpango wake wa Belt and Road, mtandao wa miundombinu ya biashara duniani kote na mataifa zaidi ya mia moja yanashiriki, China inaeneza ushawishi wake na madhehebu yake ya sarafu duniani kote.

Lakini kupanda kwa Uchina bila shaka ilikosa soko la mtaji la kina na kioevu linalolingana na dhehebu lake la sarafu, haswa linapokuja kwa suala la mali isiyo na hatari. Soko la dhamana za serikali ya China ni kikwazo kwenye rada ya kimataifa ya dhamana za kioevu na usalama, lakini muhimu zaidi, dhehebu la sarafu ya China renminbi (RMB, "fedha ya watu") ambayo ilianza na kuanzishwa kwa Benki ya Watu wa China mnamo 1948, sio sarafu inayouzwa kwa uhuru.Biashara kati ya RMB na sarafu nyinginezo kwa kiasi kikubwa imewekewa vikwazo na serikali ya Uchina, viwango vya ubadilishaji vinadhibitiwa badala ya kuendeshwa na soko, na ubadilishaji kati ya RMB na sarafu ya akiba ya dunia, USD, uko mbali na imefumwa. Renminbi, licha ya majaribio yote ya hivi majuzi ya Uchina ya kuifanya sarafu hiyo kuwa ya kimataifa, inasalia kuwa akaunti iliyofungwa ya mtaji. Hii ina maana kwamba makampuni na benki haziwezi kuhamisha renminbi ndani na nje ya nchi kwa uhuru, na kupuuza mahitaji yoyote ya RMB kama sarafu ya hifadhi ya dunia. Walakini, Uchina inajiandaa kwa ulimwengu wa baada ya dola. Katika miaka michache baada ya msukosuko wa kifedha wa 2008, China ilianzisha uhusiano wa moja kwa moja wa sarafu tofauti na baadhi ya washirika wake ili kupunguza utegemezi wake wa kutumia USD kama njia ya kusafisha biashara ya kimataifa. Hii ilianza na makubaliano ya Uchina ya 2011 na Urusi na iliendelea huku ikitafuta njia mbadala za kiwango cha dola ulimwenguni.

Benki ya Watu wa China tayari inafanya majaribio ya moja kwa moja ya mfumo wa dijitali wa renminbi uitwao Malipo ya Kielektroniki ya Sarafu ya Dijiti (DCEP) katika miji mahususi yenye idadi ndogo ya wananchi na biashara katika hatua ya kwanza ya uchapishaji.China inasonga mbele ikiwa na mfumo mzima wa kisheria wa DCEP inapotazamia kuruka mbele katika mbio za kimataifa za CBDC ambazo ndio kwanza zimeanza. Uchina itatumia RMB yake ya kidijitali kama zana ya kukuza ushawishi wake wa kimataifa na kueneza kupitishwa kwa madhehebu yake.Inapotekelezwa kikamilifu, DCEP hubeba uwezekano wa kuwa operesheni kubwa zaidi ya uchunguzi wa kifedha duniani, hasa ikiwa inalazimisha washirika wake wakuu wa biashara kutumia DCEP kufanya miamala na mashirika ya Uchina. Mojawapo ya maelezo muhimu zaidi ya mfumo wa kisheria wa Uchina inakataza utoaji wa tokeni za kidijitali zinazoungwa mkono na RMB na benki za sekta binafsi, au stablecoin za RMB. Hii itakuwa sifa bainifu ya CBDC ya Uchina, kwani Uchina inaweza kuwa inabadilika hadi mfumo wa kifedha bila amana za benki ya tabaka ya tatu na kuwaingiza raia wake wote katika tabaka yake ya pili ya CBDC badala yake.

Euro ya Kidijitali

Benki Kuu ya Ulaya ilichapisha "Ripoti kuhusu Euro ya Kidijitali" mnamo Oktoba 2020 na ikaonyesha nia kamili ya kuifanya madhehebu yake ya sarafu kuwa ya kidijitali. Ripoti hiyo ilihitimisha kuwa "euro ya kidijitali inaweza hata kuwa muhimu katika hali kadhaa zinazowezekana," kukiri kwamba muunganisho wa sayansi ya fedha na kriptografia ni rasmi na kimsingi inabadilisha mpangilio wa fedha duniani.Ripoti hiyo imejaa maswali mengi kuliko majibu kuhusu euro ya kidijitali, kama vile CBDC ingeathiri uhusiano wa tabaka ya pili na ya tatu kati ya ECB na benki za sekta binafsi za Ulaya, iwe itaishi pamoja na sarafu ya karatasi au kubadilisha kabisa, na itamaanisha nini kwa sera ya fedha yenyewe.Benki za sekta binafsi zinatishiwa na CBDCs kwa sababu ya uwezo wao wa kuondoa mahitaji ya amana za benki, na ECB inaonekana kuwa na hamu ya kupata usawa sahihi. Kulingana na ripoti hiyo, ECB inaonekana iko tayari kuzindua mradi wa kidijitali wa euro na awamu kamili ya uchunguzi wa kiufundi mnamo 2021.

Fedcoin

Mwenyekiti wa sasa wa Hifadhi ya Shirikisho Jerome Powell alihutubia Fedcoin inayowezekana, jina la utani linalopewa sarafu ya kidijitali inayotarajiwa ya Hifadhi ya Shirikisho, wakati wa mkutano wa Shirika la Fedha la Kimataifa mnamo 2020:

Ni muhimu zaidi kwa Merika kupata haki kuliko kuwa wa kwanza. Tumejitolea kutathmini kwa uangalifu na kwa uangalifu gharama na manufaa yanayowezekana ya sarafu ya kidijitali ya benki kuu kwa mfumo wa malipo na uchumi wa Marekani. Hatujafanya uamuzi wa kutoa CBDC.

Ingawa hakuna mipango madhubuti ya Fedcoin, Hifadhi ya Shirikisho iko tayari kuunda moja kwa wakati unaofaa, ikiwa sio kwa sababu ya kuendelea kwa mafanikio ya Bitcoin, basi kwa sababu ya utambuzi wa ghafla kwamba inaweza kuwa benki kuu ya mwisho ulimwenguni kuachilia moja. Fed, kulingana na dalili kutoka Uchina na Uropa, tayari itachelewa kwa chama cha CBDC. Hakuna uwezekano wa kutoa CBDC ya rejareja ambayo inaweza kutumiwa na umma kama aina ya noti za kidijitali mara moja; badala yake, itaunda aina ya akiba ya benki ya kidijitali ili kujaribu teknolojia kabla hatimaye kuzindua Fedcoin inayopatikana kwa umma, inayoangalia rejareja. Kielelezo cha 17 kinaonyesha jinsi Fedcoin ingekuwa fedha ya tabaka ya pili pamoja na hifadhi na fedha.

Kielelezo cha 17

Uhusiano wa Bei ya BTC na CBDC

Tasnifu ya msingi ya kitabu hiki ni kwamba BTC itasimama peke yake kwenye safu ya kwanza ya fedha katika siku zijazo. Ikiwa neno moja tu kuhusu Bitcoin lingeweza kutumika kuelezea kwa nini, itabidi tuchague moja iliyobuniwa miaka michache iliyopita katika 2014 na mwandishi na mwanafikra wa kiuchumi Nassim Nicholas Taleb: isiyo na udhaifu. Hivi ndivyo Taleb alivyoifafanua:

Baadhi ya mambo hufaidika na mishtuko; hustawi na kukua wanapokabiliwa na tete, kutokuwa nasibu, kuvurugika, na mifadhaiko na kupenda matukio, hatari, na kutokuwa na uhakika. Hata hivyo, licha ya kuenea kwa jambo hilo, hakuna neno kwa kinyume kabisa cha dhaifu. Wacha tuiita isiyo na udhaifu. Isiyo na udhaifu ni zaidi ya ustahimilivu au uimara. Mstahimilivu hupinga mishtuko na hukaa sawa; isiyo na udhaifu inakuwa bora

Bitcoin haina hali dhaifu kwa sababu inastawi kutokana na matatizo ya kifedha duniani ndani ya piramidi ya dola na inastahimili vitisho, kashfa na sheria kutoka kwa vyombo vya ukiritimba vinavyopuuza. Ukweli wazi juu ya Bitcoin ni kwamba hakuna mtu anayeidhibiti. Imekuwa sarafu ya kidijitali ya kwanza kabisa isiyo na serikali, inayofikiwa na watu wote. Na kwa sababu hizi, sarafu zote katika ulimwengu wa kidijitali zitakabiliwa na ugunduzi wa bei katika masharti ya BTC. Hii ina maana kwamba sarafu zote za kidijitali, kuanzia sarafu za kripto hadi CBDCs, zitapimwa kwa BTC, kama vile makubaliano ya Bretton Woods mwaka wa 1944 yaliagiza kuwa sarafu zote zipimwe kwa USD. Kielelezo cha 18 kinafafanua siku zijazo ambazo BTC ni sarafu ya hifadhi ya dunia na fedha za tabaka ya kwanza pekee.

Kielelezo cha 18

Ili aina hii ya mfumo wa pesa wa tabaka la BTC uweze kubadilika, maelezo machache ya kiteknolojia yanahitaji kuwekwa mahali ambayo yanaweza kuonekana kuwa ya mbali lakini tayari yanaendelezwa ndani ya benki kuu leo. Sehemu ya mwisho ya fumbo kwenye njia ya BTC kuwa sarafu ya hifadhi ya dunia itakuwa ubadilishaji wa atomiki.

Ubadilishaji wa Atomiki

Kuelewa ubadilishaji wa atomiki na jukumu lake katika siku zijazo za pesa kunahitaji muunganisho wa vipengele vitatu vilivyojadiliwa katika kitabu hiki: Mtandao wa Radi, Mikataba ya Hashed TimeLock (HTLCs), na Teknolojia ya Leja Iliyosambazwa (DLT). Tutakagua kwa haraka vipengele muhimu vya kila kimoja, na kisha tuonyeshe jinsi vyote vinavyolingana. Mtandao wa Radi ni mtandao wa watumiaji wa BTC ambao wanaweza kufanya miamala moja kwa moja badala ya kusubiri dakika kumi kwa vitalu vinavyofuata kuchimbwa. Hii inawezekana kutokana na mikataba mahiri inayoitwa HTLCs. Kando, Teknolojia ya Leja Iliyosambazwa (DLT) ni neno ambalo wasomi wa kawaida na idara za utafiti za benki kuu hutumia kuelezea programu inayoongozwa na Bitcoin.

Sasa hivi ndivyo masharti yote yanavyounganishwa. Programu ya DLT iliyo na HTLC zinazooana na Mtandao wa Radi wa Bitcoin itatumiwa na benki kuu kuzindua CBDC zao. Iwapo mikataba mahiri inaoana katika vipengee vyote vya kidijitali, itawezesha ulimwengu wa kubadilishana atomiki.

Kubadilishana kwa atomiki ni, msingi wake, biashara. Ni mkataba mzuri unaoruhusu biashara kati ya sarafu za kidijitali bila kutumia ubadilishanaji wa watu wengine. Hii ni mapinduzi kabisa katika ulimwengu wa fedha na biashara, na hebu tutumie mfano wa kununua hisa za Apple ili kuonyesha kwa nini. Sema unataka kununua hisa 100 za Apple kwa $100 kila moja. Unaweka $10,000 kwenye soko la hisa. Wale wanaotaka kuuza hisa zao wataziweka pia. Kubadilishana kunahitajika katika hali hii ili kuhakikisha kuwa mnunuzi na muuzaji wana pesa na mali muhimu ili kukamilisha biashara. Bila mtu wa tatu, wafanyabiashara wangelazimika kuaminiana kila wakati wanapofanya biashara. Lakini kwa kubadilishana, sivyo.

Ubadilishanaji wa atomiki hubadilisha kimsingi mawazo haya ya msingi ya biashara. Zimepangwa kutekeleza biashara kwa pande zote mbili au kwa pande zote mbili, kuondoa hatari ya wenzao, hatari ya kubadilishana, na hatari chaguomsingi kabisa.Ni muhimu kuelewa kwamba ubadilishaji wa atomiki utafanya kazi tu kwenye sarafu za kidijitali za benki kuu ambazo zimeundwa kwa kutumia programu ya DLT iliyo na aina sawa za mikataba mahiri iliyopo kwenye Mtandao wa Radi wa Bitcoin. Hata hivyo, hii haimaanishi kuwa benki kuu inayotoa CBDC kwenye leja iliyosambazwa itaacha udhibiti wowote juu ya sarafu ya msingi.

Utekelezaji kadhaa wa DLT tayari unaruhusu ubadilishanaji wa atomiki. Huu hapa ni mfano halisi wa kazi inayofanywa kwenye sarafu za kidijitali za benki kuu zinazoweza kubadilishwa na atomi.Mnamo mwaka wa 2019, Mamlaka ya Fedha ya Singapore, Benki ya Kanada, JP Morgan, na Accenture ilitangaza ubadilishanaji wa atomiki uliofaulu kati ya dola za Kanada (CAD) na dola za Singapore (SGD) kwenye majukwaa mawili tofauti ya DLT kwa kutumia HTLCs "bila kuhitaji theluthi moja. chama ambacho kinaaminiwa na mamlaka zote mbili." Usanidi wa muamala hiyo ulikuwa mgumu sana kutoka kwa mtazamo wa programu na sayansi ya kompyuta na ulichukua muda mwingi na uangalifu kutekeleza, lakini hii ndiyo aina ya utafiti ambayo mamlaka za kifedha duniani kote zinafanya hivi sasa kuchunguza mustakabali wa pesa.Benki kuu ya Kanada ilitumia DLT iitwayo Corda, na benki kuu ya Singapore ilitumia DLT inayoitwa Quorum, suluhu zote mbili zinazotolewa kama bidhaa na makampuni ya kibinafsi. DLT hizi mbili zina tofauti kadhaa za kimsingi lakini zinaoana pale ni muhimu: zinaruhusu HTLC kati yao. Benki kuu zitahitaji idadi kubwa inayoongezeka ya utumiaji-kriptographia kati ya tabaka yao ya juu ili kutoa maelezo yote ya kiufundi kwa utekelezaji wa CBDC. Iwe zitaamua kutumia suluhisho la programu ya benki, sarafu mbadala ya sarafu ya crypto, au Bitcoin yenyewe, benki kuu zina chaguo nyingi linapokuja suala la uzinduzi wao wa sarafu za kidijitali. Ikiwa benki kuu zinataka sarafu zao za kidijitali kustawi katika enzi ya Bitcoin, zitatoa CBDC zinazotumia programu ya DLT yenye uwezo wa HTLC ili kujiunga na klabu ya kubadilishana atomiki. Kwa kuwa BTC ndiyo sarafu pekee ya kiwango cha kwanza ya kidijitali, kila sarafu nyingine ya kidijitali, haijalishi mtoaji ana nguvu kiasi gani, hatimaye itapimwa dhidi ya BTC.

Sura ya 10: Uhuru wa Madhehebu ya Fedha

Tangu kuundwa kwa Benki ya Amsterdam katika karne ya kumi na saba, vyombo vya fedha na serikali zimeunganishwa kwa kila mmoja. Lakini katika enzi ya kidijitali, pesa na serikali hazichanganyiki tena. Kwa wengi, dhana nzima ya pesa za serikali inazidi kupitwa na wakati huku ongezeko la Bitcoin linavyojitokeza katika upingamizi. Kwa sababu Bitcoin ni programu, hisabati, na hotuba, inapaswa kuchukuliwa kuwa haki ya binadamu. Bitcoin inajumuisha uhuru wa madhehebu ya sarafu kwa sababu inawapa watu uwezo wa kuainisha mapato yao na akiba mbali na ushirika wa serikali. Iwapo watu wamebadilisha kitengo chao cha akaunti hadi BTC kutoka sarafu zao za ndani kwa sababu ya maadili ya kisiasa, maandamano yasiyo na vurugu, au imani kwamba teknolojia huwezesha aina mpya ya pesa, kwa kawaida wamepewa uhuru wa kuchagua jinsi matunda ya kazi yao yatakavyopimwa. Bitcoin inawapa watu kote ulimwenguni chaguo la kwanza la kweli kwa sarafu zao za kitaifa, hali ambayo haiwezekani kubadilishwa kwa kuwa zaidi ya watu milioni 100 wanaimiliki ulimwenguni.

Maono ya Wakati Ujao

Hapa kuna muhtasari wa jinsi mustakabali wetu wa kifedha unaweza kucheza katika muktadha wa pesa za tabaka. Leo, benki kuu zinaajiri madawati ya biashara ili kununua na kuuza fedha zao katika soko la fedha za kigeni kwa matumaini ya kudumisha utulivu wa kiwango cha ubadilishaji. Katika siku za usoni, wataongeza uwezo wa kibiashara wa BTC kwenye shughuli zao za soko huria kwa matumaini ya kuongoza kiwango cha ubadilishaji wa sarafu ya kidijitali katika masharti ya BTC.

Bitcoin imesababisha mabadiliko ya mshtuko katika salio la fedha la nguvu mbali na serikali, hata wakati sarafu za kidijitali za benki kuu zikingoja. Uchina itazindua CBDC yake kwa maandalizi ya Olimpiki ya Majira ya baridi ya 2022. Benki Kuu ya Ulaya, Hifadhi ya Shirikisho, na benki nyingine kuu kuu zitakuwa zikifanya majaribio ya CBDC kufikia wakati huo na zitafuata kwa uzinduzi wao wenyewe.

Benki zitatoa sarafu thabiti zinazotoa manufaa kwa kushikilia CBDC, kama vile viwango vya juu vya riba au faida za uanachama wa kurejesha pesa. Ikiwa msuguano ni mdogo wakati wa kufanya biashara kati ya sarafu moja ya kidijitali na nyingine kutokana na ubadilishaji wa atomiki, ulimwengu wa sarafu thabiti utastawi kama chanzo cha unyumbufu wa mikopo, au ukopeshaji. Benki zitatoa sarafu thabiti zinazotoa manufaa kwa kushikilia CBDC, kama vile viwango vya juu vya riba au faida za uanachama wa kurejesha pesa. Ili kujiunga na utaratibu wa kifedha wa siku zijazo, benki lazima zitoe sarafu thabiti ambazo zinaweza kubadilishana kiatomi na sarafu zingine, CBDC na BTC. Benki zitakuwa vinara wa ubadilishanaji wa atomiki, na kutengeneza masoko kati ya sarafu za kidijitali ili kutafuta usuluhishi na kupata faida. Kwa ubadilishaji wa atomiki na utatuzi wa papo hapo kati ya sarafu za kidijitali, njia ya kusonga mbele ipo kwa ajili ya mpito kwa mfumo wa fedha unaounga mkono Bitcoin.

Serikali na mashirika kote ulimwenguni yatanunua BTC na kuishikilia kama akiba ya pesa kwa sababu inapunguza utegemezi wa mfumo wa sasa wa dola, ikionyesha kwamba enzi ya madhehebu ya dola ulimwenguni inamomonyoka katika mwelekeo wa sarafu ya kripto, badala ya sarafu nyingine yoyote ya serikali kama renminbi au euro.Dhahabu itaendelea kutumika kama pesa inayoaminika isiyoegemea upande wowote, lakini haina uwezo halisi wa kutumika kama njia ya mfumo wa kifedha wa kidijitali. Hii si ya kukataa dhahabu kama njia bora zaidi ya pesa isiyo na mshirika ambayo ulimwengu umewahi kujua: Bitcoin imepata 6% pekee ya jumla ya thamani ya soko la dhahabu duniani kote. Zaidi ya hayo, jukumu la fedha la kimataifa la dhahabu limerejea kwa kisasi tangu 2007; benki kuu duniani kote zimeongeza umiliki wa mali ya dhahabu kwa kasi kama kizingiti cha kuyumba na udhaifu wa mfumo wa dola. Dhahabu inachukuliwa kuwa bima ya shida ya kifedha na mgawanyiko, ambayo huelekea kufanya kazi vizuri zaidi wakati wa matetemeko ya ardhi katika piramidi ya dola.Lakini umbile la dhahabu linapungua katika ulimwengu wa kidijitali ambapo Bitcoin inastawi. Hatimaye, Bitcoin itachukua nafasi ya dhahabu kama pesa inayohitajika zaidi ya upande wowote na kuizidi kwa jumla ya thamani ya soko.

Kwa umma, pesa zote zitakuwa tokeni za kidijitali ambazo zitawekwa kwenye pochi za kidijitali. Wakati huo huo watu watashikilia msururu wa sarafu: BTC kwa kutoegemea upande wowote, CBDC kwa kulipa kodi na kukusanya faida, na sarafu za stablecoin kwa ajili ya kupata riba. Wengi watategemea CBDC za safu ya pili na kuondoa amana za benki za tabaka ya tatu kabisa. Idadi inayoongezeka ya watu wataishi kwa kutumia sarafu ya kripto zisizo za serikali kama vile BTC na kamwe hawatajiweka kwenye hatari ya wenzao

Pesa ya Chaguo

Ulimwengu wetu wa pande nyingi unatafuta kuzaliwa upya kwa pesa, na Bitcoin inatoa hiyo haswa. Nchi zitapinga, na baadhi ya benki kuu na wanasiasa watafanikiwa kuweka Bitcoin nje ya nchi zao kwa sababu inatishia nguvu zao.Lakini uhuru wa madhehebu ya sarafu hatimaye utaibuka, iwe unatoka kwa maficho ya benki huko Uropa, vituo vya pesa vya baharini katika Karibea, au Marekani yenyewe. Siku zitapita ambapo mtu hutumia tu sarafu ya nchi anakoishi. Hakuna sarafu katika ulimwengu wa kidijitali itaweza kujidhihirisha kuwa ni sugu kwa ufisadi kama BTC, ambapo miamala ikishathibitishwa haiwezekani kubatilisha, na kuifanya Bitcoin kuwa zana kuu ya uhuru wa kifedha popote ulimwenguni. Bitcoin ndipo mtandao unapogongana na pesa ili kuleta mabadiliko kwa njia ile ile ilivyoleta mabadiliko katika mawasiliano na biashara.

Tukiangalia nyuma asili ya Bitcoin kupitia lenzi iliyopangwa, tunaweza kuona kwamba pesa mpya ya tabaka ya kwanza ilikuwa imevumbuliwa. Ilikuwa ni kitu ambacho ulimwengu ulihitaji sana, na ndio tunaanza kuelewa athari yake. Katika siku zijazo, sarafu utakayotumia haitaonyesha tu eneo lako la kuzaliwa au nchi unayoishi, bali mapendeleo yako. Tumia ramani hii ya pesa za tabaka ili kujikomboa kutoka kwa mipaka ya fedha za jadi na ugundue ulimwengu wa sarafu bila mipaka ya kijiografia. Rejelea muundo wa pesa za tabaka ili kuona mahali ambapo pesa zako zinapatikana katika hali ya kifedha na ujiwezeshe kufikia uhuru wa madhehebu ya sarafu kwa kuelekea kwenye pesa unayochagua

Shukrani

Asante mke wangu Chandni kwa kujumuika nami katika safari hii. Asante kwa wazazi wangu kwa kunitia moyo kila wakati kufuata ndoto zangu, na kwa Jay na Kashvi kwa msaada wao usioyumbayumba.Asante kwa timu yangu ninayoamini ya wahariri/wachangiaji kwa kunisaidia kufanya kitabu hiki kiwe halisi: mke wangu, baba yangu, "360", Vikram Amritraj, Sarah Tsai, Stephen Cole, Jason Don, Nic Carter, Jeremy na Nikita McWells, na Prakash Amritraj. Asante kwa mhariri wangu na mshauri wangu wa uchapishaji Cathy Suter kwa michango yake yenye thamani. Asante kwa Anton Khodakovsky mwenye talanta kwa jalada na picha za kitabu. Asante kwa wale ambao waliniamini kama mwaminifu na kunipa fursa ya kufanya biashara ya U.S. Soko la hazina kwa kiwango cha juu. Asante kwa Profesa Perry Mehrling kwa mada yake The Inherent Hierarchy of Money ambapo juu yake mfumo wa Layered Money ulijengwa. Asante kwa Zoltan Pozsar kwa utafiti wake kuhusu "Money Matrix." Asante kwa Jeff Snider kwa utafiti wake uliofumbua macho kuhusu Eurodola. Asante kwa Nas kwa kunitia moyo kama mwandishi. Na hatimaye, asante kwa kila mtu aliyesoma The Time Value of Bitcoin

Marejeleo

Agueci, Paul, Leyla Alkan, Adam Copeland, Isaac Davis, Antoine Martin, Kate Pingitore, Caroline Prugar, Tyisha Rivas. “A Primer on the GCF Repo® Service,” _Federal Reserve Bank of New York Staff Report_s, no. 671, April 2014, revised May 2014. https://www.newyorkfed.org/medialibrary/media/research/staff_reports/sr671.pdfopen in new window

Bagehot, Walter. Lombard Street: A Description of the Money Market. New York: Scribner, Armstrong & Co, 1873.

Bank of Canada and Monetary Authority of Singapore. Jasper–Ubin Design Paper, “Enabling Cross-Border High Value Transfer Using Distributed Ledger Technologies,” 2019. https://www.accenture.com/_acnmedia/PDF-99/Accenture-Cross-Border-Distributed-Ledger-Technologies.pdfopen in new window

Bank of International Settlements. “Central bank digital currencies: foundational principles and core features, Bank of Canada, European Central Bank, Bank of Japan, Sveriges Riksbank, Swiss National Bank, Bank of England.” Board of Governors Federal Reserve System, Bank for International Settlements. Report no. 1, 2020. https://www.bis.org/publ/othp33.pdfopen in new window

Bao, Cecilia and Emma Paine. “Insights from the Federal Reserve’s Weekly Balance Sheet, 1942–1975,” Studies in Applied Economics, no.104, 2018. Johns Hopkins Institute for Applied Economics, Global Health, and the Study of Business Enterprise.

Bao, Cecilia, Justin Chen, Nicholas Fries, Andrew Gibson, Emma Paine and Kurt Schuler. “The Federal Reserve’s Weekly Balance Sheet since 1914,” Studies in Applied Economics, no.115, 2018. John’s Hopkins Institute for Applied Economics, Global Health, and the Study of Business Enterprise.

Blandin, Apolline, Dr. Gina Pieters, Yue Wu, Thomas Eisermann, Anton Dek, Sean Taylor, Damaris Njoki. “3rd Global Cryptoasset Benchmarking Study,” Cambridge Centre for Alternative Finance (CCAF) at the University of Cambridge Judge Business School, September 2020. https://www.jbs.cam.ac.uk/wp-content/uploads/2020/09/2020-ccaf-3rd-global-cryptoasset-benchmarking-study.pdf?v=1600941674open in new window

Board of Governors Department of Securities and of the Treasury Exchange Commission Federal Reserve System. “Joint Report on the Government Securities Market,” January 1992. https://www.treasury.gov/resource-center/fin-mkts/Documents/gsr92rpt.pdfopen in new window

Bordo, Michael D., and Robert N. McCauley. “Triffin: Dilemma or Myth?” BIS Working Papers, no. 684. Monetary and Economic Department, Bank of International Settlements, December 2017. https://www.bis.org/publ/work684.pdfopen in new window

Bowsher, Norman N. “Repurchase Agreements” Federal Reserve Bank of St. Louis. September 1979. https://files.stlouisfed.org/files/htdocs/publications/review/79/09/Repurchase_Sep1979.pdfopen in new window

Broadbent, Ben (Deputy Governor for Monetary Policy, Bank of England). Speech on “Central Banks and Digital Currencies,” presented at the London School of Economics, March 2, 2016. https://www.bankofengland.co.uk/speech/2016/central-banks-and-digital-currenciesopen in new window

Carlos, Ann M. and Larry Neal. “Amsterdam and London as Financial Centers in the Eighteenth Century,” Financial History Review, vol. 18, issue 1, 2011.

Carney, Mark (Governor of the Bank of England). Speech on “The Growing Challenges for Monetary Policy in the Current International Monetary and Financial System,” Jackson Hole Symposium, August 23, 2019. https://www.bankofengland.co.uk/-/media/boe/files/speech/2019/the-growing-challenges-for-monetary-policy-speech-by-mark-carney.pdfopen in new window

Chen, Justin and Andrew Gibson. “Insights from the Federal Reserve’s Weekly Balance Sheet, 1914–1941,” Studies in Applied Economics, no. 73, 2017. Johns Hopkins Institute for Applied Economics, Global Health, and Study of Business Enterprise.

Ehrenberg, Richard. Capital and Finance in the Age of the Renaissance, London: Jonathan Cape, 1928.

Federal Reserve Act, H.R. 7837, 1913.

Federal Reserve Bank of Richmond. “The Gold Cover,”_ Monthly Review_, The Federal National Mortgage Assn., Fifth District Ports-Virginia, The Fifth District, July 1968. https://fraser.stlouisfed.org/files/docs/publications/frbrichreview/rev_frbrich196807.pdfopen in new window

Ferguson, Niall. The Ascent of Money: A Financial History of the World. New York: Penguin Books, 2009.

Fleming, Michael J., and Klagge, Nicholas J. “The Federal Reserve’s Foreign Exchange Swap Lines,” in Economics and Finance, vol. 16, no. 4, April 2010. Federal Reserve Bank of New York. https://www.newyorkfed.org/medialibrary/media/research/current_issues/ci16-4.pdfopen in new window

Friedman, Milton. Money Mischief: Episodes in Monetary History. Houghton Mifflin Harcourt, 1994.

Friedman, Milton. “The Euro-dollar Market: Some First Principles.” Federal Reserve Bank of St Louis, July 1971. https://research.stlouisfed.org/publications/review/1971/07/01/the-euro-dollar-market-some-first-principles/open in new window

Fries, Nicholas. “Insights from the Federal Reserve’s Weekly Balance Sheet, 1976–2017.” Studies in Applied Economics, no. 114, 2018. Johns Hopkins Institute for Applied Economics, Global Health, and the Study of Business Enterprise.

Gleeson-White, Jane. Double Entry: How the Merchants of Venice Created Modern Finance. New York: W. W. Norton & Company, 2012.

Gold Coins of the Middle Ages. Deutsche Bundesbank Collection. Frankfurt, Germany. https://www.bundesbank.de/resource/blob/607696/f54b6ee83efd2f79e35c9af6e9a3702d/mL/gold-coins-of-the-middle-ages-data.pdfopen in new window

Goldthwaite, Richard A. The Economy of Renaissance Florence. Maryland: Johns Hopkins University Press, 2009.

Grossman, Richard S. “The Origins of Banking,” in Unsettled Account: The Evolution of Banking in the Industrialized World since 1800. New Jersey: Princeton University Press, 2010._ _https://www.jstor.org/stable/j.ctt7sw7z.7open in new window

Harari, Yuval N. Sapiens : A Brief History of Humankind. New York: Harper, 2015.

Harris, Everette B. (President, Chicago Mercantile Exchange). “History of the Chicago Mercantile Exchange.” 1970. https://legacy.farmdoc.illinois.edu/irwin/archive/books/Futrs_Tradng_in_Livestck/Futures_Trading_in_%20Livestock_Part%20I_2.pdfopen in new window

Hearing before the Committee on Banking and Financial Services U.S. House of Representatives, One Hundred Fifth, Second Session, October 1, 1998. https://fraser.stlouisfed.org/title/policy-discussion-papers-federal-reserve-bank-cleveland-4514/lessons-rescue-long-term-capital-management-495652/fulltextopen in new window

Hearings before the Joint Economic Committee Congress of the United States, Eighty-Sixth Congress, First Session, October 26-30, 1959. https://www.jec.senate.gov/reports/86th%20Congress/Hearings/Constructive%20Suggestions%20for%20Reconciling%20and%20Simultaneously%20Obtaining%20the%20Three%20Objectives%20%28130%29.pdfopen in new window

Jefferson, Thomas. “Notes on the Establishment of a Money Unit, and of a Coinage for the United States,” 1784. https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/01-07-02-0151-0005open in new window

Kindleberger, Charles P. “Power and Money.” The Politics of International Economics and the Economics of International Politics. New York: Macmillan, 1970.

Logan, Walter S. “Amendments to the Federal Reserve Act,” The Annals of the American Academy of Political and Social Science, vol. 99, Jan. 1922, The Federal Reserve System–Its Purpose and Work, Jan. 1922: 114–121. Sage Publications Inc., in association with the American Academy of Political and Social Science. http://www.jstor.com/stable/1014518open in new window

McCusker, John J. “The Demise of Distance: The Business Press and the Origins of the Information Revolution in the Early Modern Atlantic World,” The American Historical Review, vol. 110, no. 2, 2005: 295–321. https://www.jstor.org/stable/10.1086/531316open in new window

Mehrling, Perry. “The Inherent Hierarchy of Money,” January 25, 2012. https://ieor.columbia.edu/files/seasdepts/industrial-engineering-operations-research/pdf-files/Mehrling_P_FESeminar_Sp12-02.pdfopen in new window

Mehrling, Perry. The New Lombard Street: How the Fed Became the Dealer of Last Resort. New Jersey: Princeton University Press, 2010.

Murau, Steffen. “Offshore Dollar Creation and the Emergence of the Post-2008 International Monetary System,” IASS Discussion Paper, June 2018. Harvard University — Weatherhead Center for International Affairs; Institute for Advanced Sustainability Studies (IASS). https://publications.iass-potsdam.de/rest/items/item_3259914_4/component/file_3259926/contentopen in new window

Nakamoto, Satoshi. “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System.” https://bitcoin.org/bitcoin.pdfopen in new window

Nakamoto Institute. “The Complete Satoshi,” 2008-2012. https://satoshi.nakamotoinstitute.org/open in new window

Office of the Comptroller of the Currency. Interpretive Letter 1174, “OCC Chief Counsel’s Interpretation on National Bank and Federal Savings Association Authority to Use Independent Node Verification Networks and Stablecoins for Payment Activities,” January 2021. https://www2.occ.gov/news-issuances/news-releases/2021/nr-occ-2021-2a.pdfopen in new window

Odell, Kerry, and Marc D. Weidenmier (Working Paper). “Real Shock, Monetary Aftershock: The 1906 San Francisco Earthquake and the Panic of 1907,” Claremont Colleges Working Papers in Economics, no. 2001-07. https://www.jstor.org/stable/3874987open in new window

Padgett, John F. “Country as Global Market: Netherlands, Calvinism, and the Joint-Stock Company,” in The Emergence of Organizations and Markets Book, authors John F. Padgett, and Walter W. Powell, New Jersey: Princeton University Press, 2012. http://www.jstor.com/stable/j.ctt1r2fmz.15open in new window

Pozsar, Zoltan. “Shadow Banking: The Money View,” Office of Financial Research, U.S. Treasury Department, 2014. https://www.financialresearch.gov/working-papers/files/OFRwp2014-04_Pozsar_ShadowBankingTheMoneyView.pdfopen in new window

Quinn, Stephen, and William Roberds. “The Bank of Amsterdam and the Leap to Central Bank Money,” The American Economic Review, vol. 97,_ _no. 2, 2007: 262–265. https://www.jstor.org/stable/30034457open in new window

Quinn, Stephen and William Roberds. “Death of a Reserve Currency,” Texas Christian University, Federal Reserve Bank of Atlanta. https://www.frbatlanta.org/-/media/documents/research/publications/wp/2014/wp1417.pdfopen in new window

Rickards, James. Currency Wars: The Making of the Next Global Crisis. Portfolio, 2012.

Roberds, William, and François R. Velde. “The Descent of Central Banks (1400–1815),” Federal Reserve Banks of Atlanta and Chicago, May 27, 2014.

Romer, Christina D. and David H. Romer. “A Rehabilitation of Monetary Policy in the 1950s, Working Paper 8800,” NBER Working Paper Series, National Bureau of Economic Research, 2002. http://www.nber.org/papers/w8800open in new window

Rothbard, Murray N. History of Money and Banking in the United States: The Colonial Era to World War II. Ludwig von Mises Institute, 2010.

Schubert, Eric S. “Innovations, Debts, and Bubbles: International Integration of Financial Markets in Western Europe, 1688-1720,” The Journal of Economic History, vol. 48, no. 2, 1988, The Tasks of Economic History June 1988: 299-306. Cambridge University Press on behalf of the Economic History Association. http://www.jstor.com/stable/2121172open in new window

Slivinski, Stephen. “Too Interconnected to Fail?” The Rescue of Long-Term Capital Management, Region Focus, Federal Reserve Bank of Richmond, Summer 2009. https://www.richmondfed.org/-/media/richmondfedorg/publications/research/econ_focus/2009/summer/pdf/economic_history.pdfopen in new window

Steil, Benn. The Battle of Bretton Woods: John Maynard Keynes, Harry Dexter White, and the Making of a New World Order. Princeton University Press, 2014.

Szabo, Nick. “Shelling Out: The Origins of Money,” 2002. https://nakamotoinstitute.org/shelling-out/open in new window

Taleb, Nassim. Antifragile: Things That Gain from Disorder. Random House, 2012.

Triffin, Robert. “Gold and the Dollar Crisis: Yesterday and Tomorrow,” Essays in International Finance, no. 132, December 1978. https://ies.princeton.edu/pdf/E132.pdfopen in new window

United States Court of Appeals, Ninth Circuit. Daniel J. Bernstein v. United States Department of State et al, 1997. https://caselaw.findlaw.com/us-9th-circuit/1317290.htmlopen in new window

Weber, Warren E. “Government and Private E-Money-Like Systems: Federal Reserve Notes and National Bank Notes,” CenFIS Working Paper, 15-03, August 2015. Federal Reserve Bank of Atlanta. https://www.frbatlanta.org/-/media/documents/cenfis/publications/wp/2015/1503.pdfopen in new window

Wee, Herman Van der. “Globalization, Core, and Periphery in the World Economy in the Late Middle Ages and Early Modern Times,” in Cores, Peripheries, and Globalization, edited by Peter Hans Reill and Balázs A. Szelényi. Central European University Press, 2011. http://www.jstor.com/stable/10.7829/j.ctt1282x8.14open in new window

Wee, Herman Van der. “International Business Finance and Monetary Policy in Western Europe, 1384-1410,” The Business History Review, vol. 43, no. 3, Autumn 1969: 372–380. http://www.jstor.com/stable/3112388open in new window

World Economic Forum. “Insight Report, Central Bank Digital Currency Policy‐Maker Toolkit,” Centre for the Fourth Industrial Revolution, 2020. http://www3.weforum.org/docs/WEF_CBDC_Policymaker_Toolkit.pdfopen in new window

About the Author

Nik Bhatia is a financial researcher, CFA charterholder, and Adjunct Professor of Finance and Business Economics at the University of Southern California Marshall School of Business where he teaches Applied Finance in Fixed Income Securities. Previously, Nik worked the US Treasuries trading desk for a large institutional asset manager and has extensive trading experience in money markets and interest rate futures. After starting his teaching career, Nik felt the urge to bring his research on both the international monetary system and Bitcoin together as one to write Layered Money: From Gold and Dollars to Bitcoin and Central Bank Digital Currencies. He has a BA in Social Sciences from University of Southern California and a Master in Finance from IE Business School in Madrid, Spain. Nik lives in Los Angeles, CA with his wife and young daughter.

LayeredMoney.com

Notes

---

1. Szabo ↩︎

2. Goldthwaite ↩︎

3. Gleeson-Whitebills ↩︎

4. Maneno "daraja ya pesa," "daraja ya karatasi za mizani," na "vikwazo vya kinidhamu" yanatoka karatasi ya Perry Mehrling ya 2012. “Daraja Asili ya Pesa” ambamo anaangazia daraja hii unaotokea kiasili katika mifumo ya fedha. Karatasi yake ni msingi wa mfumo wa kitabu hiki. ↩︎

5. Agizo la Mtendaji 6102 ilifutwa mwaka 1974 wakati umiliki wa dhahabu ulipohalalishwa tena. ↩︎

6. Mfumo wa dola za nje ya nchi unajumuisha benki zote nje ya Marekani na nje ya mamlaka ya mfumo wa Hifadhi ya Shirikisho, sio tu za Ulaya.. ↩︎

7. Katika Kielelezo cha 13, Eurodola za jumla zinajumuisha vyombo vya fedha vilivyotolewa katika mfumo wa dola za nje ya nchi kama vile Eurodola, Hati za Amana na Karatasi ya Biashara.. ↩︎

8. BIS data ↩︎

9. Utafiti wa Chuo Kikuu cha Cambridge ulikadiria kuwa kuna "Jumla ya Watumiaji wa Cryptoasset" milioni 101 katika akaunti milioni 191 ulimwenguni mnamo Septemba 2020.. ↩︎

10. Bei ya BTC/USD na thamani ya jumla ya soko iliyotumika katika kitabu hiki kote ilikuwa $34,000 na $630 bilioni, mtawalia, muhtasari uliopigwa siku ya kuzaliwa kwa Bitcoin ya kumi na mbili, Januari 3, 2021. Data: Coin Metrics. ↩︎

11. Kitabu hiki kitatumia "yeye" kurejelea Satoshi Nakamoto kwa urahisi huku kikikubali kwamba utambulisho wa Satoshi bado haujulikani.. ↩︎

12. Bitcoin hutumia aina maalum ya SHA2 inayoitwa SHA-256 ↩︎

13. http://p2pfoundation.ning.com/forum/topics/bitcoin-open-sourceopen in new window ↩︎

14. https://bitcointalk.org/index.php?topic=2500.70;wap2open in new window ↩︎

15. Jumla ya thamani ya soko ya BTC = BTC/USD bei * usambazaji wa sasa wa BTC ↩︎

16. Angalia Wakati wa Kufunga Thibitisha(BIP 65), Angalia Mfuatano Thibitisha (BIP 68, 112, 113), na Shahidi tenga (BIP 141, 143, 147) ↩︎